© २०२३
काठमान्डौ, २ कार्तिक ।
चालु आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को पहिलो त्रैमास ९साउन–असोज० मा सरकारको खर्च आम्दानीभन्दा बढी भएको छ । महालेखा नियन्त्रक कार्यालयका तथ्यांकअनुसार, असोज मसान्तसम्म सरकारले कुल ३ खर्ब ६४ अर्ब ५८ करोड रुपैयाँ खर्च गरेको छ, जबकि यस अवधिमा आम्दानी (राजस्व, अनुदान र अन्य) २ खर्ब ५३ अर्ब १८ करोड रुपैयाँ मात्रै रहेको छ । यसरी तीन महिनामै १ खर्ब ११ अर्ब रुपैयाँको वित्तीय खाडल देखिएको छ, जसका लागि सरकारले ऋण लिएर खर्च जोहो गर्नुपर्ने अवस्था आएको छ ।
चालु आवमा सरकारले १९ खर्ब ६४ अर्ब ४१ करोड रुपैयाँ बराबरको बजेट कार्यान्वयन गरिरहेको छ । यसमध्ये चालु खर्च असोजसम्म २ खर्ब ५६ अर्ब ८० करोड रुपैयाँ पुगेको छ, जुन चालु खर्च लक्ष्य ११ खर्ब ८० अर्ब ९८ करोडको २१.७५ प्रतिशत मात्र हो ।
अर्कोतर्फ, पूँजीगत खर्च असोजसम्म १९ अर्ब १८ करोड रुपैयाँ मात्रै भएको छ, जुन लक्ष्य ४ खर्ब ८ अर्ब ८८ करोडको ४.७ प्रतिशत हो ।
वित्तीय व्यवस्थामा पनि पहिलो त्रैमासमा ८८ अर्ब ६० करोड रुपैयाँ खर्च भएको छ, जुन अधिकांश ऋणको साँवा र ब्याज तिर्न प्रयोग भएको हो । यस वर्ष सो प्रयोजनका लागि सरकारले ३ खर्ब ७५ अर्ब २४ करोड रुपैयाँ विनियोजन गरेको छ, जसको २३.६१ प्रतिशत खर्च भइसकेको छ ।
गत आवको तुलनामा चालु खर्चमा वृद्धि भए पनि पूँजीगत खर्च घटेको देखिएको छ । अघिल्लो वर्ष असोज मसान्तसम्म कुल बजेट खर्च ३ खर्ब २९ अर्ब रुपैयाँ पुगेको थियो, जसमा चालु खर्च २ खर्ब २९ अर्ब र पूँजीगत खर्च २९ अर्ब ३७ करोड रुपैयाँ थियो ।
राजस्व संकलनको प्रगति पनि अपेक्षाभन्दा कम छ । अर्थ मन्त्रालयका अनुसार, असोजसम्म २ खर्ब ५१ अर्ब १८ करोड रुपैयाँ मात्र राजस्व संकलन भएको छ, जुन लक्ष्यको ७८.१२ प्रतिशत हो । असोज महिनामा मात्र ९२ अर्ब ४७ करोड रुपैयाँ राजस्व संकलन भएको छ, जुन लक्ष्यको ८९.७१ प्रतिशत मात्रै हो । गत आवको असोज मसान्तसम्म २ खर्ब ५३ अर्ब १ करोड राजस्व संकलन भएको थियो, जसको तुलना गर्दा यस वर्ष राजस्व संकलन घटेको देखिन्छ ।