© २०२३
नवलपरासी,पश्चिम् ।
जलवायु परिवर्तन प्रत्यक्ष वा परोक्ष रूपमा मानवीय क्रियाकलापहरूसँग जोडिएको छ । यसले, विश्व पर्यावरणको बनोटलाई समेत परिवर्तन गरिरहेको छ । पछिल्लो समय यसको प्रभाव नेपालमा पनि व्याप्त देखिएकाले एक कार्यक्रममा सरोकारवालाहरूले यस प्रति चिन्ता व्यक्त गरेका छन् ।
सुस्ता गाउँपालिकाको सहयोग,रेडक्रस सोसाइटी जिल्ला शाखा र परासी प्रेस क्लबको समन्वयमा सुस्ता ९१ मा आयोजित वायु प्रदूषणको सङ्कट र हाम्रो साझा दायित्व विषय संवाद कार्यक्रममा सरोकारवालाहरूले चासो व्यक्त गरेका हुन ।
मूलतः घरको भान्सा देखि नै वायु प्रदूषणको सुरुवात हुने औँल्याउँदै नागरिकमा देखिने विभिन्न रोगको एउटा कारण नै वायु प्रदूषण रहेको समेत ठम्याइएको छ ।
झन्डै ९९ प्रतिशत मानिसहरू दूषित हावामा बस्ने र नेपालमा झन्डै ४२ हजार मानिसहरूको मृत्युको कारण वायु प्रदूषण सँग जोडिएको तथ्याङ्क कार्यक्रममा प्रस्तुत गरिएको छ । २.५ भन्दा बढी पिएस् भएको हावालाई दूषित मान्ने गरिन्छ ।
अहिले जलवायु परिवर्तन कुनै खास क्षेत्र वा स्थान विशेषको मात्र समस्या नभएर २१औँ शताब्दीको साझा वैश्विक समस्या र चुनौती भएको छ ।
कार्यक्रममा बोल्दै सुस्ता गाउँपालिकाका अध्यक्ष टेकनारायण उपाध्यायले जलवायु प्रदूषण न्यूनीकरणका लागि पालिका स्तरबाट पनि जनचेतनामूलक कार्यक्रमहरू गर्नु पर्नेमा जोड दिए।
सहर सँगै ग्रामीण क्षेत्रमा पनि विभिन्न कारणले प्रदूषण बढ्ने भएकाले त्यसतर्फ सबै सजग र सचेत हुनु पर्नेमा जोड दिनु भयो ।तराई क्षेत्रमा गहुँ,धान जस्ता बाली थन्क्याइसकेपछि खेतमा आगो लगाउने प्रचलन रहेकाले समेत यसले वायु प्रदूषण हुने गरेको छ ।
यसले प्रत्यक्ष वा अप्रत्यक्ष रूपमा स्वास्थ्यमा गम्भीर असर पर्ने देखिएको कार्यक्रममा औँल्याइएको छ । नागरिकलाई यस विषयमा सचेत गराइएको उपाध्यायले बताए । प्रदूषण न्यूनीकरण र सरसफाइका लागि प्रत्येक वडामा डम्पिङ साइड निर्माणको प्रयासमा गाउँपालिका रहेको उहाँको भनाई छ ।
कतिपय कानुन अभाव र भएका केही कानुन पनि बाझिएकाले थप कठिनाइ हुने गरेको उनको भनाई छ । ग्रामीण क्षेत्रमा रहेका चिनी उद्योग,सिमेन्ट उद्योग,इँटा उद्योग विभिन्न फ्याक्ट्रीहरू लगायतले वायु प्रदूषण गरिरहेका छन् ।
कार्यक्रममा सहभागी सरोकारवालाहरूले प्रदूषण नियन्त्रणका लागि स्थानीय तह नै जागरूक हुनु पर्ने बताएका छन् ।यसले जनस्वास्थ्यमा गम्भीर असर परेपनी दीर्घकालीन रूपमा समाधान आवश्यक रहेको छ ।
उद्योग कलकारखाना स्थापनामा उचित रूपमा वातावरणीय प्रभाव मूल्याङ्कन गरिनु पर्ने र सबै सरोकारवालाहरूलाई जागरूक बनाइनु पर्नेमा जोड दिइएको छ ।
कार्यक्रममा सहजीकरण गर्दै रेडक्रस सोसाइटी मार्फत जलवायु परिवर्तन सम्बन्धी परियोजनाका संयोजक अनुप खड्काले सहभागीहरूलाई प्रदूषण न्यूनीकरणका विषय र यसबाट जनस्वास्थ्य माथि पर्ने असरका बारेमा जानकारी गराउनु भएको छ ।
जलवायु परिवर्तनका कारण मौसममा आएको परिवर्तन स्वरूप बढ्दो तापमान, अनावृष्टि, अतिवृष्टि, बाढी पहिरो, नदी कटान, कृषि बालीको भौतिक क्षति आदिका कारण कृषि उत्पादनका क्षेत्रमा समेत निकै नकारात्मक प्रभाव परिरहेको देखिन्छ ।
रेडक्रसका जिल्ला सभापति राजेन्द्र प्रसाद अग्रहरीले सञ्चार माध्यमले यस्ता विषयहरूलाई आम जनमानसमा पुर्याउन थप भूमिका खेल्नु पर्नेमा जोड दिए ।
कार्यक्रममा नेपालमा जलवायु परिवर्तनले पारेका असर, जलवायु परिवर्तनसँग जुध्ने तरिका र न्यूनीकरणका उपायहरूका बारेमा अभिमुखीकरण गरिएको थियो ।