खोज

काठमाडौँ ।

गत भदौ २३ र २४ गते जेनजी प्रदर्शनका क्रममा भएका भौतिक तथा मानवीय क्षतिसम्बन्धी छानबिन गर्न बनेको जाँचबुझ आयोगको निष्पक्षतामाथि प्रश्न उठेको छ।

आयोगका अध्यक्ष गौरीबहादुुर कार्कीको अभिव्यक्तिलाई लिएर आयोगकै निष्पक्षतामाथि प्रश्न उठेको हो।

पूर्वन्यायाधीश समेत रहेका कार्कीले जेनजी आन्दोलनका क्रममा आन्दोलनलाई बल पुग्ने र राजनीतिक दल तथा नेताहरूविरुद्ध अभिव्यक्ति दिएका थिए। उनले सामाजिक सञ्जालमा लेखेका स्ट्याटसको स्क्रिन सर्ट राख्दै सञ्जाल प्रयोगकर्ताहरूले उनको भूमिकामाथि प्रश्न उठाएका हुन्।

कार्कीले जेनजी आन्दोलनका क्रममा कार्कीले सामाजिक सञ्जाल एक्समा लेखेका थिए, ‘कसैलाई पनि भाग्न दिनुहुँदैन। केपी ओली हेलिकप्टरबाट भाग भन्ने हल्ला चलेको छ। पूर्वप्रधानमन्त्री केपी ओली, शेरबहादुर देउवा, पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड लगायत पूर्वमन्त्री, सांसद एवम् पदाधिकारी कसैलाई पनि विदेश जान र भाग्न दिनुहुँदैन। उनीहरूलाई थुनामा राखेर अनुसन्धान गरिनुपर्छ। विमानस्थल बन्द गरिनुपर्छ। निजी हेलिकप्टर चलाउन दिनुहुँदैन। भारतीय र चिनियाँ सिमा बन्द गरिनुपर्छ। कसैलाई पनि भाग्न नदिई थुनामा राख्नुपर्छ। यी राष्ट्रघाती अपराधी कसैलाई मार्नु पनि हुँदैन।’

कार्की अझ अगाडि लेख्छन्, ‘जेनजीको आवाज सुन, बालेनको नेतृत्वमा नयाँ नेपालको मार्गचित्रमा अघि बढ।’

स्मरणीय छ, काठमाडौं महानगरका मेयर बालेन शाहले भदौ २४ गते ‘प्रधानसेनापतिसँग वार्ता गर्नुअघि संसद विघटन’ गर्नुपर्ने अभिव्यक्ति दिएका थिए। कार्कीले सोही ‘मार्गचित्र’ को समर्थन गरेका हुन्।

कार्कीको यस्तो अभिव्यक्तिलाई लिएर पहिल्यै फैसला गर्ने व्यक्तिले कस्तो छानबिन गर्लान् भन्दै सामाजिक सञ्जाल प्रयोगकर्ताले प्रश्न गरेका छन्।

पत्रकार प्रकाश तिमिल्सेनाले कार्कीका अभिव्यक्तिहरूको स्क्रिन सर्ट राखेर फेसबुकमा लेखेका छन्, ‘लौ फेसबुकबाट ‘फ्लास’ गरिदिएँ है। गौरीबहादुर कार्कीमाथि नैतिक प्रश्न,
‘भाद्र २३ र भाद्र २४ को घटना सबन्धी जाँचबुझ आयोग’ का अध्यक्ष गौरीबहादुर कार्कीले आयोगको अध्यक्ष बन्नु अघि नै सबैजसो बिषयमा निष्कर्ष निकाल्दै फैसला नै गरिसकेका रहेछन्। जब फैसला भदौ २४ गते नै तपाईंले गरिसक्नु भएको रहेछ भने अब तीन महिना किन कुर्नु पर्यो र? के निष्कर्ष आउँछ मैले त यो घटनाको ‘स्क्रिप्ट’ पढेकाले पहिला नै बुझिसकेँ हो, अरूले पनि यो स्टाटस र तपाईंको ट्विट हेरेपछि बुझि हाल्छन्। भैगौ, श्रीमान! तीन महिना न कुरौँ बरू स्क्रिप्टमा पहिला नै लेखि सकिएको निष्कर्ष र फैसला सकेर चाँडै नै काम सकौं।’

तिमिल्सेनाको स्ट्याटसमाथि कमेन्ट लेख्दै मणिरत्न भण्डारीले भनेका छन्, ‘अब यिनले कसरी निष्पक्ष छानबिन गर्छन्? नेपालमा सबै भन्दा बढि भ्रष्ट न्यायालयकै न्यायाधीस देखिएका छन्। यिनिहरू कहिल्यै तटस्थ बस्न सक्दैनन्।’

यस्तै, अधिवक्ता विमल पोखरेलले आफ्नो फेसबुकमा लेखेका छन्, ‘गौरिबहादुर कार्कीले पहिल्यै फैसला गरेपछि बल्ल कथित छानबिन समिति गठन गरिएको र तिनैलाई संयोजक बनाइएको रहेछ। छानबिनका सामान्य सिद्धान्तहरूलाई खरानी बनाइसकिएको छ।’

अध्यक्ष कार्कीको अभिव्यक्तिका कारण सरकारको भूमिकामाथि समेत आशंका गरिएको छ।

सामाजिक सञ्जालमा रामचन्द्र जिसी लेख्छन्, ‘चाहे प्रधानमन्त्री होस् वा गृहमन्त्री या छानबिन आयोगको अध्यक्ष यी सबै पात्रहरू नियोजित र योजनाबद्ध हुन् भन्नेबारेमा अब पनि कुनै शंका छ र?’

यस्तै, अर्का सामाजिक सञ्जाल प्रयोगकर्ता पठानसिंह बोहराले लेखेका छन्, ‘सरकार नै शिखण्डी भए पछि आयोग शिखण्डी नहुने कुरै भएन। अनि यसले कस्तो जाँचबुज र न्यायिक ढङ्ले शिफारिस गर्ला? स्वतः अनुमान लगाउन सकिन्छ।’

यस्तै, अनिता अधिकारी लेख्छिन्, ‘सबै विध्वंस योजनाबद्ध तरिकाले भएको भन्नेमा दुईमत छैन।’

यद्यपी कार्कीको अभिव्यक्तिलाई कतिपयले भने ‘सार्वजनिक प्रतिवद्धता’ समेत भनेका छन्। नविन कक्षपती लेख्छन्, ‘राम्रो व्यक्तिलाई जिम्मा दिएछ। सार्वजनिक प्रतिबद्धता जाहेर गरेको व्यक्ति हुनुहुँदो रहेछ। ढुक्क भएँ।’

छानबिन समितिका अध्यक्ष कार्कीले पहिल्यै सामाजिक सञ्जालमा लेखेजस्तै हिजो (आइतबार) मात्रै आयोगले तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र उनको क्याबिनेटका गृहमन्त्री रमेह लेखकसहित पाँचजनालाई विदेश भ्रमणमा रोक लगाएको छ भने आयोगको अनुमतिबिना उपत्यका छाड्नसमेत नपाउने भनेको छ।