खोज

‎बढैयाताल, १८ साउन ।

‎‎बर्दिया जिल्लाको बढैयाताल गाउँपालिका वडा नं। ५ मा रहेको मैगर कृषि सहकारी संस्थाको आयोजनामा आजदेखि १० दिने मुडा सम्बन्धी तालीम सुरु भएको छ।

लि वार्ड संस्था, मैगर कृषि सहकारी संस्था र तालिममा सहभागी शेयर सदस्यहरू बिचको तीन पक्षीय आर्थिक सहकार्यमा तालिम सञ्चालनमा आएको हो।

‎तालिम सहकारी संस्थाको आफ्नै भवनमा सुरु गरिएको हो। यस तालिममार्फत सहभागीहरूलाई बाँसको उपयोग गरेर टिकाउ, आकर्षक र बजारमुखी मुडा बनाउन आवश्यक सीप प्रदान गरिँदै छ। तालिममा स्थानीय १५ जना महिलाहरूको सक्रिय सहभागिता रहेको छ।

‎‎मैगर कृषि सहकारी संस्थाका अध्यक्ष किसनी चौधरीका अनुसार यो तालिम महिलाहरूको आत्मनिर्भरता र सीप विकासका लागि निकै महत्त्वपूर्ण हुनेछ। “हामीले उत्पादनमुखी र जीविकोपार्जनमा आधारित कार्यक्रमहरूलाई प्राथमिकता दिँदै आएका छौँ।

मुडा बनाउने जस्ता सिपमूलक तालिमले महिलाहरूलाई घरमै बसेर आम्दानी गर्न सक्ने वातावरण बनाउँछ,” अध्यक्ष चौधरीले भनिन्।

‎‎उनका अनुसार तालिम पश्चात् सहकारीले उत्पादित सामग्रीहरूको बजार खोजीमा समेत सहयोग पुर्‍याउने छ। सीपमात्र भएर पुग्दैन, उत्पादनको बजार सुनिश्चित गर्न सकिएमा मात्रै महिलाहरूको जीवनस्तरमा सुधार आउँछ, उनले थपिन्। उनले थपिन्।

‎‎लि वार्ड बाँस गढी शाखाका कार्यक्रम संयोजक सुजन भण्डारीले तालिमको सुरुवातमा बोल्दै तालिमको उद्देश्य र महत्त्वका बारेमा जानकारी दिए। “स्थानीय स्रोत साधनको उपयोग गरी दिगो स्वरोजगार सिर्जना गर्न सकियो भने रोजगारीका लागि अन्यत्र जानु नपर्ने अवस्था आउँछ,” उनले भने।

‎भण्डारीका अनुसार बाँसजस्ता सस्तो र सजिलै उपलब्ध हुने कच्चा पदार्थलाई सृजनात्मक वस्तुमा रूपान्तरण गरेर बजारमा बिक्री गर्न सक्ने क्षमता विकास गराउनु तालिमको प्रमुख लक्ष्य हो।

“बाँसमा थुप्रै सम्भावना छन्, तर त्यसको प्रयोग र सृजनामा हामी पछि परेका छौँ। यस्तो तालिमले त्यो आर्थिक समस्या हटाउने विश्वास लिएको छौँ,” उनले उल्लेख गरे।

‎तालिममा सहभागी भएकी विना थारु भन्छिन्, “हामी पहिला बाँसबाट मुडा कसरी बनाउने भन्ने जान्दैन थियौँ। अहिले प्रशिक्षकले सिकाइरहनु भएको छ, निकै रमाइलो पनि लागिरहेको छ र काम लाग्ने सिप पनि सिकिँदै छ।”

‎त्यस्तै अर्की सहभागी रामकुमारी थारूले भनिन्, “हामीले बाँस त खेतको बार लगाउन मात्र प्रयोग गरेका थियौँ। अहिले थाहा भयो, बाँसबाट धेरै किसिमका सामग्री बनाउन सकिने रहेछ। तालिमपछि आफ्नै व्यवसाय थाल्न पनि सकिन्छ भन्ने आशा लागेको छ।”

‎१० दिनसम्म सञ्चालन हुने तालिममा सहभागीहरूले मुडा बनाउने सम्पूर्ण चरण बाँसको छनोट, काँटछाँट, डिजाइन, बुनाई, र मुढा तयार पारी अन्तिम रूप दिने सीप सिक्ने छन्। तालिममा स्थानीय सीपयुक्त प्रशिक्षकहरूको समूहले प्रशिक्षण दिइरहेका छन्।

‎तालिममा सहभागीहरूमध्ये सबै महिला कृषक हुन्, जसले विगतमा कुनै औपचारिक सीप तालिम पाएका थिएनन्।

तालिमको पहिलो दिनमै सहभागीहरूले बाँस छान्ने र काट्ने अभ्यास गरेका थिए भने दोस्रो दिनदेखि ढाँचाबद्ध बुनाइमा प्रवेश गरिने छ।

‎मैगर कृषि सहकारी संस्थाले तालिम पश्चात् एक सामूहिक उत्पादन इकाई स्थापना गर्ने योजना समेत अघि सारेको छ। अध्यक्ष चौधरीका अनुसार, “सहकारीका सदस्यहरूलाई प्राथमिकतामा राखी सामूहिक रूपमा मुडा उत्पादन गर्ने कार्यशाला निर्माण गर्ने योजना छ।

उत्पादनलाई सहकारीमार्फत बजारमा पुर्‍याउने तथा आवश्यक परे अन्य स्थानमा तालिम पुनः सञ्चालन गरिनेछ।”

‎बढैयाताल गाउँपालिकाले पनि यस्ता कार्यक्रमहरूलाई प्राथमिकतामा राख्दै आएको छ। बढैयाताल गाउँपालिका वडा नं ५ का वडा अध्यक्ष तुलाराम थारूका अनुसार, स्थानीय स्तरमै स्वरोजगार सिर्जना गरी समावेशी विकासमा जोड दिइएको छ।

बाँस, ढकना, मुडा, डाली जस्ता सामग्री उत्पादन गर्ने सीप विकास गरेर महिला, दलित तथा विपन्न वर्गको आर्थिक उत्थानमा सहयोग पुगोस् भन्ने पालिकाको उद्देश्य छ।

‎बढैयाताल गाउँपालिकाको ग्रामीण क्षेत्रमा यस्तो सीपमूलक तालिम सञ्चालन हुनु आफैँमा सकारात्मक पहल हो। मुडा बनाउने परम्परागत सीपलाई व्यवस्थित र आधुनिक स्वरूप दिन सक्ने हो भने यसले स्थानीय अर्थतन्त्रमा योगदान पुर्‍याउन सक्ने सम्भावना उच्च छ।

सहभागीहरूले प्राप्त गरेको सिपलाई व्यवहारमा उतारी स्वरोजगारमा लागे भने भविष्यमा यस क्षेत्रलाई बाँसका सामग्री उत्पादन केन्द्रका रूपमा विकास गर्न सकिने सम्भावना देखिन्छ।