© २०२३
लमही ,२१ जेठ ।
लुम्बिनी प्रदेश सरकारले यो वर्षको मनसुनजन्य विपद्को सम्भावित जोखिमलाई ध्यानमा राख्दै प्रभावकारी प्रतिकार्य योजना निर्माणमा तीव्रता दिएको छ। बुधबार प्रदेश विपद् व्यवस्थापन परिषद्को बैठकमा मुख्यमन्त्री चेतनारायण आचार्यले उच्च सतर्कता र तयारीका लागि मातहतका निकायलाई निर्देशन दिएका हुन्।
राप्ती उपत्यकास्थित मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालयमा आयोजित बैठकमा मुख्यमन्त्री आचार्यले मनसुनजन्य विपद्बाट लुम्बिनी प्रदेश सबैभन्दा बढी प्रभावित हुने राष्ट्रिय प्रक्षेपणलाई गम्भीरतापूर्वक लिनु आवश्यक रहेको बताए। “समुदायको सक्रिय सहभागिता र समन्वयबिना विपद् प्रतिकार्य प्रभावकारी हुन सक्दैन,” उनले भने, “स्थानीय सरकार, सुरक्षा निकाय र स्वयंसेवक युवाबिच एकीकृत समन्वय जरुरी छ।”
प्रदेश सरकारले ‘मनसुन पूर्व तयारी तथा प्रतिकार्य राष्ट्रिय कार्य योजना, ०८२’ को आधारमा लुम्बिनीमा करिब ५ लाख २३ हजार जनसङ्ख्या प्रभावित हुने अनुमानसहित रणनीति बनाएको छ। मुख्यमन्त्री आचार्यले सुरक्षित स्थानको पहिचान, नागरिक शिक्षा, सचेतना अभियान, खोज तथा उद्धार तयारी, र आपत्कालीन सेवाको सुनिश्चितता लगायतका बुँदामा विशेष ध्यान दिन निर्देशन दिए।
विपद् व्यवस्थापन परिषद्को बैठकले प्रभावित क्षेत्रका सुरक्षाकर्मी तथा स्वयंसेवक परिचालन, राहत र पुनः स्थापनाको योजना, खाद्यान्न तथा स्वास्थ्य सेवा पहुँच सुनिश्चित गर्ने निर्णय पनि गरेको छ।
प्रदेशमा पछिल्ला १० वर्षमा १ हजार ६१८ विपद् घटनाबाट ८ हजार ३१५ परिवार प्रभावित भएका छन्। आन्तरिक मामिला तथा कानुन मन्त्रालयका फोकल पर्सन गंगाधर पाण्डेका अनुसार, यस अवधिमा ४५९ जनाको मृत्यु र ६१९ जना घाइते भएका छन्। २०७३ साल सबैभन्दा भयानक वर्ष बनेको थियो, जहाँ १०७ जनाको ज्यान गएको थियो।
बैठकमा विभिन्न मन्त्रालयका मन्त्री, प्रदेशसभा सदस्य, सुरक्षा निकायका प्रमुख, नेपाल रेडक्रसका प्रतिनिधि र मौसमविद्को सहभागिता थियो। वरिष्ठ मौसमविद् वरुण पौडेलले लुम्बिनीका पहाडी क्षेत्रमा अधिक वर्षाको सम्भावना औँल्याउँदै त्यसअनुसार रणनीति बनाउन आग्रह गरे।
लुम्बिनी प्रदेश सरकारले मौसमको पूर्वानुमान, भौगोलिक जोखिम मूल्याङ्कन, समुदायसँगको सहकार्य र पूर्व सूचना प्रणालीलाई प्राथमिकता दिँदै विपद् प्रतिकार्यको सशक्त योजना बनाउँदै छ। प्रदेश सरकारको भनाइ अनुसार सबै पक्षको समन्वय र जिम्मेवार सहभागितामार्फत मात्रै लुम्बिनीलाई सुरक्षित बनाउने लक्ष्य राखिएको छ।