© २०२३
बुटवल, ०३ साउन ।
शुक्रबार जन्मदिन परेका रूपेश पाण्डेले रक्तदान गरे । रक्त सञ्चार सेवा केन्द्र बुटवलमा रगत अभाव भएको जानकारी पाएका उनी आफ्नो जन्मदिन रक्तदान गरेर मनाए ।
उनी जस्ता धेरै युवाहरू रक्तदान गर्दै आएका छन् । जन्मदिन, विवाह वर्षगाँठ, संस्थाको स्थापना दिवसमा समेत रक्तदानको कार्यक्रम गर्ने प्रचलन बढेको छ । प्रत्येक वर्ष रुपन्देहीमा नयाँ रक्तदाताहरू थपिने गरेको छ ।

रक्तदाता सम्बद्ध विभिन्न संघसंस्थाहरूबाट चलाइने अभियानकै कारण नयाँ रक्तदाता थपिने गरेका हुन । रक्तदाता थप हुँदा रगतको माग पनि उस्तै बढ्दो छ । नेपाल रेडक्रस सोसाइटी रक्तसञ्चार सेवा केन्द्र अन्तर्गतको बुटवल र भैरहवा शाखामा रगत व्यवस्थापन कठिन परेको छ ।
अहिले ब्लड बैकमा सबै ग्रुपको रगत अभाव छ । नेपाल नियमित रक्तदाता सङ्घ रुपन्देहीका अध्यक्ष अशेष सिलवालले रगत व्यवस्थापनमा धेरै कठिनाइ रहेको बताए । ‘युवा रक्तदाताको अभाव छ, यो पनि मुख्य कारण हो ।’–उनले भने । पछिल्लो समय नियमित रक्तदान कार्यक्रम भए पनि ठुलो रक्तदान कार्यक्रम हुन नसकेको दुखेसो गरे ।
रक्तदाता बढेको भए पनि नियमित रक्तदाताहरू बिदेसिँदा अर्को समस्या भएको उनले बताए । नयाँ रक्तदाता बढाउने गरी सङ्घबाट ‘टोल टोलमा रक्तदान, एक घर एक रक्तदाता’ अभियान समेत चलाउँदै आएको उनले बताए ।
नेपाल स्वयंसेवी रक्तदाता समाज रुपन्देहीका अध्यक्ष कृष्ण चौहान क्षेत्री पनि लामो समयदेखि रक्तदाता बढाउने अभियान चलाउँदै आएका छन् । ‘१८ वर्षसँगै रक्तदान, शुभ कार्यमा रक्तदान गर्ने, कविता प्रतियोगिता’ जस्ता रचनात्मक कार्यक्रम मार्फत रक्तदाता अभियान चलाउँदै आएको उनले बताए ।

दैनिक नयाँ रक्तदाताहरू जन्मिए पनि रगतको अभाव भने टर्न नसकेको उनले बताए । ‘बुटवलमा बि पोजेटिभ रगत सबैजसो अभाव रहन्छ,’– उनले भने । नेपाल स्वयंसेवी रक्तदाता समाज रुपन्देहीका अध्यक्ष कृष्ण चौहान क्षेत्रीले अस्पतालहरूमा अपरेसन गर्ने बिरामीलाई रगतको माग भए अनुसारको खपत नगरी खेर जाने गरेको घटनाहरू भएको बताए ।
‘रगत कतिपय अवस्थामा खेर जान्छ,’– उनले भने । खासै अभाव नहुने ओ पिजिटिभ रक्त समूहको समेत अभाव रहेको उनले बताए । नेपाल रेडक्रस सोसाइटी रक्त सेवा सञ्चार केन्द्रको ओ पोजेटिभ रगत राखिएको फ्रिज समेत खाली भएको छ । बुटवलमा दैनिक बुटवलमा मात्र दैनिक १२०–१५० पिन्ट रगत माग हुने गरेको छ ।
रुपन्देहीका दुई केन्द्रमा ३६ हजार रगत खपत हुने गरेको छ । तथा ४ हजार रक्तदाता थपिँदै आएको उनले दाबी गरे । रक्तदाताहरूमध्ये वर्षमा एक पटक मात्र दान गर्नेको सङ्ख्या धेरै रहेको उनले बताए । दाता खोज्ने र रगत उपलब्ध गराउने काममा यहाँका विभिन्न स्वयंसेवी रक्तदाता समूहहरू लागेका छन् ।
चिकित्सा विज्ञानमा अहिले उच्च रक्तचाप र मधुमेहको औषधी सेवन गर्ने स्वास्थ्य मानिसले पनि रक्तदान गर्न सक्ने भनिएको छ । पछिल्लो समय चितवनका चिकित्सकहरू यो प्रावधान लागु गरेका छन् । रुपन्देहीमा पनि यसलाई मान्यता दिन सके रगतको मागलाई थोरै पनि रोक्न सकिने उनले बताए ।

यसैबिच नेपाल अटो मेकानिक्स ट्रेड युनियनको २८ औ स्थापना दिवसको अवसरमा शुक्रबार नेपाल अटो मेकानिक्स ट्रेड युनियन बुटवल रुपन्देहीले रक्तदान कार्यक्रम गरेको छ । एक कार्यक्रमका बिच बुटवल उद्योग वाणिज्य सङ्घ रुपन्देहीका अध्यक्ष हरि प्रसाद अर्याललेब्लड ब्याग हस्तान्तरण गर्दै उद्घाटन गरे ।
रुपन्देहीका व्यवसायी र उद्योगीहरू आफ्नो संस्थागत हकहित सँगै समुदायमा आधारित विभिन्न गतिविधिमा समेत अग्रसर रहेको उनले बताए । मजदुरको हकहितको क्षेत्रमा अग्रसर रहेको युनियन सामाजिक क्षेत्रमा समेत रचनात्मक कार्यक्रम गर्दै आएको युनियनका अध्यक्ष गणेश प्रसाद भट्टराईले बताए ।