© २०२३
बुटवल, २ माघ ।
तामाङ नयाँ वर्ष २८५९ औ सोनाम ल्होछारको पर्वको अवसरमा नेपाल तामाङ घेदुङ जिल्ला समन्वय समिति, रुपन्देहीले सप्ताहब्यापी कार्यक्रम गरी मनाईने भएको छ । सोमबार बुटवलमा पत्रकार सम्मेलन गरी कार्यक्रमबारे जानकारी गराइएको हो । कार्यक्रम अन्तर्गत माघ ४ गते रक्तदान, माघ ६ पुष्पलाल पार्कमा दिप प्रज्वलन, ८ गते पुष्पलाल पार्कदेखि शान्तिपद यात्रा, तामाङ पुजासंगै शुभकामना आदानप्रदान कार्यक्रम गरी मनाउने जिल्ला अध्यक्ष राजेश घिसिङले बताए ।
वि.सं. २०५८ सालमा स्थापना भई तामाङ जातीलाई एकतावद्ध गरी रचनात्मक कार्यक्रम गर्दै आएको उनले दाबी गरे । ‘युवापुस्तालाई तामाङ भाषा लिपि सिकाउने, धर्मसंस्कार, भेषभुषा संरक्षणका लागि विविध कार्यक्रमहरु गर्दै आएको छौ’– उनले भने ।
कार्यक्रममा घेदुङका केन्द्रीय सदस्य विरबहादुर लामाले सबै जातिको आ–आफ्नै ईतिहास भएको भन्दै त्यसमा पनि तामाङहरु उत्कृष्ट र वैज्ञानिक संस्कृति, रितिरिवाज अपनाउने जातिमा पर्ने दाबी गरे । नेपालमा २०१३ सालमा संस्थागत रुपमा देशभर संगठित भएर काम भएको उनले बताए ।
कार्यक्रममा नेपाल तामाङ घेदुङका प्रदेश अध्यक्ष विरमान लामाले रुपन्देहीमा सानो संख्यामा रहेका तामाङहरुबाट जातिय पहिचानसंगै सामाजिक कामहरु गर्दै आएको बताए । मन्जुश्रीले उपत्यका बस्तिलाई बस्न योग्य बनाउँदादेखि नै तामाङ काठमाडौ वरपर बसोबास गर्दै आएको हुदा पनि उनीहरुको पहिचान भएको छ । नेपालका ९ वटा जिल्लामा तामाङहरु धेरै संख्यामा बसोबास गर्दै उनिहरुको चिनिएको उनले बताए । तामाङहरुको घरमा झण्डा राखेर पहिचान दिने, भाषा, संस्कृति संरक्षण गर्ने जस्ता कामहरु हुँदै आएको उनले बताए ।
लामोसमयको अन्तरालमा तामाङ जातिहरु आफनो मुल धर्म बुद्ध धर्म छोडेर बोन धर्मतर्फ आकर्षित हुदा केही समस्या उत्पन्न भएको उनले बताए । पछिल्लोसमय अधिकाशहरु पुरानै धर्ममा फर्किएको उनले बताए । नेपालमा तामाङहरु १ सय ६० भन्दा बढि थरहरु भने ३ प्रकारको भाषा बोल्छन् ।
कार्यक्रममा प्रदेश सचिव शम्भु मोक्तानले २२ वर्षको ईतिहास बोकेको संस्था भएको बताए । २८५९ औ मन्जुश्री सम्वतलाई तामाङ जातिहरुले विशेष शुभकामना आदानप्रदान गरी मनाउने बताए । यो वर्ष बाघ वर्गलाई बिदाई गर्दै खरायो बर्गलाई स्वागत गर्ने रुपमा मनाउन लागेको उनले बताए । पहाडमा शेर्पा, खाम मगरहरुसंगै तामाङहरु समेत मनाउदै आएको उनले बताए ।
कार्यक्रममा पुर्वअध्यक्ष कृष्ण बहादुर मोक्तानले स्वर्गीय नर्बु लामाको अगुवाईमा स्थापना भएको संस्था धेरै कठिनाईबाट गुज्रेर वर्तमान अवस्थामा आईपुगेको बताए । दुई वर्ष कोभिड १९ संक्रमणकै कारण रोकिएको उनले बताए । नेपालमा आफनै संस्कार, संस्कृति र पहिचान भएको तामाङहरु जातिगत एकता नभई संस्कार संस्कृति अप्नाउन कठिन भएको बेला स्थापना भएको उनले बताए । बोन धर्म चाईनाबाट आएको धर्म जुन तान्त्रिक विधि धर्म मानिन्छ भने बुद्ध धर्म पन्चशिलमा आधारित भएको हुदा यो मन्जुश्रीले स्थापित गरेका हुन । कार्यक्रममा युवा अध्यक्ष हसन्त लामा, संयोजक दिल बहादुर घिसिङले नया पुस्तामा तामाङ जातिको पहिचान र संस्कृति चिनाउन जरुरी रहेको बताए । देशभर र लुम्बिनी प्रदेशमा समेत तामाङहरु छरिएर रहेका छन । रुपन्देहीमा २ हजार ३ सय जनसंख्या रहेको अनुमान गरिन्छ ।