© २०२३
बुटवल, १५ मंसिर ।
भदौको अन्तिम साता बुटवल उपमहानगरपालिकाले सार्वजनिक सडक अतिक्रमण हटाउन तीन दिने सुचना जारी गर्यो । ट्राफिक प्रहरी र नगरप्रहरी परिचालन गरी एकाएक आफ्नो क्रियाशिलता देखायो । तर यो धेरै दिन टिकेन । लगत्तै नेपालीहरुको ठुलो चाडपर्व दशै तिहार र निर्वाचनको कारण देखाउँदै यो काम रोकियो । वास्तविकता भने राजनीतिक दबाब मान्न सकिन्छ । पछिल्लो एक सातापछि भने फेरि यो विषयले मौसमले चिसिएको बुटवललाई ताताएको छ ।
बुधबार नाम चलेका एक जनाको सवारी साधन पार्किङ स्थलमा ट्राफिक प्रहरीले लक गरिदिंदा उनी आक्रोशित भए । स्थानीय पालिकाबाट पार्किङको बिकल्प ल्याउनुपर्ने उनको तर्क छ । ‘सशुल्क पार्किङको ब्यवस्था स्थानीय पालिकाले गर्नुपर्छ’–उनले भने । बजार क्षेत्रमा पार्किङको समस्या हटाउन जरुरी रहेको उनी बताउँछन् । ‘सार्वजनिक शौचालय, फोहोर ब्यवस्थापन, सडक अतिक्रमण जस्ता मुद्दाले चर्चामा रहेका काठमाडौ महानगरपालिकाका मेयर बालेन शाहको नक्कल देशभर हुन थालेको छ’– उनले भने ।
मेयर बनेसंगै नायक फिल्मका अनिल कपुर स्टाईलमा बालेन शाहले काम अघि बढाएका छन । जसको नक्कल देशभरका स्थानीय जनप्रतिनिधिहरुले गरिरहेको भेटिन्छ । बुटवल उपमहानगरपालिका पनि यसैको सिको गर्दै सार्वजनिक सडक अतिक्रमण हटाउन सूचना जारी गरेको भएपनि त्यो निर्णयबाट पछि हटेको थियो । आफ्नो एक सय दिनका उपलब्धिहरु सार्वजनिक गरेको बुटवल उपमहानगरपालिकाका प्रमुख खेलराज पाण्डे सवारी दुर्घटना न्युनीकरणसंँगै सडक अतिक्रमण हटाउने यो अभियान थालेको दाबी गरे । स्वतन्त्र उम्मेदवार हुँदै मेयर बनेका शाहलाई नगरको विकासमा निर्णय गर्न राजनीतिक दलको दबाब छैन । पार्टीगत झण्डा बोकेर चुनाब जितेका जनप्रतिनिधिहरुलाई भने अहिले काम गर्दै धेरै चुनौती छ ।
राजमार्ग चौराहा औषधी किन्न गएका दिपक कार्की अलमल परे । सवारी लिएर आएका उनी पार्किङ गर्न लागेका बेला प्रहरीले रोक्यो । मुना फार्मेसी अगाडि बाईक पार्क गर्ने स्थान खोज्दा कतै पाएनन् । करिब ५ सय मिटर टाढा सवारी पार्क गरेर उनी औषधी किनेर घर फर्किए । गर्मीले असिनपसिन भएका र अर्कोतर्फ पार्किङ नपाएर तातिएका उनी रिसले आगो भए । ‘उपनगरपालिकाको काम केवल पार्किङ हटाउने हो की यसको बिकल्प खोज्ने हो ?’–उनले भने । बुटवल उपमहानगरपालिका, नगरपालिकाको कार्यालयले सार्वजनिक स्थान खाली गराउने तथा तोकिएका स्थानबाहेक पार्किङ रोकेसंगै यस क्षेत्रका आम उपभोक्ता र ब्यापारीहरु समस्यामा छन् । सबैभन्दा भिड हुने अमरपथ, बुटवल अस्पताल लाईन, भुडकी चोक जस्ता भित्री सडकमा एकतर्फी पार्किङ ब्यवस्थापन गरेको छ । तर पनि लामो ट्राफिक जामको समस्या हुने गरेको छ ।
स्थानीय वडा कार्यालयका जनप्रतिनिधिहरु पनि टोल विकास संस्थाहरुलाई लगाएर पार्किङ ब्यवस्थापन गर्ने जिम्मा दिने गरेका छन् । बिहान ८ बजेबाट दिनभर बुटवल राजमार्गको दुबैतर्फको सर्भिस लेनमा लोड सवारी रोक्ने निर्णय गरेको छ ।
नगरमा ब्यवसाय गर्दै आएका ब्यवसायीहरु पिडामा छन । उनीहरु आफुले तिरेको कर वापतको सेवा पाउन नसकेको दुःख व्यक्त गर्छन् । राजमार्ग चौराहामा औषधी पसल चलाएका विष्णु अधिकारी उपमहानगरपालिकामा वार्षिक ४ हजार रुपैयाँ कर तिर्दै आएका छन् । सर्भिस लेनसंगै जोडिएको उनलाई अहिले पार्किङको समस्या छ । महगो घर भाडासंगै कर तिर्दै आएका उनी पसल चलाउनै समस्या भएको बताउँछन् । नगरले पार्किङ ब्यवस्थापनको योजना बिना सार्वजनिक स्थानको पार्किङ रोक्दा आफु जस्ता सुनसान ब्यवसायीहरु समस्यामा परेको उनले दुःखेसो गरे ।
कालिकानगर स्थित हिमालयन ईन्टेरियर प्रालिका संचालक बालकृष्ण मैनाली पनि अहिले तनावमा छन् । सर्भिस लेनमा पार्केटिङ र काठको ढोकाको पसल रहेका उनी सवारी साधन पार्किङको ब्यवस्थापन नहुँदा ट्राफिक जाम अत्याधिक हुने गरेको बताउँछन् । सवारी लिएर आएका ग्राहकको सवारी राख्ने उचित ब्यवस्थापन सर्भिस लेनमा समयतालिका अनुसार गरिनुपर्ने सुझाव दिन्छन् । ‘हचुवाको भरमा आम जनतालाई नियम लाद्नु गलत हो’– उनी भन्छन् । कम्तीमा ट्राफिक परिचालन गरेर भएपनि सवारी पार्किङको ब्यवस्थापन गरिनुपर्ने उनी बताउँछन् ।
बुटवल उपमहानगरपालिकालाई सफा, सुन्दर, बस्नयोग्य बुटवल शहर बनाउनका लागि गोलपार्कदेखि योगीकुटी, रामनगरदेखि तामनगरसम्म र भित्री सडकहरु समेतमा सडकको क्षेत्राधिकार, सडक पेटी चोक चौराहामा अब्यवस्थित रुपमा रहेका ठेला, टंकी, बजार, निर्माण सामग्री, सवारी पार्किङ, वर्कसप लगायतका सामानहरु राखी अवरोधलाई हटाउन आग्रह गरेको छ । बुटवलको बजार बढ्दै जाँदा पार्किङको भने ठूलो समस्या उत्पन्न भैरहेको छ । लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालको उत्तरमा रहेको खाली स्थानमा अस्थायी पार्किङ भैरहेको छ । यही स्थानमा पार्किङको ब्यवस्थापनसहितको प्रदेश सरकारले बहुउद्देश्यीय भवन बनाउने योजना ल्याएको छ । तीन तहकै सरकारले दीर्घकालिन पार्किङ, सार्वजनिक जग्गा ब्यवस्थापनको योजना बनाएर कार्यान्वयन अघि बढाउन जरुरी देखिएको छ ।