© २०२३
काठमान्डौ, २१ असोज ।
ऊर्जामन्त्री कुलमान घिसिङले नेपाल विद्युत् प्राधिकरणको भार प्रेषण केन्द्रको निरीक्षण गरेका छन् ।
काठमाडौंको स्युचाटारस्थित केन्द्रमा सोमबार साँझ पुगेर मन्त्री घिसिङले देशभरको विद्युत् उत्पादन, प्रसारण र वितरण प्रणालीको अवस्था, ग्रिड सञ्चालन, विद्युत् माग तथा आपूर्ति व्यवस्थापन, निर्यात स्थिति र बाढी–पहिरोबाट प्रभावित आयोजनाहरूको प्रभावबारे विस्तृत जानकारी लिएका हुन् ।
हाल देशका विभिन्न स्थानमा छिनछिनमा विद्युत् आपूर्तिमा अवरोध हुने गुनासो बढेको सन्दर्भमा प्राधिकरणका पूर्व–कार्यकारी निर्देशक समेत रहेका मन्त्री घिसिङले विद्युत् प्रणालीलाई अझ भरपर्दो, गुणस्तरीय, सुरक्षित र आधुनिक बनाउने लक्ष्यसहित अल्पकालीन, मध्यकालीन र दीर्घकालीन नीतिगत तथा प्रविधिक सुधारबारे छलफल गरे ।
उनले बाढी–पहिरोले क्षति पुर्याएका संरचनाको शीघ्र मर्मतसम्भार गरी प्रभावित क्षेत्रमा तत्काल विद्युत् सेवा पुनःसञ्चालन गर्न निर्देशन दिए । साथै, बारम्बार बत्ती जाने समस्याको तत्काल समाधानलाई उच्च प्राथमिकतामा राख्न र मातहतका कार्यालयहरूलाई सतर्क रहन आग्रह गरे ।
मन्त्री घिसिङले विद्युत् गृह, प्रसारण लाइन तथा सबस्टेसनहरूलाई पूर्ण क्षमतामा सञ्चालन गर्न, मर्स्याङ्दी करिडोर २२० केभी र हेटौंडा–ढल्केवर ४०० केभी प्रसारण लाइनजस्ता महत्त्वपूर्ण पूर्वाधारमा विशेष ध्यान दिन, र आगामी हिउँदयामको विद्युत् आपूर्ति सन्तुलनका लागि अग्रिम तयारी गर्न निर्देशन दिएका छन् ।
अनुगमनका क्रममा प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक मनोज सिलवाल र केन्द्रका निर्देशक चन्दन कुमार घोषले देशव्यापी विद्युत् उत्पादन, माग, आपूर्ति, निर्यात र प्रणाली सञ्चालनको अवस्थाबारे जानकारी प्रस्तुत गरे ।
कार्यकारी निर्देशक सिलवालले बाढी–पहिरोले क्षति पुर्याएका संरचनाहरूको मर्मत कार्य तीव्र गतिमा भइरहेको र सेवा बहालीका लागि प्राविधिक टोलीहरू तयारी अवस्थामा रहेको बताए ।
उनका अनुसार, हाल देशभित्रको खपतपछि बाँकी रहेको विद्युत् मध्ये दैनिक औसत एक हजार मेगावाट भारत र बंगलादेशमा निर्यात भइरहेको छ। चालू आर्थिक वर्ष २०८२ /८३ को साउनदेखि हालसम्म करिब १५ अर्ब रुपैयाँ बराबरको विद्युत् निर्यात भइसकेको छ ।
प्राधिकरणका अनुसार भारतीय ऊर्जा एक्सचेन्जको डे-अहेड र रियल टाइम मार्केटमार्फत प्रतिस्पर्धी मूल्यमा विद्युत् बिक्री भइरहेको छ । साथै, द्विपक्षीय सम्झौताअनुसार हरियाणा र बिहार राज्यमा मध्यम अवधिको विद्युत् बिक्री भइरहेको छ ।
भारतको प्रसारण प्रणालीमार्फत बंगलादेशमा पनि दैनिक ४० मेगावाट विद्युत् निर्यात भइरहेको छ । भारतसँगको विद्युत् व्यापार भारतीय रुपैयाँमा र बंगलादेशसँगको व्यापार अमेरिकी डलरमा हुने भएकाले प्राधिकरणले दुवै मुद्रामा आम्दानी गरिरहेको छ ।
नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले हाल भारत र बंगलादेश गरी कुल १,१६५ मेगावाट विद्युत् निर्यात गर्न स्वीकृति पाएको छ ।