© २०२३
चन्द्रौटा, ८ मंसिर
आछामको एक शान्त बस्तीमा रहेको घरबाट केही टाढाको पसलसम्मको दूरी १३ वर्षीया एडिका (परिवर्तित नाम) ले कहिल्यै खतराको बाटो ठानिनन्। त्यो दिन पनि उनले सामान्य कामकै रूपमा मोबाइल रिचार्ज किन्न मात्रै घरबाहिर पाइला सारिन्। तर उनको यही सानो पाइला अकल्पनीय अँध्यारो यात्राको ढोकासम्म पुग्नेछ भन्ने उनलाई थाहा थिएन।
पसल फर्कँदै गर्दा भेटिएका स्थानीय व्यक्तिसँग पहिलो भेट साधारणजस्तै देखियो। तर यिनै व्यक्तिले विस्तारै ‘सजिलो काम’ र ‘राम्रै कमाइ’ को सपनाले एडिकालाई आफ्नो जालमा फसाउँदै लगे।
मेरो भविष्य राम्रो हुने छ भन्ने विश्वास बोकेर एडिकाले एक दिन घर–परिवारलाई केही नभनी दिल्लीको रोजगार यात्रामा निस्कने निर्णय दिइन्।
एक महिनाअघि, त्यही व्यक्तिको पछिपछि उनी सीमा नाघेर भारतको गोरखपुरसम्म पुगिसकेकी थिइन्। तर यहाँ सबै कुरा ‘सजिलो’ हुने छैन भन्ने संकेत पहिलोपटक देखियो। उनी शंकास्पद लागेपछि केही नेपालीले स्थानीय प्रहरीलाई खबर गरे, र त्यो खबरले एडिकाको जीवन रक्षाको पहिलो ढोका खोल्यो।
रेल्वे प्रहरीले सोधपुछ सुरु गरेकै क्षण एडिकालाई साथ ल्याएको व्यक्तिले मौका छोपी फरार भयो।
बालिकाको बयानले पुस्ट्यायो—उनी दिल्ली पु-याएर ‘जागिर लगाइदिन्छु’ भन्दै लोभ देखाइएको थियो।
यस्तै मिठा वाचा र झूटा आश्वासनकै भरमा प्रत्येक वर्ष सीमा क्षेत्रमा सयौँ बालबालिका तस्करीको जोखिममा पारिन्छन्। एडिका पनि त्यही भीषण जोखिमको ढोकासम्म पुगेकी थिइन्।
उनी पाइएको केही समयमै भारतको बाल संरक्षण समितिको समन्वयमा प्रतिक्षा बालिका आश्रयगृह, गोरखपुरमा राखियो।
शान्ति पुनर्स्थापना गृहका राष्ट्रिय उद्धार संयोजक भुमिराज भट्टराईका अनुसार—एडिकालाई दिल्लीमा ‘राम्रो कमाइ हुने जागिर’ को नाममा बेचिने सम्भावनासहित लगिएको देखिन्छ।
नेपाल दूतावास, हेल्पक्रस र शान्ति पुनर्स्थापना गृहको संयुक्त प्रयासमा गत मंसिर २ गते उनलाई नेपाल फर्काइयो।
त्यसपछि उनलाई कपिलवस्तुको कृष्णनगरस्थित अवाधिक गृहमा सुरक्षित राखिएको गृहका संयोजक डिल्लीराज (दिनेश) तिमिल्सिनाले जानकारी दिए।
उनका अनुसार, कृष्णनगर नाका अत्यधिक जोखिमयुक्त क्षेत्र भएकाले यहाँ बालबालिकाको उद्धार, निगरानी र सचेतनालाई गृहले विशेष प्राथमिकतामा राख्दै आएको छ।
एडिकाको कथा एक बालिकाको मात्र पीडा होइन—यो नेपाल–भारत सीमानामा दोहोरिने खतरनाक वास्तविकताको प्रतिनिधि कथा हो।
रिचार्ज जत्तिकै सामान्य कामले पनि कसरी बालबालिकालाई तस्करीको दानवी चक्रमा फसाउन सक्छ, एडिकाको अनुभवले फेरि देखाइदिएको छ।
उनको उद्धारले एउटा जीवन बच्यो। तर प्रश्न उस्तै छ—कति एडिकाहरू अझै खतराको बाटोमा छन् ?