खोज

बुटवल, २८ असार ।

सबेरै “योग गरौँ न योगी, रोगलाई भगाउन योग गरौँ न” गीत गुन्जिन्छ । त्यसरी योग गर्ने थलोमा श्री राधाकृष्ण मन्दिर परिसर पनि एक हो । जहाँ गीतसँगै नृत्य र व्यायाममा झुम्दै गरेका मानिस भेटिन्छन् । पूजापाठ र घरायसी काममा व्यस्त रहने बुटवल बिपी चोककी स्वागत श्रेष्ठ बिहानको समयमा योग साधनामा रमाउँछिन् । उमेर ३ दशक पुगेकी उनी बिहान योग कक्षामा सहभागी नहुँदा के भुले झैँ हुने गरेको बताइन । ‘बिहान योग ध्यान गर्दा दिन नै रमाइलो गरी बित्छ,’—उनले भनिन ।

बुटवलका खड्ग बस्नेत पनि पछिल्लो केही दिनदेखि योग गर्न लागेका छन् । एक वर्षअघि खुट्टाको नसाको समस्याकै कारण उनी बिस्तारामा परे । लामो समय उपचारमा रहेका उनी हिँडडुल गर्न लागे । ‘बिहानदेखि साँझसम्म पसलमा बस्ने र व्यायाम नहुँदा खुट्टाको समस्या भयो,’—उनले भने । अब भने थोरै भए पनि हिँडडुल र व्यायामतिर जोडिएको उनले बताए । नेपाल औषधी व्यवसायी सङ्घ रुपन्देहीका अध्यक्ष समेत रहेका उनी शारीरिक स्वस्थ रहन व्यायाम उपयोगी भएको मान्छन् ।

पारी बुटवलका रबिन्द्रलाल श्रेष्ठ पनि एक वर्षदेखि विश्वशान्ति तथा अध्यात्म विज्ञान समाज नेपालले आयोजना गर्ने योग कक्षामा आउँछन् । दिनभर कपडा पसलमा व्यापार गर्ने उनी बिहानको डेढ घण्टा समयमा व्यवस्थापन गरेर योग कक्षा लिन्छन् । मासिक थोरै रकम सहयोग जुटाएर स्वास्थ्य रहन सकिने उदाहरण उनले दिए ।विगत चार वर्षदेखि राधाकृष्ण योग साधना केन्द्रका योग प्रशिक्षक अमुल्यमान थैवले नियमित योग सिकाउँदै आएका छन् । योगबाट शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्यमा फाइदा मिल्ने उनले बताए ।

हाम्रो परम्परा र संस्कृतिमा योग ऋषिहरूबाट दिइएको उत्कृष्ट साधनाका रूपमा योग भएको भन्दै उनले आधुनिक व्यस्त जीवनशैलीमा रहेका मानिसहरूलाई जरुरी रहेको बताउँछन् । बिहान सबेरै आधा घण्टा व्यायाम, सुर्यनमस्कार, विभिन्न आशन्नहरू, भस्त्रिका, कपालभाती, अनुलोम विलोम, शान्ति पाठ हुँदै योग सकिन्छ । योग साधनाबाट ऊर्जा प्राप्त हुन्छ । दैनिक डेढ घण्टाको व्यायाम गराइँदै आएको छ । यसैबिच बिहीबार विश्वशान्ति तथा अध्यात्म विज्ञान समाज नेपालले एसईईमा उत्तीर्णलाई सम्मान गरेको छ । यसैबिच बिहीबार गुरूपुर्णिमाको अवसरमा विशेष कार्यक्रमसहित समाजकी अध्यक्ष कमला मल्लकी छोरी बिनिषा मल्ललाई जेष्ठ नागरिक तथा समाजसेवी सितादेवि श्रेष्ठले सम्मान गरेको सचिव सरस्वति श्रेष्ठले बताइन । विसं २०७८ सालदेखि योग गरिँदै आएको हो ।

बुटवलका धेरै स्थानमा अहिले निःशुल्क व्यायाम आयोजना गरिँदै आएको छ । लक्ष्मीनगर, दीपनगर, बहुमुखी क्याम्प, वाणिज्य क्याम्पस लगायत धेरै स्थानमा ठक कुमार श्रेष्ठ र विष्णु माया श्रेष्ठ दम्पती विगत ३ महिना देखी योग तथा जुम्बा सञ्चालन गर्दै आएका छन् । ‘योग गरौँ, स्वास्थ्य रहौँ’ भन्ने नारासहित हरेक दिन संगितमा व्यायाम गराइँदै आएको देविनगरमा आयोजना गरिँदै आएको योग प्रशिक्षण कार्यक्रमका संयोजक विष्णु प्रसाद उपाध्यायले बताए । योगालाई नयाँ स्वरूपमा सङ्गीतसँगै व्यायाम मार्फत प्रस्तुत गरिँदा यसमा सबै वर्ग र उमेर समूहको आकर्षण बढेको छ ।

दिनहुँ बुटवल वरपर आयोजना हुने योगामा ४५०/५०० सम्म सहभागी हुँदै आएको छ । विगतमा केवल वृद्धहरू वा आध्यात्मिक रुचि भएका व्यक्तिहरूको अभ्यास मानिएको योग, आज स्वास्थ्य प्रेमी युवाहरू, विद्यार्थी, गृहिणी, कर्मचारी र व्यवसायीहरूको रोजाइ बन्न थालेको छ । योग अब केवल स्वास्थ्य अभ्यास मात्र नभई नागरिक सचेतनाको एउटा सकारात्मक रूप बनिरहेको छ । यसले सांस्कृतिक पुनरुत्थान, शारीरिक फिटनेस र मानसिक सन्तुलन प्रदान गर्दै समग्र समाजलाई स्वस्थ र समुन्नत बनाउन योगदान दिइरहेको छ ।