© २०२३
चितवन ।
भरतपुर महानगरपालिकाले आगामी आर्थिक वर्ष २०८२/०८३ का लागि ५ अर्ब १९ करोड ७१ लाख ६६ हजार रुपैयाँको बजेट सार्वजनिक गरेको छ। यो चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा करिब १ अर्ब कम हो। विगत आर्थिक वर्ष २०८१/८२ मा ६ अर्ब ५५ करोड ८५ लाख ९८ हजारको बजेट ल्याइएको थियो भने २०८०/८१ मा ६ अर्ब ४८ करोड ७९ लाख ९० हजारको बजेट प्रस्ताव गरिएको थियो।
महानगरपालिकाका उपप्रमुख चित्रसेन अधिकारीले १७औँ नगरसभामा प्रस्तुत गरेको बजेट प्रस्तावअनुसार, आगामी वर्षका लागि प्रमुख आय स्रोतहरूमध्ये आन्तरिक आम्दानीबाट १ अर्ब ८० करोड संकलन गर्ने लक्ष्य राखिएको छ। यसमा घरजग्गा रजिस्ट्रेसन तथा खानी–खनिजजन्य पदार्थको राजस्व बाँडफाँटसमेत समावेश छ। अन्तर्सरकारी वित्तीय हस्तान्तरणबाट २ अर्ब १५ करोड ७६ लाख २५ हजार, संघ सरकारको राजस्व बाँडफाँटबाट ३१ करोड ९१ लाख, र बागमती प्रदेश सरकारबाट १४ करोड ४ लाख ४१ हजार प्राप्त हुने अनुमान गरिएको छ। साथै, जनसहभागिता र श्रमदानबाट ५ करोड, बैंक मौज्दातबाट ७० करोड र सडक बोर्ड नेपालबाट ३ करोड प्राप्त हुने अपेक्षा गरिएको छ।
महानगरले सामाजिक सुरक्षा तथा अन्तर्सरकारी अख्तियारी शीर्षकमा मात्र १ अर्ब ३५ करोडको प्रक्षेपण गरेको छ, जुन सोही शीर्षकमा खर्च तथा लेखांकन गरिनेछ।
महानगरले चालु आवमा निर्माण सम्पन्न हुन नसकेका तथा भुक्तानी नपाएका योजनाहरूका लागि ६० करोड र बहुवर्षीय ठेक्का प्रणालीमार्फत भएका योजनाहरूको भुक्तानीका लागि २४ करोड ५० लाख छुट्याएको छ। यसपटक वडास्तरीय बजेट न्यूनतम ३ करोड २१ लाखदेखि अधिकतम ३ करोड ४० लाखसम्म विनियोजन गरिएको छ। वडास्तरीय सिलिङ निर्धारण सूत्रमा आधारित भएर दुई तहमा गरिएको बताइएको छ।
नयाँ बजेट अनुसार, सीसी क्यामेरा जडानका लागि ४ करोड, कृषि तथा पशु विकासका लागि ९ करोड, शिक्षा क्षेत्रमा १० करोड ५० लाख, मर्मत सम्भारका लागि ४ करोड, स्वास्थ्य सेवामा ३ करोड २५ लाख, गौतमबुद्ध क्रिकेट रंगशालाका लागि ४ करोड, विपद् व्यवस्थापनमा १ करोड ५० लाख र प्रशासनिक भवन निर्माण तथा इन्टेरियरका लागि ४ करोड रुपैयाँ विनियोजन गरिएको छ।
बजेट कार्यान्वयनको पक्षमा हेर्दा चालु आवको जेठ मसान्तसम्म ५३ प्रतिशत अर्थात २ अर्ब ९० करोड रुपैयाँ खर्च भएको छ, जुन अघिल्लो वर्षको सोही अवधिको तुलनामा २ प्रतिशतले बढी हो। पूँजीगततर्फ ३८ प्रतिशत र चालुतर्फ ६९ प्रतिशत बजेट खर्च भइसकेको विवरण महानगरले सार्वजनिक गरेको छ।
महानगरले आन्तरिक आम्दानीको लक्ष्यअनुसार १ अर्ब ८० करोडमध्ये जेठ मसान्तसम्म ६४ प्रतिशत अर्थात १ अर्ब १५ करोड १ लाख रुपैयाँ संकलन गरेको छ। संघीय सरकार र बागमती प्रदेशबाट प्राप्त हुने समानीकरण अनुदानमध्ये जेठ मसान्तसम्म ३४ करोड र ३ करोड ६१ लाख रकम प्राप्त भइसकेको छ।
भरतपुर महानगरको बजेट यसपटक केही सशंकित रूपमा संकुचित भए पनि स्रोत परिचालनको विविधता, वडास्तरीय सन्तुलन, र योजनागत भुक्तानी सुनिश्चिततामा ध्यान दिइएको देखिन्छ। बजेट कार्यान्वयन र खर्च क्षमताका सूचकहरू भने अझै सुधारको अपेक्षामा छन्।