© २०२३
बर्दिया, २० कात्तिक ।
बर्दियाको ठाकुरबाबा नगरपालिका वडा नम्बर ९ हात्तीसारमा दुई दिने हात्ती स्वास्थ्य शिविर सम्पन्न भएको छ । शिविरमा बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्जमा रहेका १४ वटा हात्तीको स्वास्थ्य परीक्षण तथा नङ काट्ने काम गरिएको छ ।
दुई दिनसम्म चलेको सो स्वास्थ्य शिविरमा अमेरिकी भेटनरी डाक्टर, बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्जका पशु चिकित्सक, राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण कोष, चितवन र बर्दियाका प्राविधिकहरूको संयुक्त सहभागिता रहेको थियो ।
सो टोलीले हात्तीहरूको स्वास्थ्य अवस्था मूल्याङ्कन गर्नुका साथै नियमित खोप र औषधी उपचार पनि गरेको बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्जका सूचना अधिकारी सरोजमणि पौडेलले जानकारी दिए ।
उनका अनुसार निकुञ्जका १३ र एनटिएनसीको एक गरी कुल १४ वटा हात्तीको स्वास्थ्य परीक्षण गरिएको हो । हात्तीहरूको नियमित स्वास्थ्य परीक्षण, जुकाको औषधी, कीटनाशक र रेबिजविरुद्धको भ्याक्सिन लगाउने, रगत सङ्कलन, नङ काट्ने लगायतका गतिविधि शिविरमा गरिएको थियो ।
स्वास्थ्य परीक्षणका क्रममा हात्तीहरूको दाँत, छाला, आँखाको अवस्था, तौल र चालढालको पनि निरीक्षण गरिएको थियो ।
साथै लामो समयदेखि काममा संलग्न रहेका हात्तीहरूको नङ बढेका कारण तिनीहरूको हिँडडुलमा असहजता हुन थालेको पाइएपछि विशेषज्ञ टोलीले सुरक्षित रूपमा नङ काट्ने कार्य सम्पन्न गरेको थियो ।
बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्जका सूचना अधिकारी पौडेलका अनुसार यस्तो स्वास्थ्य शिविरले हात्तीहरूको दीर्घकालीन स्वास्थ्य व्यवस्थापनमा सहयोग पुर्यााउनेछ । उनले भने, “हात्तीहरू निकुञ्जका महत्त्वपूर्ण सम्पत्ति हुन् । तिनको स्वास्थ्य सुदृढ रहनु संरक्षण र पर्यटन दुवै दृष्टिले जरुरी छ ।”
शिविरमा सहभागी अमेरिकी भेटनरी समूह केएसिएफका विशेषज्ञहरूले पनि हात्तीको नियमित स्वास्थ्य परीक्षण र पोषणमा ध्यान दिन सुझाव दिएका छन् । उनीहरूले निकुञ्जका प्राविधिकलाई हात्तीको खुराको हेरचाह, सङ्क्रमण रोकथाम र पोषणमय सन्तुलनबारे व्यवहारिक तालिम समेत दिएका थिए ।
स्वास्थ्य शिविर सम्पन्न भएपछि टोलीले हात्तीको खानपान, आवास सुधार र कार्य सन्तुलनका विषयमा पनि अध्ययन गरेको थियो । बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्जमा रहेका अधिकांश हात्तीहरू गस्ती, पर्यटकीय सवारी र निकुञ्जको सुरक्षामा प्रयोग हुने भएकाले नियमित स्वास्थ्य परीक्षणलाई अत्यन्तै आवश्यक मानिएको छ ।
निकुञ्जका प्रमुख संरक्षण अधिकृतले भने, “हात्तीको स्वास्थ्य सुदृढ हुँदा संरक्षण, अनुसन्धान र पर्यटन विकासमा सन्तुलन आउँछ । यसरी प्रत्येक वर्ष नियमित रूपमा हात्ती स्वास्थ्य शिविर सञ्चालन गर्दै आएका छौँ, र यसले हात्तीमा देखिने रोगको प्रारम्भिक पहिचान र उपचारमा सहयोग पुर्याउँछ ।”
दुई दिने हात्ती स्वास्थ्य शिविरले बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्जभित्रका हात्तीहरूको स्वास्थ्य संरक्षणमा नयाँ जागरण ल्याएको छ । सहभागी टोलीले यस्तो कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिनुपर्नेमा जोड दिएको छ ।