खोज

नेपालमा लैगिंक हिंसाविरुद्धको १६ दिने अभियान चलिरहेको छ ।

अभियान चलिरहँदा पर्दा पछाडी भएका महिला हिंसाका अनेक आयाम उद्घाटित भइरहेका छन् । महिलाहरू हिंसामा पर्दा उनीहरू निः सन्तान हुने तथा बाँझोपनको समस्या बढिरहेको देखिएको छ ।

महिलामाथि मानसिक तनाव बढ्दा उनीहरूमा निःसन्तानको इच्छा जाग्ने तथा हिंसाका कारण हुने चोटपटकले गर्भपतनका साथै बाँझोपनको समस्या बढिरहेको चिकित्सकहरूले बताएका छन् ।

महिला हिंसा विरुद्धको अभियान चलिरहेको यो बेला महिलामाथि हुने हिंसाले पार्ने दूरगामी दुष्प्रभावको विषयमा पनि अव गम्भीर भएर सोच्नुपर्ने बेला भएको छ । त्यसै पनि पछिल्लो समय महिलाहरूमा निःसन्तान हुने समस्या बढ्दै गएको पाइएको छ । महिलाहरूमा बाँझोपनको समस्या यिनी कारण बढिरहेको छ । यो चिन्ताको विषय हो ।

त्यसो त प्रजनन क्षमतामा कमी आउने धेरै कारण छन् । धेरै मानिसमा आहारविहारका अतिरिक्त विवाह ढिला गर्ने र सन्तान जन्माउने कामलाई प्राथमिकता नदिई आफू आर्थिकरूपमा सक्षम भएपछि मात्र बच्चा जन्माउँछु भन्ने सोँचले पनि पछिल्लो समय धेरै दम्पती सन्तानविहीन बन्दै गएको अवस्था देखिएको छ ।

खानपिनमा ध्यान नदिने, कामको चाप बढी हुँदा पर्याप्त निद्रा नपाउने र आजकाल धेरै दम्पती पहिला व्यक्तित्व विकास गर्ने चिन्ताले उमेरमै सन्तान जन्माउनेबारे नसोच्दा प्रजनन क्षमतामा क्रमिकरूपमा कमी हुन थालेको देखिएको छ ।

चिकित्सकहरूले नेपालमा निःसन्तान पुरुषका बारेमा कम अध्ययन गरिएको कारण महिलामा बढी समस्या भएको जस्तो देखिएको बताउँदै पुरुषहरूमा पनि निसन्तान हुने समस्या बढ्दै गएको तथ्य औँल्याएका छन् ।

यसले महिला मात्रै होइन पुरुषमा पनि विभिन्न कारण निसन्तान हुने समस्याको बोझ देखिएको छ । महिलाको समस्यामध्ये करिब ४० प्रतिशतमा डिम्बाशयको फोके रोग अथवा पोलिसिस्टिक रोगका कारण निःसन्तानको समस्याले पीडित रहेको अनुसन्धानले पुष्टि गरेको छ । अर्कोतर्फ हिंसा दोस्रो कारण रहेको तथ्याङ्क सार्वजनिक भएको छ ।

चिकित्सकहरूले गर्भावस्थाका महिलाहरूमा पोषणको कमी जस्ता कारण पनि समस्या उत्पन्न भइरहेको देखिएकोले स्वयं दम्पत्तिहरूले समेत यो विषयमा गम्भीर हुनु जरुरी रहेको औँल्याएका छन् ।

चिकित्सा विधिमा सन्तान रोक्न विभिन्न खालका औषधिको व्यवस्था भएजस्तै निःसन्तानका लागि पनि औषधिको व्यवस्था भए त्यो धेरै प्रभावकारी हुने देखिन्छ । तर, त्यो भन्दा अघि निसन्तान हुने अवस्था किन आउँछ भन्ने विषयमा पनि गहन शोध र छलफल आवश्यक छ ।

चिकित्सकहरूले महिलामाथि हुने हिंसाले महिलाको प्रजनन क्षमता कमजोर गरिरहेको र उनीहरूमा हुने मानसिक तनावले समेत गर्भपतन, निसन्तान तथा बाँझोपनको समस्या देखिएको भन्दै सम्बद्ध पक्ष यस विषयमा सचेत हुनुपर्ने आवश्यकता औँल्याएका छन् ।

तसर्थ आगामी दिनमा यो चिन्ताको विषय सम्वोधन गर्नेतर्फ व्यक्ति, परिवार, समाज र सिंगो सरकारको गंभीररूपमा ध्यान जानु जरुरी छ । जबसम्म बाँझोपन र निःसन्तानको समस्या आउनुको कारण र त्यसको न्यूनिकरणका लागि समाधानको तदारुकता हुँदैन तबसम्म हिंसा विरुद्धका अभियान चलाएरमात्रै हुँदैन ।

अतः देशा जारी महिलामाथिको हिंसा नियन्त्रणमा सरकारको ध्यान जानु आवश्यक छ । महिलामाथिको हिंसा किन बढिरहेको छ भन्ने सवालमा त्यसको कारण खोज्नेतर्फ अवको दिनमा पहल आवश्यक छ ।

क्यान्सर, मुटु, मिर्गौला जस्ता भयावह रोगले मृत्यु निम्त्याएजस्तै यो समस्याले मृत्यु होइन कि नेपालकै जनसङ्ख्यामा असन्तुलनको अवस्था ल्याउनेतर्फ विज्ञहरूले खतरा देखिरहेका छन् ।

त्यसकारण अहिलेको मात्रै होइन, यसको असर आगामी एकसय बर्षसम्म देखिन सक्नेछ । अवको दिनमा सरकारमात्रै होइन, सम्बद्ध सरोकारवाला पक्षले चासो र चिन्ता लिएर समस्या न्यूनिकरणमा पहल लिन अवको दिनमा ढिलाइ गर्नु हुँदैन ।

खासगरि महिला हिंसा विरुद्धको १६ दिने अभियान चलिरहँदा केवल हिंसाको कुरामात्रै होइन, हिंसाकै कारण उत्पन्न दूरगामी प्रभाव र असरको बारेमा समेत चासो दिनु आवश्यक भैसकेको छ ।