© २०२३
काठमाडौँ ।
भदौ २३ र २४ गते जेनजी आन्दोलनमा भएका घटना जाँचबुझ आयोगले बिहीबार पूर्व प्रहरी महानिरीक्षक चन्द्रकुवेर खापुङ र पूर्वगृहसचिव गोकर्णमणी दुवाडीसँग बयान लिने भएको छ।
बयानका लागि बुधबार आयोगका अध्यक्ष गौरीबहादुर कार्की, सदस्यद्वय विज्ञानराज शर्मा र विश्वेश्वर प्रसाद भण्डारीले प्रस्न तयार गरिसकेका छन्। यसअघि मंगलबार सशस्त्र प्रहरीका महानिरीक्षक राजु अर्यालसँग सोधपुछ गरिएको थियो।
खापुङ जेनजी आन्दोलनकाने समयमा नेपाल प्रहरीको महानिरीक्षक थिए। आन्दोलनमा २३ गते प्रहरीले अत्याधिक बल प्रयोग गरेको भन्दै आलोचना भइरहेको छ।
यसअघि खापुङलाई आयोगले २४ घण्टे स्पष्टिकरण समेत सोधेको थियो। आयोग गठन भएको केही दिनमै आयोगले प्रहरीसँग फिल्डमा खटिएका प्रहरीहरुको विवरण माग गरेको थियो। जसको जवाफमा प्रहरीले जवानदेखि आईजीपीसम्म फिल्डमा खटिएको उल्लेख गरेर पठाएका थिए।
त्यसपछि आयोगले अर्को पत्र पठाएको थियो। त्यसको जवाफ लामो समयसम्म नपठाएपछि आयोगलाई असहयोग गरेको भन्दै खापुङलाई २४ घण्टे स्पष्टिकरण नै सोधेको थियो। तर त्यही बिचमा उनले उक्त स्पष्टिकरणको जवाफसँगै आयोगले माग गरेको विवरण पनि पठाएका थिए।
त्यसको केही दिनमै खापुङ कात्तिक २६ गतेबाट अनिवार्य अवकास भएका थिए। अवकासमा गएका खापुङसँग त्यतिबेलाको मारेमा आयोगले सोधपुछ गर्न लागेको हो।
पूर्वगृहसचिव गोकर्णमणी दुवाडीसँग पनि बिहीबार नै बयान लिने भएको छ। जेनजी आन्दोलनको समयमा गृहसचिव रहेका दुवाडीलाई अन्तरिम सरकारले असोज ७ गते सरुवा गरेको थियो। उनलाई गृहसचिवबाट हटाएर राष्ट्रिय योजना आयोगमा सरुवा गरिएको छ। गृहसचिवको जिम्मेवारी रामेश्वर दंगालले पाएका छन्।
दुवाडीलाई पनि जाँचबुझ आयोगले विदेश जान प्रतिबन्ध लगाएको छ। काठमाडौँबाहिर जान पनि प्रतिबन्ध लगाएको थियो। तर यसबिचमा उनी आयोगसँग अनुमति लिएर उपत्यकाबाहिर गएका छन्।
जेनजी आन्दोलनमा दमन गर्न दुवाडीको पनि भूमिका रहेको भन्दै उनलाई पनि आयोगले सुरुमै कडाइ गरेको हो।
बिहीबार दुवाडी र खापुङसँग बयान लिएपछि आयोगले वर्तमान प्रहरी महानिरीक्षक दानबहादुर कार्कीलाई बोलाउने भएको छ। आन्दोलनको पहिलो दिन मानवस्रोत विभागमा रहेका कार्कीलाई खापुङले २४ गते काठमाडौँ उपत्यका प्रहरी कार्यालय रानीपोखरीको प्रमुखमा खटाएका थिए।
आईजीपी कार्कीको बयान यसपछि हुने जाँचबुझ आयोगका प्रवक्ता समेत रहेका पूर्व एआईजी शर्माले बताए। उनका अनुसार त्यसपछि तत्कालीन गृहमन्त्री रमेश लेखकलाई र प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीलाई बोलाइने उनको भनाई छ।
पूर्व गृहमन्त्री लेखकले पनि आफूलाई आयोगले अहिलेसम्म कुनै जानकारी नदिएको बताएका छन्। लेखकले भने, ‘अहिलेसम्म मलाई आयोगले मौखिक वा लिखित रुपमा बोलाएको छैन।’
प्रधानमन्त्री ओलीले आयोगमा बयान दिन नजाने बताउँदै आएका छन्। तर लेखकले भने यसअघि नै बयानका लागि तयारी गरिसकेको उनी निकट स्रोतले जानकारी दिएको छ।