© २०२३
नवलपुर, १५ असार ।
नवलपरासी पुर्वमा ढिला पानी परेकाले असारको आधातिर बल्ल खेत रोपाई सुरु भएको छ । अहिलेको अवस्थामा असार १५ एक उत्सवको रुपमा मात्र सीमित हुन पुगेको छ ।
वातावरण प्रभावले पनि समयमा पानी पर्न सकेको छैन । सिंचाईका लागि भएका साना खोलानाला, कुलो कुलेसा पनि विकासका नाममा मासिदै गएका छन् । किसानहरु खेत रोप्नका लागि आकासे पानीको भर पर्न बाध्य भएका छन् ।
यस वर्ष समयमा पानी नपरेका कारण पुर्वी नवलपरासीमा धान रोपाई ढिला सुुरु भएको छ । रोपाई साउनको अन्तिम सम्म जान सक्ने र जिल्लाको आठै पालिकामा रोपाई शुुरु भएको कृषि ज्ञान केन्द्र नवलपुरका कृषि विशेषज्ञ संजय ढकालले बताए । किसानका लागि ज्ञान केन्द्रले सक्ने सहयोग गरेको र गरिरहने उनको भनाई छ ।
कृषिको प्रणाली, बिउबिजन समाप्त भएको छ । त्यसैले पनि कृषि पेसा उपेक्षित पेसा बन्न पुगेको छ । अहिलेको कृषि प्रणाली निकै खर्चिलो छ तर उत्पादन ५० प्रतिशत पनि हुन सक्दैन । एकातिर उत्पादनमा ह्रास भएको छ भने अर्काेतिर ज्याला मजदुरी महङ्गो छ । त्यसमाथि विचौलियाका कारणले बजारीकरणमा समस्या भएको पुर्व प्रधानन्यायाधीश गोपाल पराजुलीले बताए ।
भित्री मधेशका रुपमा रहेको गण्डकी प्रदेशको समथर जिल्ला पुर्वी नवलपरासी हो । जिल्लामा सिचाईको सुविधा निकै न्युन छ । किसानलाई राज्यले हेर्नुपर्ने दायित्वबाट राज्य बहिर रहेको यसतर्फ राज्यको ध्यान नजाँदा नवलपुरमा पहिलाको तुलनामा उत्पादन घट्दै गएको नेपाल बार एशोसिएशन नवलपुरका अध्यक्ष चेत प्रसाद शर्माले बताए ।
विचौलियाको विगविगिले गर्दा पनि किसान मारमा परेका छन् । यसतर्फ सरकारको ध्यान जान जरुरी रहेको कृषक बालकृष्ण घिमिरेले बताएका छन् ।
पुर्वी नवलपरासीको कुल १९ हजार ७५० हजार हेक्टर क्षेत्रफलमा धान खेती गरिने गरेको र यो जिल्ला धानमा आत्मनिर्भर जिल्लाका रुपमा रहे पनि समयमा पानी नपरेकाले अहिले जम्मा २० प्रतिशत रोपाई भएको छ । दुुई बर्ष अघि ६३ हजार ७८५ मेट्रिक टन धान उत्पादन भएकोेमा गत वर्ष ६९ हजार ३७० मेटिक टन धान उत्पादन भएको कृषि ज्ञान केन्द्रले जनाएको छ ।