© २०२३
सल्यान, २२ भदौ ।
सल्यानका महिला तथा युवाहरू समूहमा आबद्ध भएर आयआर्जनमा अग्रसर हुँदै सामाजिक कुरीति र विसङ्गति विरुद्ध सचेत बन्दै गएका छन् ।
स्थानीय तहहरूको समन्वयमा सञ्चालन भएको आर्थिक र सामाजिक न्यायका लागि समुदाय परिचालन परियोजना अन्तर्गत समूहमा आबद्ध महिलाहरू बाख्रा पालन, तरकारी खेती, कोष परिचालन मार्फत आयआर्जनतर्फ अघि बढेका हुन् ।
जिल्लाको कपुरकोट गाउँपालिका र छत्रेश्वरी गाउँपालिकामा विभिन्न समूहहरू निर्माण गरेर तालिम, सचेतना तथा व्यवसायका लागि सहयोग प्रदान गरिएको परियोजना सञ्चालन गरिरहेको दलित विकास समाज सल्यानले जनाएको छ ।
छत्रेश्वरी, ३ दारीमज्युला स्थित ऊर्जाशील रूपान्तरण विकास महिला समूहका सदस्य तुलसा बस्यालले समूहबाट वार्षिक ३ प्रतिशत ब्याजदरमा ५० हजार रुपियाँ ऋण लिइन । आफैले पनि थप २० हजार रुपियाँ लगानी गरेर बाख्रापालन व्यवसाय गरेकी छन् ।
“तीन वटा बाख्रा लिएर सुरु गरेको हुँ, अहिले आठ वटा भैसकेका छन्”, उनले भनिन् , “श्रीमानको मात्रै कमाई खाएर हुँदैन भन्ने सोचेर परियोजनाबाट समूह मार्फत धेरै जानकारी र तालिम पाएपछि अब केही गर्न सकिन्छ भन्ने आँट आएको छ ।”
यस्तै समूहमा आबद्ध अर्का सदस्य रमा डाँगीले हरेक महिनाको १८ गते बैठक बसेर मासिक एक सय रुपियाँ बचत गर्ने बानीको विकास भएको भन्दै बालविवाह, जातीय विभेद विरुद्ध धेरै विषयमा जानकार भएर समाजमा पनि अभियान चलाइएको बताइन ।
ऊर्जाशील रूपान्तरण विकास महिला समूहका अध्यक्ष कमला विष्टले समूहका सदस्यहरूलाई बाख्रा तथा बङ्गुर पालनका लागि रकम तथा तराकारी खेतीका लागि न्यून ब्याजदरमा ऋण सहयोग र टनेल सहयोग प्रदान भएको जानकारी दिइन ।
आफूले पनि कुकुर पालन व्यवसाय सुरु गरेको भन्दै यसलाई व्यावसायिक बनाउँदै लैजाने उनको भनाइ छ । केही दिन अघि जिल्ला तथा पालिका स्तरीय संयुक्त अनुगमन टोलीले स्थलगत रूपमै महिला तथा युवा समूहसँग छलफल तथा समूहका सदस्यहरूले गरेको कृषि तथा उद्यमको अनुगमन गरेको थियो ।
दारिम ज्युलामा भएको अनुगमनको क्रममा जिल्ला समन्वय समिति सल्यानका प्रमुख बेलाराम रावलले समूहमा आबद्ध महिलाहरूमा आएको परिवर्तन, आयआर्जनका लागि सुरु गरेको व्यवसाय तथा सुधारिएको चुलो प्रयोगसँगै विसंगतिविरुद्धको अभियानको प्रशंसा गरे ।
यस्तै जिल्ला समन्वय समितिका उपप्रमुख असवीर बुढाथोकीले उत्पादनशील कार्यमा लाग्नुपर्ने र समाज रूपान्तरणका लागि महिला तथा युवाहरूको भूमिका महत्त्वपूर्ण हुने बताए । छत्रेश्वरी गाउँपालिकाका अध्यक्ष ओज बहादुर बुढाथोकी, उपाध्यक्ष बुद्ध कुमारी खत्रीले गाउँपालिकाले हरेक साझेदार निकायहरूलाई भित्राएर समग्र पालिकाको विकासलाई प्राथमिकता दिएको बताए ।
सल्यान जिल्लाका प्रमुख जिल्ला अधिकारी नेत्रप्रसाद सुवेदी, इलाका प्रहरी कार्यालय लुहामका इन्चार्ज वीरेन्द्रराज गुरुङले महिला आत्मनिर्भरतामा जोड दिँदै गाउँमा चलेको सचेतना अभियानले सामाजिक अपराध र हिंसा नियन्त्रणमा समेत सहयोग पु¥याउने धारणा व्यक्त गरेका छन् ।
महिलाहरूले गरेको तरकारी खेती, बाख्रा पालन तथा अन्य उद्यमको छत्रेश्वरी गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत गुरु प्रसाद योगी, वडा नं. ३ का वडा अध्यक्ष तीर्थराज दाहाल, कार्यपालिका सदस्य तथा वडा सदस्यहरू, कृषि विकास कार्यालय सल्यान, पशु अस्पताल सल्यान, गाउँपालिका स्थित कृषि विकास शाखा, उद्यम विकास शाखा, महिला तथा बालबालिका शाखा, पशु विकास शाखाका प्रमुख तथा प्रतिनिधि, पत्रकार एवं सरोकारवालाहरूले स्थलगत अनुगमन गरेका थिए ।
समावेशी सहभागिता, लैङ्गिक समानता, सीमान्तकृत समुदायको अधिकार सुनिश्चित गर्दै लक्षित समूहलाई वास्तविक लाभ पु¥याउने उद्देश्य अनुरूप कार्यक्रम सञ्चालन भइरहेको दलित विकास समाज सल्यानका अध्यक्ष हेमराज विकले जानकारी दिए ।
परियोजनाका जिल्ला संयोजक गुमानसिंह नेपालीका अनुसार कपुरकोट गाउँपालिकाका पदाधिकारी सहित अनुगमन टोलीले वडा नं. ५ रिम स्थित समूहका सदस्यहरूले गरेको व्यवसाय एवं कोष परिचालनको अवस्थाबारे अनुगमन, छलफल गरेको छ