© २०२३
भैरहवा, २ भदौ। चुनाव जितेर गएपछि प्रायः नेताहरू भूइँ मान्छेका कुरा सुन्दैनन्, देख्दैनन्, वास्तै गर्दैनन् । सदैव आफूलाई बेफुर्सद भएको देखाउँदै सुकिलो मुकिलो पाराले हिँड्छन् तर रूपन्देहीमा एक जना यस्ता जनप्रतिनिधि पनि छन् जसले भूइँ मान्छेको अभावमा चासो दिन्छिन् । उद्वारमा लाग्छीन् । अस्पतालमै उपचारको बन्दोबस्त मिलाउन पुग्छिन् । उनी हुन् सिद्धार्थनगर नगरपालिकाकी उप–प्रमुख उमा अधिकारी ।
नगरपालिकाको उप–प्रमुख जस्तो जिम्मेवारी पदमा रहेकी अधिकारी सडकको पेटीमा, भिख माग्दै हिँडेका, कुपोषणले ग्रसित भएका बच्चाको समेत उद्वार गरी सामाजिक काममा सक्रिय हुन पुग्दा धेरैको मन समेत जितेकी छिन् ।
यहि साउन ७ गते उमा अधिकारीले आफ्नो जन्मदिनको अवसरमा पुण्यको काम गर्न पाएको बताइन् । १५ महिनाको सानो नानी वडा नं. ८ को राधे पथको खाली ठाउँमा दिउँसो ४ बजे कहिले ७ बजे अनि राती ११ बजेसम्म सुतिरहेको अवस्थामा भएको थाहा पाएपछि २ घण्टाको प्रयासमा उद्वार गर्न सफल भएको उनले बताइन् ।
“म त्यहाँ पुग्दा १ जना महिला अनि सानो नानी अन्दाजी १५ महिनाको थियो, महिला मादक पदार्थ सेवन गरी मानसिक अवस्था ठिक नभएको भेटिएको थियो । अधिकारी भन्छिन्, बच्चालाई कुपोषण भएको रहेछ । नानी बाल हेल्प लाइनमा छिन्, १ महिनाको औषधी दिएको छ, महिलालाई मानव सेवा आश्रममा राखिएको छ ।” मानसिक अवस्था ठिक नभएको महिला, बालकलाई प्रहरी, बाल हेल्प लाइनको सहयोगमा उद्धार गर्न सफल भएको उनले बताइन् ।
जनप्रतिनिधिमा निर्वाचित नहुँदै बिभिन्न समयमा अधिकारीले भुईँ मान्छेका पीडामा पुगि मलहम लगाउने गर्दथिन् ।
यस्ता काम सबैले गर्ने दायित्व भएको बताउँदै अधिकारी भन्छीन्, “म पहिलेपनि जनप्रतिनिधि नहुँदै यस्ता काममा लाग्थेँ गर्थेँ । लुम्बिनी प्रदेशको खेलकुद परिषदमा कार्यकारी सदस्य भएको हिसाबले म बैठकमा जाँदै थिएँ पडसरीमा गोरखपुरकी १६ वर्षिय नानीले आमा आमा, घर भनेको थियो । मैले मेरो स्कुटरमा राखेर अञ्चलपुर प्रहरीमा पुगी महिला सेलमा फोन गरेर त्यहाँ राख्न भने अनि उनलाई उद्धार गरियो ।”
यहि साउन ३० गते मंगलबारका दिन प्युठान जिल्ला स्वर्गद्वारी नगरपालिकाका धनराज राना मगर भारतको बनारसबाट आउँदा खाने कुरामा नशालु पदार्थ सेवन गराई अचेत गराई सुनौली नाकामा भेटिए पछि उद्वारका क्रममा भीम अस्पतालमा उपचार गराइ सम्पर्क गरी घरसम्म
पुर्याउन सफल भइन् । यस्ता घटनाले मनमा छुने हुँदा उद्वारमा लाग्ने बताउँदै अधिकारी भन्छीन्,“मलाई यस्तो घटनाले छुन्छ, सकेसम्म सहयोग गर्न पाए हुन्थ्यो भन्ने लाग्छ ।”
उमा अधिकारीले कतिपय उद्वारमा धेरै पटक आँसु आएको बताउँदै भनिन्, वास्तविक पीडित ब्यक्ति जो धेरै पीडामा छ, अन्याय अत्याचारमा छ साह्रै मन दुख्दो रहेछ । आँसु आउँदो रहेछ ।अधिकारी बिभिन्न समयमा उद्धारका क्रममा बिभिन्न घटनाका परिवेशले ४।५ पटक रोएकी छिन् । “मलाई २ वटा घटनाले साह्रै नै मन छोयो आँखाबाट आँसु झरे । पहिलो घटना, २१ वर्षको नानी थिइन्, उद्धार गर्दा परिचय पत्र राम्रो थिएन, जहाँ उ डराएर बोलेको थियो र धेरै पटक रोयो । उसले आफ्नो कुरा ब्यक्त गर्दा मलाई धेरै नै पीडा भयो । मलाई उसले आमा नै भन्यो । कसैले गाउँबाट फसाएर, प्रलोभनमा पारेर ल्याएको रहेछ । उसको रोजाईका आधारमा सीप मुलक काम सिक्छु भनेपछि काठमाण्डौमा सीप मुलक तालिम सिकिरहेको छ ।” अधिकारीले भनिन् ।
त्यसैगरि अर्को घटना “१ जना सानो युवती बच्चा नै थियो । डान्सबारबाट हामीले उद्वार गरेका थियौँ । उसको शरीरको नाममा कपडा नै थिएन । मलाई रुन आयो । हामी कुन अवस्थाका प्राणी हौँ भनेर आफैलाई प्रश्न गर्दै रोएँ ।” अधिकारीले भनिन् । बजारमा कुनै समस्या आएमा आजभोली उप मेयरले गर्दा बढी प्रभावकारी हुने समेत बताउँदै उप प्रमुखलाई समेत खोज्ने गरेका छन् । समाजसेवी, युवा, महिला अधिकार कर्मीले समेत उप–प्रमुख उमा अधिकारीले चासो लिएर गर्दा त्यस्ता पीडितले छिटो न्याय पाएका प्रशस्तै घटना रहेका छन् ।
यस्ता समाजमा देखिएका बिभिन्न घटना देख्दा उद्वार गर्न पाए हुन्थ्यो भन्ने हुटहुटी आउने बताउँदै अधिकारी भन्छीन्, “यस्ता घटनालाई उद्धार गर्दा धेरै समय लाग्छ । ३।४ घण्टा सम्म लागेको छ ।” बिभिन्न कानुन तथा प्रहरी समक्ष पुयाउँदा नियम पूर्वक गर्दा समय लाग्ने उनले बताइन् ।
अन्त्यमा एक जना मान्छे सिद्धार्थनगर नगरपालिकाको उप प्रमुखको कार्यकक्षमा नमस्कार उपमेयरज्यू भन्दै प्रबेश गरे । उप प्रमुखले जुरुक्क उठेर आदरका साथ भनिन् “म तपाइँको पहिले देखि कै बहिनी । यो भाईको दिदी हो । मलाई बहिनी, दिदी भन्दा राम्रो लाग्छ । म कसैको छोरी कसैको दिदी, कसैको बहिनी हो सबैको भएर नै मलाई काम गर्ने मौका दिनु भयो मत दिनुभयो” भन्दै त्यहाँ भएका सबैलाई स्तब्ध बनाइन् ।