© २०२३
समाचार सारांशमा
- जिल्ला प्रशासन कार्यालय, रुपन्देहीका अनुसार आन्दोलनबाट रु. ५ करोड १० लाख २८ हजार ५८० रुपैयाँभन्दा बढीको क्षति भएको प्रारम्भिक मूल्याङ्कन गरिएको छ ।
- भैरहवा भन्सार कार्यालय – २ भवनमध्ये १ पूर्ण र १ आंशिक क्षति ।
- बुटवलको आन्तरिक राजस्व कार्यालय – ३ भवन, २ वटा २-पाङ्ग्रे, ३ वटा ४-पाङ्ग्रे सवारी साधन क्षतिग्रस्त ।
- श्रम तथा रोजगार कार्यालय- २ भवन, १ वटा ४-पाङ्ग्रे, ३ वटा २-पाङ्ग्रे सवारी साधन क्षतिग्रस्त ।
भैरहवा, ०४ असोज ।
भदौ अन्तिम साता भएको जेन–जी आन्दोलनबाट रुपन्देहीमा क्षति भएको प्रारम्भिक विवरण जिल्ला प्रशासन कार्यालय रुपन्देहीले जानकारी गराएको छ ।
जिल्लाका सरकारी कार्यालय, व्यावसायिक सङ्घ संस्था जनप्रतिनिधि, राजनैतिक दलका प्रतिनिधिको घरमा आन्दोलनको क्रममा क्षति पुगेको थियो । जिल्ला प्रशासन कार्यालय रुपन्देहीले आन्दोलनको क्रममा रुपन्देहीमा ५ करोड १० लाख २८ हजार ५ सय ८० रुपैयाँ बढीको क्षति विवरण निकालेको छ ।
अझै पनि क्षतिको सम्पूर्ण विवरण आईनसकेको र प्रायः ठाउँबाट विवरणहरू आउने क्रम जारी रहेको हुँदा यो रकम अझै बढ्ने रुपन्देहीका प्रमुख जिल्ला अधिकारी डा. टोकराज पाण्डेले जानकारी दिए ।
आन्दोलनको क्रममा रुपन्देही जिल्लामा पूर्ण क्षति, आंशिक क्षति सामान्य क्षति गरी तीन तरिकाले क्षतिको विवरण सङ्कलन गरिएको छ । जसमा २३ वटा भवनमा क्षति पुगेकोमा पूर्ण रूपमा क्षति भएको भवनको सङ्ख्या ३ वटा रहेका छन् ।
आंशिक रूपमा १९ वटा भवनमा क्षति पुगेको रुपन्देहीका प्रमुख जिल्ला अधिकारी पाण्डेले बुटवल टुँडेलाई बताए । आन्दोलनको क्रममा जम्मा ३८ वटा २ पाङग्रे सवारी क्षति पुगेकामा ३६ वटा पूर्ण रूपमा नष्ट भएको उनले बताए ।
यस्तै ३ वटामा आंशिक क्षति पुगेको छ । २२ वटा जम्मा चार पाङग्रेमा क्षति पुगेकोमा २० वटा पूर्ण रूपमा र २ वटामा आंशिक क्षति भएको जिल्ला प्रशासन कार्यालयले उपलब्ध गराएको तथ्याङ्कमा उल्लेख रहेको छ ।
बुटवलमा रहेको हेभी ईक्विपमेन्ट डिभिजनको भवन र एउटा साधनमा आंशिक क्षति पुगेको तथ्याङ्कमा उल्लेख रहेको छ । पर्यटन डिभिजन कार्यालयको एउटा चार पाङ्ग्रेमा मात्र आंशिक क्षति, इलाका प्रशासन कार्यालय बुटवलको भवनमा आंशिक क्षति, १ वटा चार पाङ्ग्रे २ वटा दुई पाङ्ग्रेमा पूर्ण क्षति, भैरहवा भन्सार कार्यालयको २ वटा भवन मध्ये १ वटामा पूर्ण र १ वटामा आंशिक क्षति भएको प्रमुख जिल्ला अधिकारीले उपलब्ध गराएको तथ्याङ्कमा उल्लेख रहेको छ ।
आन्तरिक राजस्व कार्यालय बुटवलको ३ वटा भवन, २ वटा २ पाङ्ग्रे, ३ वटा ४ पाङ्ग्रे साधन, जिल्ला सरकारी वकिलको कार्यालयको एउटा भवन, ३ वटा २ पाङ्ग्रे १ वटा ४ पाङ्ग्रे, सिद्धार्थनगर नगरपालिकाको भवनमा सामान्य क्षति, कञ्चन गाउँपालिकाको भवनमा सामान्य क्षति पुगेको छ ।
अध्यागमन कार्यालय गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको ४ पाङ्ग्रे २ वटा, घरेलु तथा साना उद्योग कार्यालयको २ पाङ्ग्रे २ वटा, राष्ट्रपति चुरे–तराई मधेस संरक्षण विकास समितिको भवन, १ वटा दुई पाङ्ग्रे१ वटा ४ पाङ्ग्रेमा क्षति पुगेको छ ।
आन्तरिक राजस्व कार्यालय भैरहवाको भवन र एउटा ४ पाङ्ग्रे, श्रम तथा रोजगार कार्यालयको २ वटा भवन र एउटा ४ पाङ्ग्रे३ वटा २ पाङ्ग्रे साधनमा क्षति पुगेको छ ।
यातायात व्यवस्था कार्यालय (सवारी) को एउटा भवनमा सामान्य क्षति, यातायात व्यवस्था कार्यालय सवारी चालक अनुमति पत्रको भवनमा सामान्य क्षति पुगेको छ ।
मालपोत कार्यालय बुटवलको भवनमा सामान्य क्षति, प्रदेश लोक सेवा आयोगको भवन, ११ वटा ३ पाङ्ग्रे४ वटा ४ पाङ्ग्रे, देव दह नगरपालिकाको भवनमा सामान्य क्षति, गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल नागरिक उड्डयन कार्यालयको २ वटा २ पाङ्ग्रे साधन, राष्ट्रिय कृषि आधुनिकीकरण कार्यालय, कार्यक्रम कार्यान्वयन ईकाको भवनमा सामान्य क्षति, प्रदेश लेखा ईकाइ कार्यालयको भवन, १ वटा २ पाङ्ग्रे१ वटा ४ पाङ्ग्रे साधनमा क्षति पुगेको प्रारम्भिक विवरण प्राप्त भएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी टोकराज पाण्डेले जानकारी दिए ।
सङ्घ संस्थाहरू तर्फ तिलोत्तमा उद्योग वाणिज्य सङ्घको एउटा भवन सेन्ट्रल मिडिया प्रालीको २ वटा ४ पाङ्ग्रे साधन क्षति भएको विवरण तथ्याङ्कमा उल्लेख रहेको छ । आन्दोलनको दौरान क्षति पुगेको केही सरकारी कार्यालय लगायत पार्टी कार्यालयहरू, जनप्रतिनिधि तथा अन्य विभिन्न सङ्गठनहरूको क्षतिको विवरण आई नसकेको पाण्डेले बताए ।
प्राप्त भएका विवरणमा पनि कतिपयमा क्षतिको मूल्याङ्कन गर्न सकिएको छैन, यी विवरण आए पछि मात्र रुपन्देही जिल्लामा भएको क्षतिबारे यकिन रूपमा भन्न सकिने उनको भनाई छ ।
रुपन्देहीका सबै निकायलाई आ–आफ्नो कार्यालय र प्रतिष्ठानहरूमा भएको क्षतिको विवरण जिल्ला प्रशासन कार्यालयलाई उपलब्ध गराउन आग्रह पनि गरिएको प्रजिअ पाण्डेले जानकारी दिए ।
यसैबिच जेन–जी आन्दोलनका क्रममा दाङमा भएका तोडफोड, आगजनी लुटपाटका घटनापछि प्रहरीले संलग्न व्यक्तिहरूको पहिचान र खोजीलाई तीव्र पारेको छ ।
जिल्ला प्रहरी कार्यालय दाङका प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक (एसपी) अर्जुनप्रसाद तिमिल्सिनाले शुक्रबार पत्रकार सम्मेलन गर्दै आन्दोलनका क्रममा खिचिएका फोटो, भिडियो र प्रत्यक्षदर्शीका बयानका आधारमा अनुसन्धान भइरहेको जानकारी दिए ।
उनका अनुसार आगो लगाउने, तोडफोड गर्ने र लुटपाटमा सहभागी तथा उक्साउनेहरूको सूची तयार भइरहेको छ । अनुसन्धान जारी रहेकाले केही जानकारी गोप्य राखिएको उल्लेख गर्दै उनले चोरी गरिएका सामग्री फिर्ता ल्याउने उद्देश्यले फेला परेकाहरूलाई तीन पुस्ते विवरण सङ्कलन गरेर छोड्ने योजना समेत अघि बढाइएको बताए ।
प्रहरीले सर्वसाधारणलाई घटनाबारे सूचना दिन आग्रह गरेको छ । “हामीले सार्वजनिक सूचना जारी गरेरै संलग्नको फोटो, भिडियो वा प्रत्यक्षदर्शी विवरण उपलब्ध गराउन आग्रह गरेका छौँ,” उनले भने । तर अहिलेसम्म कुनै औपचारिक उजुरी दर्ता नभएको प्रहरीको भनाइ छ ।
आन्दोलनका क्रममा हराएका वा चोरी गरिएका कम्प्युटर, ल्यापटप, प्रिन्टर, टेबल, कुर्सी, टिभीलगायतका सामग्री अवैध रूपमा बिक्री हुन सक्ने आशङ्कामा प्रहरीले व्यवसायी र सर्वसाधारणलाई बिलविजक नभएका सामान खरिद नगर्न चेतावनी दिएको छ ।
चोरीका सामग्री बिक्री हुने स्थानको सूक्ष्म निगरानी भइरहेको समेत प्रहरी प्रमुख तिमिल्सिनाले जानकारी दिए । उजुरी नपर्नु र संलग्नको ठ्याक्कै पहिचानमा समय लागिरहेको कारण तत्काल कारबाहीमा चुनौती भएको प्रहरीको भनाइ छ ।
तर अनुसन्धानलाई अझ कडाइका साथ अघि बढाइएको दाबी गरिएको छ । आन्दोलनको क्रममा दाङमा २२ वटा सरकारी कार्यालय, डेढ सय सवारी साधन र डेड दर्जन निजी भवनमा क्षति पुगेको छ । केही कार्यालयले त्रिपालबाट सेवा दिन थालेका छन् भने केहीलाई समय लाग्ने बताइएको छ ।