खोज

लमही, १३ असार ।

बर्षायाम सुरु भएसँगै खेतीपातीमा व्यस्त हुने किसानले मलको अभावले खेप्न सुरु भएको छ । खेतमा रोपाइँको तयारी भइरहेको बेला समयमै मल नपाउने चिन्ताले किसानहरू झस्किएका छन् । यहाँका राप्ती गाउँपालिका, लमही, गढवा र राजपुर लगायतका पालिकाका किसानहरूले मागअनुसार मल नपाएको गुनासो तीव्र रूपमा सार्वजनिक भइरहेको छ ।

राप्ती गाउँपालिका वडा नम्बर २ र ३ का किसानहरू बिहीबार लालमटियास्थित इच्छुक सहकारी पसलमा मल लिन पुगे । तर, उनीहरूलाई आवश्यक परिमाणमा मल नपरेपछि सहकारी परिसरमै भनाभन र झगडासमेत भएको थियो ।
किसान विवेक चौधरीले भने, “एक बोरा डिएपी र युरियाका लागि खोसाखोस गर्नुपर्ने अवस्था आयो। कहिले मल आउँछ थाहा हुँदैन, आउँदा पएलजी पाउँछौँ कि भन्ने ग्यारेन्टी हुँदैन।” उनका अनुसार मलको व्यवस्था राम्रो नहुँदा धेरै किसान खाली हात फर्किन बाध्य छन् ।

राप्ती गाउँपालिका कृषि शाखा प्रमुख प्रसादी गडरिया भन्छन्, “कृषि सामग्री कम्पनीबाटै सीमित कोटामा मल आउने भएकाले सबै किसानको माग पूरा गर्न सकिएको छैन ।” उनका अनुसार यस पटक ६५० बोरा डिएपी, ४०० बोरा युरिया र २५० बोरा पोटास आएको हो, तर माग भने त्यसको दोब्बर छ ।

यस्तै समस्या लमही नगरपालिकामा समस्या देखिएको छ । कृषि शाखा प्रमुख शिबलाल अधिकारीका अनुसार, “लमहीमा १० वटा सहकारीमार्फत मल वितरण गरिँदै आएको छ, तर किसानको माग उच्च हुने भएकाले सबैलाई पुग्ने गरी वितरण गर्न गाह्रो भइरहेको छ ।” किसानहरू भने सरकारको चरम आलोचना गर्दै भन्छन्, “सरकार मलको अभाव छैन भन्छ, तर मल पाउन सहकारीमा झगडा गर्नुपर्छ ।

सरकार किसानका कुरा मात्रै गर्छ, समस्यामा भने कहिल्यै ध्यान दिँदैन ।” सहकारी संस्थाहरूले समेत सीमित परिमाणमा आएको मल दामासाही प्रणालीअनुसार बाँडफाँड गर्नुपर्ने बाध्यता रहेको बताएका छन् । यसले गर्दा किसानहरू समयमै खेतमा मल हाल्न नपाई खेती प्रभावित हुने चिन्तामा छन् । खेतमा मकै गोडमेल र धान रोपाइँको तयारीका साथ किसानहरू लागिपरेका छन्। तर मल नपाएर उनीहरूको अनुहारमा निराशा छाएको छ । समयमै मलको आपूर्ति नहुने हो भने यस वर्षको अन्न उत्पादनमै असर पर्ने किसानहरूको ठम्याइ छ । उता कृषि सामाग्री लिमिटेड लमहीले भने मल सहजताका लागि पहल गरेको जनाएको छ ।