© २०२३
बुटवल, ५ असार
तिलोत्तमा नगरपालिकाका हरि प्रसाद पाण्डे आफनो युवा अवस्थामा वैदेशिक रोजगारमा बिताए । करीब ४ वर्ष सिगापुर होटलमा सेवा गरे । लगत्तै फेरी उनि सुरक्षा गार्डको रुपमा दुबईमा ६ वर्ष काम गरे । तिलोत्तमा वडा—१ का स्थाई बासिन्दा उनि कोभिड संक्रमणसंगै बिसं २०७७ असार १७ गते स्वदेश फर्किए ।
विदेशमा कमाएको धेरथोर रकमबाट केही समय घरमै किराना पसल थापे । स्वदेशमै केही गर्ने सोच बनाएका उनी तिलोत्तमा नगरपालिकाबाट संचालन भएको सीपमुलक तथा उद्यमशिलता तालिम अन्तरगत बेकरी बनाउन सिके । वैदेशिक रोजगारबाट फर्किएका उनलाई यो तालिम धेरै लाभदायक भएको उनले बताए । ‘बजारको माग अनुसारको सीप सिक्न सफल भयौ ।’—उनले भने । बेकरी तालिम लिएका उनले केक, मफिन, पिजा बेस, बर्गर बोन, क्रोसन, प्रेस्टिज, डोनट बनाउन सिकेको बताए । सरकारबाट आवश्यक प्रविधि समेत सहयोग गरे स्वरोजगार बन्ने उनी बताउछन । सीप सिकेका उनी आफै उद्योग चलाउने सोच बनाएका छन । समुहमा बसेर काम गर्ने उनले बताए ।
यता दुबइमा ६ वर्ष रोजगार गरेका तिलोत्तमा नगरपालिका ११ का सन्तोष अर्याल अहिले तालिम लिए । दुबईमा कम्पनीको एकाउन्ट गरेका उनि कोभिड संक्रमण अघि स्वदेश फर्किए । ‘बिस २०७६ सालमा घर फर्किएको हु ।’— उनले भने । स्वदेशमा नै बिजनेश गर्ने सोच बनाएका उनि मणिग्राममा बेबि सप खोले । शुरुवातमा राम्रो चल्यो । उनि थप हौसिए । होलसेल समेत चलाउने सोचसहित लगानी बढाए । यही क्रममा कोभिड संक्रमणले सबै ठप्प भयो । उनको बिजनेश पनि प्रभावित पार्यो । घरमै बसेका उनि अहिले पालिकाबाट दिईएको वारिष्टा तालिम सिकेका छन । उनले कफिका विभिन्न परिकार बनाउन र यसको बजारीकरणको बारेमा समेत सिकेका छन । जाडोमा मात्र होईन, गर्मीमा पनि चिसो कफी पिउन सकिने उनी बताउछन । तालिम सकेका साथिसंग मिलेर उनी कफि सप खोल्ने सोचमा छन । तालिमसंगै प्रविधि हस्तान्तरण महत्वपूर्ण हुने उनी बताउछन । ‘टिममा रहेर काम गर्ने सोच छ ।’— उनले भने । उनिहरुजस्तै दुई दर्जन बढीले वैदेशिक रोजगारबाट फर्केका ब्यक्तिको लागि पुनः एकीकरण कार्यक्रम अन्तरगत सीप विकास सम्बन्धि तालिम र उद्यमशिलता विकास सम्बन्धि तालिम लिएका छन ।
बारिष्टा तथा बेकरी प्रशिक्षक तिरास लाम्टागे मगरले नेपालमा कफि उत्पादन र निर्यात गर्ने देश भएर पनि यसको प्रवर्द्धन गर्न नसकेको दुखेसो गरे । कफि पिउनेबारे आम नागरिकलाई जानकारी दिने, बनाउने र प्रचारप्रसार गर्ने जस्ता कामलाई प्राथमिकता दिनुपर्ने उनले बताए । ‘यो ईनर्जी ड्रिङ्क हो ।’— उनले भने । मानिसलाई हुने एन्जाईटी, डिप्रेसन जस्ता रोगहरु कफी पिउदा ठिक हुने चिकित्सकहरुको दाबी रहेको उनले बताए । काठमाडौ, धरान, पोखरा पछि बुटवलमा कफिको हब बन्न सक्ने उनले बताए ।
तिलोत्तमा नगरपालिकाका उपप्रमुख जागेश्वरी देबी चौधरी पालिकामा युवा लक्षित सीपमुलक तालिमलाई प्राथमिकता दिएको बताउछिन । विशेष गरि विदेशबाट फर्किएका युवाहरुलाई स्वदेशमा नै रोक्ने गरि उनिहरुको सीप र दक्षता अनुसार थप तालिमसंगै प्रविधि हस्तान्तरण गरि स्वरोजगार बनाउने अभियान थालेको उनले बताईन ।