© २०२३
दाङ, २९ साउन ।
नेपाल पंक्षी संरक्षण संघको आयोजनामा दाङमा भएको छलफलमा सरोकारवालाले चरा संरक्षण सबैको दायित्व भएको बताएका छन् ।
कार्यक्रमको उद्घाटन गर्दै लुम्बिनी प्रदेशका वनमन्त्री देवकरणप्रसाद कलवारले चराहरूले कृषि प्रणालीमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्ने भएकाले तिनको संरक्षण अनिवार्य रहेको बताए । प्रदेश सरकारले चरा संरक्षणका लागि बजेट विनियोजन गरिसकेको बताउदैँ दुर्लभ प्रजातिका चराहरूको अस्तित्व जोगाउन स्थानीय, प्रदेश र संघ सरकारबीच समन्वय आवश्यक रहेको उल्लेख गरे ।
विज्ञ आनन्द चौधरीले नेपालमा आगन्तुक चराहरूको संख्या उल्लेख्य रहेको जानकारी दिँदै तिनका लागि उपयुक्त बासस्थानको व्यवस्था गर्नुपर्नेमा जोड दिए । जलवायु परिवर्तन, बासस्थान विनाश र अव्यवस्थित पूर्वाधार विकासका कारण चराहरू संकटमा परेको प्रष्ट पारे ।
उनले भने, “चरा खतराको सूचक मात्र होइन, अवसर पनि हुन् । तिनीहरू जाडो छल्न र प्रजननका लागि हजारौं किलोमिटरको यात्रा गर्छन् । यसक्रममा तिनीहरूले हिमाल, मरुभूमि र समुद्रजस्ता चुनौतीपूर्ण मार्ग पार गर्छन् ।” चौधरीले चरा संरक्षणमा वैज्ञानिक अनुसन्धान, नीतिगत सहकार्य र समुदायको सक्रिय सहभागिता आवश्यक रहेको बताए ।
संघका परियोजना अधिकृत भुपाल नेपालीले दाङको देउखुरी क्षेत्रका चराहरूको संरक्षणका लागि सञ्चालित १० महिने परियोजनाबारे जानकारी दिँदै, स्थानीय तहदेखि सर्वसाधारणसम्मलाई संलग्न गराएर चरा संरक्षणका उपायहरू कार्यान्वयन भइरहेको बताए ।
वन अधिकृत महेन्द्रराज वाग्ले, प्रदेश वन निर्देशक प्रभात सापकोटा र सचिव प्रमोद भट्टराईले चराको वासस्थान र जैविक विविधताको सुरक्षा आवश्यक रहेको उल्लेख गर्दै स्थानीय तह, समुदाय र सरकारबीच सहकार्य अपरिहार्य रहेको धारणा व्यक्त गरे ।
पर्यावरणीय दिगो बिकासका प्रमुख डिल्लीबहादुर रावतले गिद्धजस्ता संकटग्रस्त प्रजातिहरूको संरक्षणमा विशेष ध्यान दिनुपर्ने बताए । उनले हाइटेन्सन तारका कारण चराहरूमा समस्या बढेको भन्दै वैकल्पिक उपायहरूमा सोच्नुपर्ने सुझाव दिए ।