© २०२३
इजरायल र इरान युद्धले विश्व अशान्त भएको छ । दुई देशको युद्धको असरले विश्व प्रभावित हुने अवस्था उत्पन्न भएको छ । दुई देशबिचको युद्धले नेपालमा पनि ठुलो असर पर्ने निश्चित छ । पहिलो असर कच्चा तेलमा मूल्य वृद्धि हुँदा नेपाल आयल निगमले पेट्रोलियमको मूल्य बढाएको छ । इजरायलले अहिलेसम्मकै ठुलो आक्रमण गरेको समाचार विश्वभरि फैलिरहँदा इरानले पनि इजरायलतर्फ आक्रमण गरेको समाचार आइरहेका छन् ।
इजरायलमा ठुलो सङ्ख्यामा नेपाली श्रमिकका रूपमा कार्यरत छन् । इजरायलमा रहेका नेपालीको सुरक्षाको चिन्ता भइरहेको छ । यतिखेर उनीहरू बङ्करमा बसेर त्रसित मानसिकतामा बस्नु परिरहेको छ । इजरायल हमास युद्धमा वन्दी वनेका विपिन जोशीको अवस्था अज्ञात रहँदा अरू नेपालीको चिन्ता थपिएको छ । दुई देशको युद्धको असर नेपालीहरूमाथि नपरोस् भन्नेतर्फ नेपाल सरकार गम्भीर बन्नु जरुरी छ । युद्ध अझै बढ्ने र त्यसका कारण इजरायलको भविष्यलाई लिएर चिन्ता उत्पन्न भइरहेको बेला त्यहाँ नेपालीहरूलाई सकभर स्वदेश फर्काउने विषयमा सरकारले कूटनीतिक पहल अघि बढाओस् ।
दुई देशबिच घमासान युद्ध चल्दा भारतले इजरायल र इरानमा रहेका आफ्ना विद्यार्थीहरूलाई सुरक्षित स्थानमा स्थानान्तरण गरेको छ । भारतले दुई देशमा रहेका आफ्ना नागरिकलाई स्वदेश फर्काउन पहल सुरु गरिसकेको छ । नेपालले पनि आफ्ना नागरिकलाई समयमै स्वदेश फर्काउने पहल गरोस् । युद्धको असर र प्रभाव कहिलेसम्म पर्छ भन्ने यकिन छैन । तसर्थ नेपाली नागरिक कोही कसैले पनि अव विपिन जोशीको नियति भोग्नु नपरोस् भन्ने तर्फ सतर्कता आवश्यक छ ।
नेपालीहरू अहिलेसम्म त्यहाँ सुरक्षित रहेको अवस्था छ । नेपालीहरू सुरक्षित रूपमा घर फर्किन चाहन्छन् भने उनीहरूको व्यवस्थापन त्यहाँ रहेको नेपाली दूतावासले छिटोभन्दा छिटो गरोस् । युद्धको प्रभाव र असर कसरी पर्छ र त्यसको निसानामा को हुन्छ भन्ने कुरा विगतको घटना नेपालका लागि पाठ हो । तर, यो विषयमा अहिलेसम्म न नेपाल सरकार न त त्यहाँ रहेको दूतावासले खासै चासो र चिन्ता व्यक्त गरेको देखिएको छैन । नेपालको ढिलासुस्ती यो पटक नदोहोरियोस् । इजरायल–इरान युद्ध छिट्टै समाधानतर्फ उन्मुख हुने अवस्था देखिँदैन ।
इजरायलको आक्रमणबाट इरानका सैन्य प्रमुखको मृत्यु भइसकेको अवस्थामा जवाफी कारबाहीमा ऊ अगाडि बढिरहेको छ । त्यसको थप मार नेपालीले भोग्ने पनि निश्चित छ । इजरायलमा कति नेपाली काम गरिरहेका छन्, कति पढ्दै छन्, त्यसको जानकारी नेपाल सरकारले तत्काल अद्यावधिक गरोस् । इजरायली भूमिमा बेपत्ता भएका विपिनको उद्धार गर्न नसकेको अवस्थामा आज फेरि त्यही विपत्ति अरू नेपालीले बेहोर्नु नपरोस् । यो विषयमा नेपाल सरकारको तत्काल ध्यान जाओस् । सरकारले युद्धको रणमैदानबाट आफ्ना नागरिक बेलैमा फिर्ता ल्याऊ । होइन भने भोली नेपालीले क्षति व्यहोर्नु परेको अवस्थामा त्यसको जिम्मा कसले लिने ? सोचनीय विषय छ ।
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले पनि तेहरान खाली गर्न इरानी नागरिकहरूलाई आग्रह गरेका छन् । क्यानडामा भइरहेको जी–सेभेन सम्मेलनमा विश्वका शीर्ष नेताहरूले क्षेत्रीय शत्रुहरूबिचको अहिलेसम्मकै सबैभन्दा गम्भीर द्वन्द्वलाई कम गर्न आह्वान गरेका छन् । उता इजरायलका विभिन्न सहरमा आपत्काल घोषणा गरिएको छ । नेपालीहरूले कष्टपूर्ण जीवन बिताउनु परेको छ । युद्धले भीषण रूप लिने निश्चित भएको छ ।
इजरायली सेनाले इरानका सयभन्दा बढी सैन्य ठेगानामा लक्षित आक्रमण गरेको दाबी गरेको छ । मङ्गलवार इजरायलले मुख्यतया मिसाइल लन्चरहरूलाई लक्षित गर्दै आक्रमण गरेको थियो । इरानी मिसाइलहरूले भने बिहान इजरायलका कम्तीमा तीन आवासीय क्षेत्रहरूमा प्रहार गरेको थियो । सो आक्रमणका कारण दुवै देशतर्फ गरी सयौँ नागरिकको ज्यान गइसकेको छ । त्यस कारण नेपालले आफ्ना नागरिकलाई सुरक्षित गर्नेतर्फ ढिलाइ नगरोस् ।