© २०२३
मुग्लिङ नारायणगढ सडक आईतबार साँझ ४८ घण्टापछि बल्लबल्ल खुल्यो । अहिले उक्त सडक खण्डमा एकतर्फी यातायात चलिरहेको छ । त्यसमाथि सोमबार दिउँसो तीन घण्टा बन्द भयो । बर्षायाममा नेपालका सडकका कारण यात्रुले पाउने सास्तीको यो सानो उदाहरण मात्रै हो ।
देशका धेरै सडकको अवस्था नाजुक छ । सवारीका साधन हिँडन नमिल्ने अवस्थामा छन् । त्यसमा अहिले दशैं नजिक आईसकेको छ । राजधानी काठमाण्डौंबाट दशैं मान्न फर्किनेहरूले सडक बन्द हुँदा ठूलो सास्ती भोग्नु परिरहेको छ ।
अर्कोतर्फ यही बेला सडक दुर्घटना हुने गरेको छ । दशैं र तिहार मान्न घर फर्किनेहरू सडक दुर्घटनामा पर्ने गरेको अवस्था छ । यस्तो समयमा हुने दुर्घटनामा ज्यान गुमाउनेहरूको परिवारमा पर्ने बज्रपातको कल्पनासम्म पनि गर्न सकिदैन ।
धेरै दुर्घटना यस्तै चाडपर्वको बेला नै बढी हुने गरेको छ । दशैं तिहार मनाउन नेपालबाट मात्र होइन विदेशबाट समेत नेपालीहरू आउनेक्रम बढिरहेको बेला हुने यस्ता दुर्घटनाले मानवीय विपत्ति निम्त्याउँदै छ । दशैं तिहारकै समयमा सार्वजनिक सवारीका साधनमा भीड हुने गर्दछ ।
अन्ततः सवारी साधनको भीड, यात्रुको चाप, सडकको दुरावस्था र चालकको लापरवाहीले दुर्घटना नियन्त्रण भन्दा पनि बढ्दै गएको छ । दुर्घटना नियन्त्रणमा यी पक्षबीच सहकार्य आवश्यक छ ।
नेपालीमात्रका पर्वहरू हामीले जति रमाइलोसंग मनाउने तयारी गर्दैछौं कतिपयलाई भने यी पर्व दुःखमा परिणत हुन पुगेका छन् । विगतमा दशै र तिहारको बेलामा सवारी दुर्घटनाका बिभत्स घटनाहरू समेत भएको अझै स्मरणमा छन् ।
यी घटनाहरूबाट कैयनको अनाहकमा ज्यान गयो भने कैंयौ गम्भिर भएको विर्सन सकिदैन् । कतिपय दुर्घटनाका कारण कैयौं परिवारको भविष्य अन्धकारमा रुमल्लिएको पनि धेरै उदाहरण छन । तसर्थ सम्वन्धित निकायले चाडपर्वमा अझै बढी दुर्घटना नियन्त्रणका उपायका लागि पहल गर्नु जरुरी छ ।
सवैभन्दा महत्वपूर्ण कुरा सरकारले दशैं र तिहारका लागि सवैभन्दा बढी ध्यान सडकमा दिनुपर्दछ । नेपालमा प्राकृतिक विपत्तीका घटना धेरै हुने गरेका छन । त्यसमाथि चाडपर्वको समयमा बढी जोखिम हुने गरेको छ । अतः सरकार र सम्बद्ध निकायले यही बेला सडक सुरक्षामा ध्यान दिनु जरुरी छ ।
विगतदेखिकै उदाहरण हो– दशैँ र तिहारको बेला सवारी दुर्घटनाको श्रृंखला । यसले यो बर्षपनि निरन्तरता पाएको छ । यस्ता दुर्घटनाहरूको तथ्याँक केलाउने हो भने यसले पारिवारिक मिलनभन्दा पनि बिछोड गराउँदै धेरै दृष्टान्त छ ।
त्यसमाथि पहाडी क्षेत्रमा सार्वजनिक सवारीका साधन दुर्घटनाको जोखिममा रहेको देखिएको छ । त्यसमाथि चाडपर्व केन्द्रित दुर्घटना लापरवाहीको पराकाष्ठा पनि हो । फेरीपनि दुर्घटनाको ग्राफ बढिरहेको छ । मूख्य समस्या चाडपर्वमा मदिराको प्रयोग मूख्य कारण हो ।
तसर्थ यो समयमा मदिरा प्रयोगमा नियन्त्रण एउटा राम्रो उपाय हुनसक्छ । अहिले हामी दशैं तिहारको रमाईलो र चहलपहलमा छौं । यस्तो अवस्थामा दुर्घटनाको जोखिम कम गर्नेतर्फ सवै सचेत हुनु जरुरी छ ।
हरेक बर्ष ट्राफिक प्रहरीले चाडपर्व लक्षित दुर्घटना नियन्त्रण अभियान सञ्चालन गर्दछ । यो बर्षपनि अभियान सञ्चालन हुँदैछ । तर अभियान साँचो अर्थमा दुर्घटना नियन्त्रणमा सहयोग पुग्नेगरी हुनुपर्दछ । दशैं तिहारको बेला बजार अनुगमन गरेजस्तो दुर्घटना नियन्त्रण अभियानलाई पनि औपचारिक नगरियोस् ।
आगामी दिनमा हुने सवारी दुर्घटनाका विभत्स घटना रोक्न सवारी सञ्चालक, यातायात व्यवसायी, प्रहरी प्रशासन र स्वयं सरकारसमेत आ–आफ्नो ठाउँबाट जिम्मेवार ढंगले लाग्न अति जरुरी छ । देशका विभिन्न स्थानबाट घर फर्किनेहरूको चहलपहल बढेको छ ।
परदेशबाट पनि विदेशिएकाहरू यही बेला घर फर्किने गरेका छन् । अतः यही बेला दुर्घटनाको जोखिम बढ्न सक्ने भएकोले सचेतता आवश्यक छ । हरेक दिन पानी परिरहेको अवस्थामा पहिरोको जोखिम समेत बढिरहेको छ ।
मुग्लिङ नारायणगढमात्रै होइन, बुटवल नारायणगढ सडकले समेत सास्ती दिएको छ । अतः सडकको सास्तीमा सरकारको चौबिसै घण्टा ध्यान जाओस् ।