© २०२३
दाङ, २५ मङ्सिर।
सीप भए कामको अभाव हुँदैन—यो भनाइलाई दाङमा टायल–मार्बल मिस्त्री बनेर आत्मनिर्भर भएका कैलालीका २६ वर्षीय नारायण चौधरी र घोराही–३ की उर्मिला चौधरीले व्यवहारमै प्रमाणित गरिरहेका छन्। सुरुमा सामान्य लेबरका रूपमा काम सिक्न थालेका उनीहरू आजका दिनमा दक्ष मिस्त्री बनेका छन् र परिवार पाल्ने मात्र होइन, भविष्यका लागि बचत गर्न पनि सक्षम छन्।
पाँच वर्षअघि मार्बल–टायल जडानको सीप सिक्न दाङ आएका नारायण अहिले हेड मिस्त्रीको जिम्मेवारी सम्हालिरहेका छन्। उनका अनुसार लेबर हुँदा कमाइ थोरै थियो, तर सीप सिकेपछि आयमा ठूलो वृद्धि भएको छ।
“पढाइ धेरै छैन, तर हातमा सीप छ। त्यसैले खाली बस्न पर्दैन, कामकै भरमा महिनामा ३०–३५ हजार बचतसहित कमाइ हुन्छ,” नारायण भन्छन्। कैलालीमै कामको अवसर भए पनि दाङमै बस्दा राम्रो अनुभूति भएका कारण यतै सुरक्षित रोजगारी बनाएको उनी बताउँछन्। आम्दानीले घरका बुवा–आमा र भाइ–बहिनीको सम्पूर्ण खर्च धानिरहेको उनले गर्वका साथ सुनाए।
त्यस्तै, चार वर्षदेखि यही पेशामा सक्रिय घोराही–३ की उर्मिला चौधरी (२४) दाङमै महिला मार्बल–टायल मिस्त्रीको रूपमा पहिचान बनाउन सफल भएकी छन्।
“घरमा खाली बस्नुभन्दा केही गरौँ भनेर लेबरको रूपमा सुरु गरेकी थिएँ। काम सिक्दै जाँदा मिस्त्री नै बनेँ,” उनी बताउँछिन्। कडा शारीरिक मेहनतको काममा छोरीमान्छे देख्दा पहिले धेरैजसो अचम्म मान्थे, तर अहिले उनको मेहनत, सीप र समर्पणप्रति सबै सम्मानित छन्।
उर्मिलाले अहिले मासिक २५–३० हजार रुपैयाँ आम्दानी गर्छिन्। घरमा बुड्ढी आमादेखि भाइ–बुहारीसम्म सबैको खर्च चलाउन सजिलो भएको र सानो–सानो बचत पनि गर्न थालेकी उनले बताइन्।
दाङमा १२ वर्षदेखि टायल–मार्बल काम गर्दै आएका ठेकेदार सलिम मियाँका अनुसार सबैभन्दा ठूलो चुनौती भनेको नेपाली युवाबाट कामदार नपाइनु हो।
“काम धेरै छ, तर लेबर र मिस्त्री पाउन गाह्रो भइसकेको छ। नारायण र उर्मिलाले मात्र सबै काम धान्न सक्तैनन्,” मियाँ भन्छन्। उनका अनुसार युवाहरू विदेशमै कमाइ छ भन्ने भ्रममा स्वदेशमा उपलब्ध रोजगारीलाई बेवास्ता गर्छन्।
“यतै बसेर पनि राम्रो कमाइ हुन सक्छ भन्ने उदाहरण नारायण र उर्मिला हुन्। युवाहरूले सीप सिकेर स्वदेशमै दाम कमाउनुपर्छ,’’ मियाँको आग्रह छ।
दाङमा टायल–मार्बल व्यवसाय विस्तार हुँदै जाँदा सीप भएका कामदारको माग झनै बढेको छ। मेहनत गर्न तयार युवायुवतीका लागि यो क्षेत्र आत्मनिर्भरता र स्थिर आयको उदीयमान अवसर बन्दै गएको छ।