खोज

बुटवल, ३१ जेठ । रूपन्देहीको तिलोत्तमा नगरपालिकाकी पुनम गहतराज फेसन डिजाईनर हुन् । उनले तीन महिना सिकेको सीपलाई व्यवहारिक ज्ञानसँग जोड्दै अहिले उक्त पेशामा छिन् । उनले गत वर्ष तिलोत्तमा नगरपालिकाले सञ्चालन गरेको तीन महिने फेसन डिजाइन तालिम लिएपछि आफैले पनि गर्न सकिने रहेछ भन्ने लागेको बताउँछिन् । गहतराज भन्छिन्–मलाई पहिलेबाट नै नयाँ नयाँ डिजाइनका सामान देख्यो कि असाध्यै मन पर्ने, अरूले लगाएका भन्दा भिन्नै लगाउन मन पर्ने मेरो स्वभाव थियो । त्यसैले पनि छोटो तालिमले पनि मलाई व्यवसायिक बनाएको हो ।

गत वर्षको तालिमले मलाई आफ्नो र आफना नजिकका साथीहरूका लागि सामानहरू बनाएँ । घरै तालिम लिएकाहरू मिलेर सामान निर्माण गर्ने बेच्ने गर्ने गरेका थियौं । यसरी उत्पादन गर्ने केही मुनाफाहरू कमाई रहेको बेलामा फेरी तिलोत्तमा नगरपालिकाले पहिले तालिम लिएका २५ जनालाई एड्भान्स तालिम दियो । त्यसपछि त हामीले यसलाई अझै व्यवसायी बनाएका छौं । अहिले मणिग्राममा मेरो पसल छ । त्यहाँबाट बेचिरहेका छौं । घरमा त्यसै बस्न भन्दा नगरले दिएको तालिमले मलाई मात्रै होईन हामी धेरै साथीहरूले फुर्सदको समयमा आम्दानी गरिरहेका छौं । हाम्रो यो समूहका साथीहरूले सामान्य १५ रुपियाँका कपाल बाध्ने लवडदेखि २५ हजार रुपियाँ सम्मका महङ्गा महिलाहरूले प्रयोग गर्ने लेहङ्गा कुर्ता लगायतका सामानहरू बनाएर बेचिरहेका छौं ।

सहनशील उद्यमी महिला समूहकी शन्ति गौतम पनि नगरपािलका आयोजना गरेको अचार बनाउने तालिम लिएकी छन् । तालिममा २५ जना भए पनि तीन जनाको समुहले घरमा नै विभिन्न प्रकारका अचार बनाउने र बेच्ने गरेका छन् । उनीहरूले नगरले दिएको एकहप्ताको तालिम लिएर उत्पादन शुरु गरेका हुन् । शान्ति भन्छिन् पहिले घरमा नै काम गर्ने गाईबस्तु बालबच्चा बाहेक केहि थिएन । अहिले आर्थिक उत्पादनसँग जोडिन पाउदा खुशी लागेको छ । यो पनि हामी सामान्य लेखपढ गर्नेहरूका लागि ठूलो अवसर हो । यो समूहमा केशरी श्रेष्ठ र जमुना सापकोटा छन् । उनीहरूले घरायसी काम सक्ने बित्तिकै भेला भएर व्यवसायी काम शुरु गर्दछन् ।

उनीहरूले सिर्जन अनुसारका अचार तयार गर्ने र बेच्ने काम गरिरहेका छन् । समूहकी सदस्य जमुना भन्छिन् हामीले धेरै प्रकारका अचार बनाएका छांै त्यस मध्ये मासुको अचार पनि बनायौ यो अलि महङ्गो पर्ने भएकाले यसलाई बेच्ने गरि बनाएका छैनौं । अरू अचारलाई ३ सय ५० देखि ४ सय सम्ममा बेच्ने गरेका छौं । यसलाई आगामी दिनमा अझै धेरै उत्पादन गरेर बिक्री गर्ने लक्ष्य छ । त्यसै गरी बाँसघारी देवी लघु उद्यमी समूहकी मिना भण्डारी पनि नगरले दिने तालिमबाट नै व्यवसायिक महिला बन्ने दौडमा छिन् । उनी भन्छिन्–हाम्रो समूहले घरमै बनाउन सकिने आलुका परिकार, मस्यौरा उत्पादन र बिक्री शुरु गरेका छौ । अहिले धेरै उत्पादन गर्न नसके पनि गाउँ टोल र नजिकका आफन्त सम्म पुयाएका छौं । घरको काम धन्दा सकेर फुर्सदको समयमा हामीले यो काम थालेका छौ । यहि उद्यमले पनि हामीलाई व्यस्त बनाएको छ । त्यति मात्र होईन दुईचार पैसाका लागि हामीले कसैसँग हात थाप्नुपर्ने अवस्था कम भएको छ । त्यो अवस्थालाई अझै बलियो बनाउने गरी हामीले काम गरेका छौ । धेरै उत्पादन गर्ने बेच्ने हो भने आम्दानी पनि रामै हुन्छ भन्ने लाग्छ ।

तिलोत्तमा नगरपालिका उपप्रमुख जागेश्वरदेवी चौधरीले महिलाहरूलाई आर्थिक उपार्जनसँग जोड्न सके समाजमा हुने धेरै प्रकारका हिंसा आफै कम हुने बताइन । त्यसका लागि पनि नगरपािलका धेरै सीपमुलक कार्यक्रमहरू आयोजना गरेको छ । चौधरी भन्छिन् भन्न त नगरले तालिम मात्र गराउँछ भन्ने आरोप छ तर हामी वास्तवमा जसको रुचि छ उसैलाई छनोट गर्ने गरेका छौं तालिम पनि बेसिक मात्र होईन हामीले एड्भान्स पनि दिएर उनीहरूलाई दक्ष बनाउने उद्देश्यका साथमा काम गरिरहेका छौ । कोहि दिदीबहिनीहरू घरको काम सकेर अचार बनाउनु हुन्छ कसैले सिलाईकटाई त कसैले ब्युटीसियनको काम गरिरहनु भएको छ । हामीले सीपसँगै उद्यमी बन्न प्ररित गरिरहेका छौ त्यसका लागि बिउपुँजी समेत व्यवस्था गरेका छौ । महिलाहरूलाई आर्थिक उपार्जनको बाटो लैजान सके समाज परिवर्तनलाई पनि सफल बनाउन सकिन्छ भन्ने विश्वास छ ।

उनी भन्छिन्, आर्थिक अवस्था कमजोर भएपनि केही गर्छु भन्ने विश्वास बोकेर आउने महिलाहरूका लागि नगरले आर्थिकसँग जोडेर उद्यमशील बनाउने अभियानमा लगाउने बताईन । जहिले सम्म दिदी बहिनीहरूले आफनै वरिपरि रहेका चीजबीजहरूलाई व्यवस्थापन व्यवसायी बन्न सक्नु हुन्न तब सम्म आर्थिक रूपमा अगाडि बढ्न सहज नहुने बताईन । नगरले महिलाहरूलाई सक्षम बनाउँदै आर्थिक रूपमा आफै कमाएर जोगाउन सक्ने महिला नेतृत्व जमाउनका लागि विभिन्न क्षेत्रमा तालिमहरू सञ्चालन गरेको छ । त्यसमा सहभागीहरूलाई सफल बनाउन दोस्रो तेस्रो सम्मका तालिम दिएर व्यवसाय बनाउने उद्देश्य लिएको बताईन । à