© २०२३
काठमान्डौ, १६ असोज ।
आज दसैँको प्रमुख दिन विजयादशमी अर्थात् वडादशैँ, देशभर श्रद्धा, भक्तिपूर्वक मनाइँदैछ । दुर्गा पक्षको नवमीपश्चात् दसमी तिथिमा मान्यजनको हातबाट नवदुर्गाको प्रसाद स्वरूप टीका र जमरा ग्रहण गर्ने परम्परा अनुसार, आज देशभरका घर–घरमा आशीर्वाद लिने क्रम जारी छ ।
धार्मिक विश्वासअनुसार, रातो टीका शुभ साइतको प्रतीक र जमरा समृद्धिको प्रतीक मानिन्छ । यसपालि सबैभन्दा उत्तम साइत बिहान ११ बजेर ५३ मिनेट रहेको ज्योतिषहरूले बताएका छन् । तर, धर्मशास्त्रविद् सूर्यप्रसाद ढुंगेलका अनुसार आज दिनभर र कोजाग्रत पूर्णिमासम्म टीका–जमरा थाप्न सकिने धार्मिक व्यवस्था छ ।
विजयादशमी असत्यमाथि सत्य र आसुरी शक्तिमाथि दैवी शक्तिको विजयको प्रतीक पर्व हो । यस दिन गुरु, पुरोहित, हजुरबा–हजुरआमा, आमाबुबा र अन्य मान्यजनको हातबाट टीका–जमरा र आशीर्वाद लिने परम्परा छ ।
घटस्थापनाका दिन स्थापना गरिएको जमरालाई वैदिक विधिपूर्वक अभिषेक गरी आज नवदुर्गाको प्रसादका रूपमा टीका लगाइन्छ । दशैँ घर वा पूजा कोठामा नवदुर्गाको नौ दिनसम्म गरिएको आराधनाको समापन आजको टीका प्रसादमार्फत गरिन्छ ।
देशका अधिकांश भागमा कोजाग्रत पूर्णिमा अर्थात् पूर्ण चन्द्रमा देखिने दिनसम्म टीका–जमरा थाप्ने चलन छ । तर, केही जातीय समूह वा भौगोलिक क्षेत्रहरूमा परम्परागत रूपमा विजयादशमीकै दिन टीका ग्रहण गर्ने चलन रहेको छ ।
यस वर्ष प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीले टीका नलगाउने र सार्वजनिक रूपमा पनि नलगाइदिने निर्णय गरेको जानकारी उनको सचिवालयले दिएको छ । यस्तै, राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलको तर्फबाट पनि आम नागरिकलाई टीका लगाउने कार्यक्रम नरहेको राष्ट्रपतिको कार्यालयले जनाएको छ ।