पाल्पा, ३० असार ।
जल तथा मौसम विज्ञान विभागले यस वर्ष समयमै मनसुनै वर्षा हुने र गत वर्षको तुलनामा बढी वर्षा हुने प्रक्षेपण गरे पनि माडीका कृषकहरुले धुलोमै बिउ राखी कमै पानीमा रोपाई गर्न बाध्य भएका छन् ।
असार लागेपछि सामान्य वर्षातको पानी जम्मा गरेर रोपाई गरेका कृषकहरुका धानको बिउ यतिखेर पराल जस्तै भएको माथागढी गाउँपालिका कसेनीका चन्द्र सारु बताउँछन् । “असार अब सकियो । रोपेको खेतमा धाँजा फाटेको छ”–उनी भन्छन् ।
जिल्लाको सबै भन्दा ठुलो अन्न भण्डारका रुपमा चिनिने यस खेतमा अधिकांश खेत आकासे पानीको भरमा निर्भर छ । यसपटक मौसम विभागले नराम्रोसंग झुक्कायो । गत वर्ष असारको अन्तिम हप्तामा तिनाउ खोलामा आएको बाढीका कारण खोलो फुटेर खेतलाई बगरमा परिणत ग¥यो । त्यसबाट पाठ सिकेर यसवर्ष समयमै धान रोप्न आँटेको टाउको समाउने बनाएको स्थानीय रामबहादुर कुमाल बताउँछन् ।
“यस वर्ष पानी नपरेको त होइन सिमसिम प¥यो । यसले बाकी रहेको ठाउँको व्याड डढेर पराल नै बनायो । अर्कोतर्फ रोपेको रोपामा डढुवा लागेर सखापै बनाएको छ । अब एक हप्ताभित्र पानी नपर्ने धानको बिउ डढ्ने संभावना रहेको छ”–माथागढी गाउँपालिका रुप्सेका कृषक खेम बहादुर सुर्यवशी भन्छन् ।
मानो रोपेर मुरी उब्जाउने समय भएकोे बेलामा मौसमले मात्र होइन सरकारले पनि उस्तै दु.ख दियो । धान रोप्ने बेला मल नपाएको कृषकहरु बताउँछन् । हुमीनका रत्नबहादुर नेपालीले असारमा खडेरी परेकाले यसको असर उत्पादनमा पर्ने बताए ।
कुनै समय धान चामलको लागि आत्मनिर्भर भएको भूमि पछिल्ला वर्षहरुमा बाहिरबाट खाद्यान्न आउने अवस्थामा पुगेको बगनासकाली गाउँपालिकाका पुर्व जनप्रतिनिधि टेकनाथ शर्मा बताउँछन् ।
माडी फाँटपछिको रामपुर अर्गली फाँटहरु हुन् । तिनी फाँटमा सिचाइका लागि नहर भएका कारण समस्या खासै आउँदैन । माडी फाँटलाई हराभरा बनाउने कुरा पञ्चायतकालिन समयमा राष्ट्रिय पञ्चायतको चुनाव लड्ने देखि अहिले सम्मका जनप्रतिनिधिले नउठाएको होइन ।
तानसेन नगर, वगनासकाली, रम्भा, माथागढी गाउँपालिकाको काखमा रहेको र तिनाउ गाउँपालिकासंग जोडिएको यो फाँटमा सिचाईको राम्रो व्यवस्था भए खाद्यान्नको लागि आत्मनिर्भर बन्ने थियो ।