खोज

पछिल्लो ६ महिनामा ५८ हजार ८७ जना विदेशी पर्यटकले बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनीको भ्रमण गरेका छन् । आर्थिक मन्दीको प्रभाव कायमै रहेको बेला लुम्बिनीमा विदेशी पर्यटकको यो उत्साहजनक भ्रमणले लुम्बिनीको चहलपहल बढाएको छ । लुम्बिनीका लागि यो खुसीको कुरा हो ।

अघिल्लो वर्ष सोही अवधिको तुलनामा यो वर्ष ६ हजारले तेस्रो मुलुकका विदेशी पर्यटक बढेको तथ्याङ्क सार्वजनिक हुनु खुसीको कुरा हो । सन २०२४ को जुन महिनासम्म ५२ हजार १५४ विदेशी पर्यटकले लुम्बिनी भ्रमण गरेका थिए । यद्यपि कोभिड अघिको तुलनामा भने यो तथ्याङ्क निकै कम हो ।

कोभिड अघि सन. २०१९ को जुनसम्म ८३ हजार १५५ जना विदेशी पर्यटक लुम्बिनी आएका थिए । पछिल्लो समय देखिएको पर्यटक उत्साहले लुम्बिनीको पर्यटन व्यवसाय चलायमान बनाउने आधार सिर्जना भएको छ । यस प्रकारका गतिविधिले अर्थतन्त्र चलायमान बनाउने मात्र नभै आन्तरिक रोजगारी सिर्जनाका साथै बजार गुल्जार हुन ठुलो सहयोग पुग्न सक्छ । लुम्बिनीसँगै नेपालका धार्मिक तथा ऐतिहासिक स्थलमा पर्यटक आगमनले ठुलो उत्साह सिर्जना गरेको छ र यसबाट पर्यटन व्यवसायी खुसी र उत्साहित भएका छन् ।

लुम्बिनीमा अहिले भारतीयदेखि तेस्रो मुलुकका पर्यटकको चहलपहल बढेको छ । पर्यटक आगमनको सिजन नभए पनि लुम्बिनीमा पर्यटन क्षेत्रले आशा जगाएको छ । लुम्बिनीका पर्यटन व्यवसायी विगत तीन चार वर्ष सुस्ताएको पर्यटनमा अव सुधार आउने अपेक्षा गरेका छन् । लुम्बिनीमा अहिले आन्तरिक पर्यटकहरूको चहलपहल समेत बढेको छ ।

कूल राष्ट्रिय गार्हस्थ्य उत्पादनमा १५ प्रतिशत बढीको योगदान दिने पर्यटन क्षेत्र राष्ट्रिय आम्दानीको मुख्य स्रोतमध्येको एक हो । लुम्बिनीसँगै देशका अन्य क्षेत्रमा रहेका पर्यटकीय गन्तव्यमा समेत अहिले पर्यटकको आगमन बढेको छ । त्यसबाट निजी क्षेत्र पनि उत्साहित वनेको छ र बिस्तारै पर्यटनसँगै अन्य क्षेत्र पनि आफ्नो गतिमा आउने आधार सिर्जना भइरहेको छ । यो खुसीको कुरा हो ।

लुम्बिनीमा तेस्रो मुलुकबाट मात्रै होइन, भारतीय पर्यटकको आगमनले समेत उत्साह सिर्जना गरेको छ । पछिल्लो ६ महिनामा १ लाख ५६ हजार ८०० भारतीय पर्यटकले लुम्बिनी भ्रमण गरेका छन् । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिको तुलनामा यो वर्ष साढे सात हजारले भारतीय पर्यटकको सङ्ख्या बढेको हो ।

केही वर्षयता लुम्बिनीको पर्यटन व्यवसाय ओझेलमा परेको अवस्थामा पर्यटक आगमनले देशको समग्र आर्थिक क्रियाकलापमा प्रभाव पर्ने कुरामा कुनै शङ्का छैन । तसर्थ अव सरकारले पर्यटन क्षेत्रको प्रवर्द्धनका लागि ठोस पहल गर्नु जरुरी छ । देशको आर्थिक अवस्था सुधारमा पर्यटन क्षेत्रको योगदान महत्त्वपूर्ण रहेकोले देशभर रहेका पर्यटकीय स्थलको संरक्षणमा अव चासो दिनु जरुरी छ ।

अहिले जसरी लुम्बिनीको पर्यटन क्षेत्रले आशा जगाएको छ, त्यो अवस्था सवैतिर हुनुपर्दछ भन्ने हो । कोरोना कालको विगतको कठिन परिस्थितिमा नेपालको पर्यटन क्षेत्र थला परेकै हो । अव यसलाई उठाउने जिम्मा सरकारले लिनुपर्दछ । सरकारका एउटै निर्णयले पनि पर्यटन व्यवसायमा धेरै परिवर्तन आउन सक्छ ।

सरकारका प्रयासले पर्यटन क्षेत्रलाई पूर्ववत् गराउन धेरै सहयोग पुग्छ । पर्यटन क्षेत्रलाई सुचारु गराउन सकिएमा यो क्षेत्रमा आश्रित हजारौँ मजदुर तथा व्यवसायीको दैनिक जीवन निर्वाहमा ठुलो सहयोग पुग्नेछ । अव सरकारले लुम्बिनीसँगै नेपालको समग्र पर्यटन क्षेत्रलाई आकर्षित गर्न स्थानीय स्तरमै ठोस प्याकेज ल्याउनुपर्छ । लुम्बिनीको पर्यटन गतिविधि बढाउनेतर्फ लुम्बिनी विकास कोषको पहल पनि उत्तिकै आवश्यक छ ।

लुम्बिनीको पर्यटन क्षेत्रमा देखिएको उत्साह अहिले सिजन नहुँदा पनि बृद्धि भएको अवस्थामा भोलीको दिनमा अझै पर्यटक बढ्ने विश्वास गरिएको छ । अहिले लुम्बिनीमा देखिएको चहलपहल यही अवस्थामा मात्रै पनि सन्तोषजनक मान्न सकिँदैन । यो सङ्ख्यालाई अझै बढाउनेतर्फ पहल जरुरी छ ।