© २०२३
समाचार सारांश
सल्यान जिल्लामा आर्थिक वर्ष २०८१/८२ मा मात्र ३५,४६६ जना बेरोजगार व्यक्तिहरू रोजगार व्यवस्थापन सूचना प्रणालीमा सूचीकृत भएका छन् ।
बेरोजगार सूचीमा २,१२३ महिला र १,२९० पुरुष सूचीकृत छन् ।
छत्रेश्वरी गाउँपालिकाले प्रधानमन्त्री, मुख्यमन्त्री र युवा रोजगारी योजनाका लागि करिब १ करोड ६३ लाख रुपैयाँ विनियोजन गरेको छ ।
सल्यान, ०४ भदौ ।
आर्थिक वर्ष २०८१/०८२ मा रोजगार व्यवस्थापन सूचना प्रणालीमा सल्यानको छत्रेश्वरी गाउँपालिकाका मात्रै तीन हजार ४१३ जना बेरोजगार थिए । जसमा एक हजार २९० पुरुष र दुई हजार १२३ महिलाहरू बेरोजगार सुचीमा थिए ।
जसमध्ये प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रममा ९० जना र मुख्यमन्त्री रोजगार कार्यक्रममा २४२ जना गरी जम्मा ३३२ जनालाई मात्रै रोजगारीमा संलग्न गरी रोजगार प्रदान गर्न सकिएको गाउँपालिकाका रोजगार संयोजक पवन कुमार खत्रीले जानकारी दिए ।
यसै गरी कुमाख गाउँपालिकामा आर्थिक वर्ष ०८१/८२ मा एक हजार २७६ नयाँ बेरोजगार व्यक्तिहरू सूचीकृत भएको कुमाख गाउँपालिका रोजगार संयोजक जीवन शर्माले बताए । जसमध्ये ७७ जनाले प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रममार्फत काम गरेका छन् भने १०५ जनाले मुख्यमन्त्री रोजगार कार्यक्रमअन्तर्गत विभिन्न योजनामा काम गरेको उनको भनाइ छ ।
यस्तै, गत आ.व.मा कपुरकोट गाउँपालिकामा एक हजार ७१४ महिला र एक हजार ३३५ पुरुष गरी तीन हजार ४९ जना बेरोजगारीमा सूचीकृत भएका थिए । “सूचीकृत भएकामध्ये ८४ जनाले मात्र एक सय दिन बराबरको रोजगारी पाउनुभएको थियो”, कपुरकोट गाउँपालिका रोजगार संयोजक बिपना बुढा मगरले भनिन् ।
सरकारले बेरोजगार युवालाई गाउँमै काम दिने भन्दै सुरु गरेको रोजगार कार्यक्रमले सबैलाई रोजगारी दिन नसकेको देखिएको छ । सल्यान जिल्लामा बेरोजगारको सङ्ख्या हजारौँमा पुगेको छ तर रोजगार पाउनेको सङ्ख्या भने सयको सङ्ख्यामा रहेको देखिन्छ ।
सरकारले बेरोजगारलाई अनिवार्य सय दिनको रोजगारी दिन भनेर सूचीकृत गर्दै आइरहेको छ । सल्यान जिल्लामा आ.व. २०८१/०८२ मा रोजगार व्यवस्थापन सूचना प्रणालीमा बेरोजगारी सुचीमा सूचीकृत जम्मा सङ्ख्या ३५ हजार ४६६ रहेको छ ।
यी मध्ये थोरै सङ्ख्याका बेरोजगारहरूले मात्रै काम पाइरहेको अवस्था रहेको छ । अघिल्लो आर्थिक वर्ष ०८०/८१ मा जिल्लाका ४३ हजार ६६५ जना बेरोजगारी सूचीमा सूचीकृत भएका थिए । सुचीकृत २८ हजार ५६७ महिला र १५ हजार ९८ पुरुषमध्ये एक हजार ४३० महिला र ८१३ पुरुष गरी दुई हजार २४३ जनाले मात्र रोजगारी पाएको तथ्याङ्क छ ।
छत्रेश्वरी गाउँपालिकाका अध्यक्ष ओज बहादुर बुढाथोकीका अनुसार उत्पादनमुखी क्षेत्रमा रोजगार कार्यक्रमका योजनाहरू केन्द्रित गरिएको तर केन्द्रबाट नै सीमित बजेट आउँदा सबैलाई समेट्न समस्या भइरहेको छ ।
छत्रेश्वरी गाउँपालिकाले प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रमका लागि विनियोजित बजेट ३१ लाख ८० हजार, युवा रोजगारीका लागि रूपान्तरण पहल योजना कार्यक्रम अन्तर्गत विनियोजित २६ लाख ७२ हजार रुपियाँ र कर्णाली प्रदेश सरकार मुख्यमन्त्री रोजगार कार्यक्रम अन्तर्गत हस्तान्तरित योजना तथा कार्यक्रममा विनियोजित बजेट एक करोड पाँच लाख गरी एक करोड ६३ लाख ५२ हजार रूपैयाबाट देखिने र दीर्घकालिन महत्वका योजना सञ्चालन गरेको जनाएको छ ।
यी तीन वटै शीर्षकबाट सात–सात वटा गरेर जम्मा २१ वटा योजना सम्पन्न गरिएको छत्रेश्वरीका रोजगार संयोजक खत्रीले बताए । उनका अनुसार करिब एक हजार २२७ मिटर पक्की सिचाई कुलो, करिब २२१ मिटर सहायक सडकमा पक्की नाला, दुईवटा लिफ्ट खानेपानी निर्माण गरिएको छ ।
प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रमका लागि गाउँपालिकाबाट ३१ लाख ५० हजार बजेट साझेदारी गरिएको थियो । जसअनुसार स्ल्याव निर्माण, विद्यालय घेरवार, गाउँघर क्लिनिक, विद्यालयको गेट निर्माण, पक्की सिंचाई कुलो निर्माण, गोरेटो बाटो निर्माण जस्ता पूर्वाधार विकास गरिएको छ । कुमाखमा २६ लाख ८० हजार बजेट विनियोजन भएकोमा अधिकांश योजनाहरू उत्पादनमूलक क्षेत्रमा कार्यान्वयन भएका रोजगार संयोजक शर्माले बताए ।
पछिल्लो समय वैदेशिक रोजगारीको कारण गाउँका अधिकांश पुरुष विदेश गएका छन् । यस्तो अवस्थामा घर र समाजको जिम्मेवारी महिलाले सम्हालिरहेका छन् । योजनाहरूमा महिलाको सहभागिता बढ्दो छ । सरकारले सूचीकृत बेरोजगारलाई न्यूनतम सय दिनको रोजगारी दिने भने पनि व्यवहारमा त्यो सम्भव हुन सकिरहेको छैन ।
रोजगारीको माग अनुसार बजेट नभएका कारण बेरोजगार सबैलाई काम दिन नसकिएको स्थानीय तहका जनप्रतिनिधिहरूको भनाई छ ।
प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रम कार्यविधि, २०८१ ले रोजगारीमा संलग्न भएका बेरोजगार व्यक्तिहरूलाई कम्तीमा एक सय दिनको रोजगारी प्रदान गरी रोजगारी सृजना गर्ने भनेकाले सूचीकृत बेरोजगार व्यक्तिहरू सबैलाई रोजगारीमा आबद्ध गराउन नसकिने हुँदा रोजगारी दिने दिनमा कमी ल्याई रोजगारी सृजना सङ्ख्या बढाउन सकिने रोजगार संयोजकहरूको भनाई छ ।