© २०२३
भारतका १६ राज्यमा कोरोना सङ्क्रमण देखा परेको छ । केरल, महाराष्ट्र, दिल्ली लगायत राज्यहरूमा बढी सङ्क्रमित भेटिएका छन् । दुई जनाको मृत्यु भैसकेको छ । भारतमा कोरोना सङ्क्रमण बढिरहँदा नेपालमा सतर्कता र सावधानी अपनाउनुपर्ने देखिएको छ । भारतको स्वास्थ्य मन्त्रालयले सतर्कता अपनाउन र निगरानी बढाउन निर्देशन दिएको छ । भारतको स्वास्थ्य तथा परिवार कल्याण मन्त्रालयका अनुसार ती राज्यहरूमा कोभिड–१९ बाट एक हजारभन्दा बढी सक्रिय कोरोना सङ्क्रमित पुष्टि भइसकेको छ । मन्त्रालयका अनुसार भारतभरि कूल १ हजार ९ जनामा कोरोना सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ । कोरोना सङ्क्रमणको बढ्दो जोखिमको बारेमा कर्नाटकका स्वाथ्यमन्त्री दिनेश गुन्डु रावले तत्काल चिन्ता लिनु नपर्ने बताए पनि सङ्क्रमणको जोखिमको अवस्था हेरेर पूर्व तयारीका कार्यक्रम बनाउनेतर्फ भारतको तयारी छ । भारतमा मात्रै होइन, दक्षिण–पूर्वी एसियाली देशहरूमा कोरोना महामारी बढिरहेको छु । कोरोना सङ्क्रमणकै कारण महाराष्ट्र र अन्य केही ठाउँहरूमा मानिसको मृत्यु भएको खबर बाहिर आएका छन् ।
सङ्क्रमण बढेसँगै कोरोना जोखिमबारे निगरानी बढाइएको र केही सावधानी पनि अपनाउने काम भएको छ । भारतमा कोरोना फैलिरहँदा त्यहाँबाट फर्किनेहरूमा कोरोना सङ्क्रमणको जोखिम बढ्ने अवस्थामा नेपालमा सावधानी अपनाउनु जरुरी छ । त्यसो त गत साता मात्रै नेपालमा पनि सात जनामा कोरोनाको सङ्क्रमण देखा परेको थियो । यद्यपि त्यो पुरानो भेरिएन्ट रहेको चिकित्सकहरूले बताएका छन् । पछिल्लो समय भारतबाट फर्किनेहरूसँग स्वास्थ्य सावधानी अपनाउनु जरुरी देखिएको छ । अब नागरिक आफैले कोरोना जोखिम बढ्दै गएकोले सतर्कता अपनाउनु जरुरी छ । भारतको जोखिम क्षेत्रबाट आएकाहरूमा रुघाखोकी, ज्वरो, टाउको दुख्नेजस्ता लक्षण देखिएको अवस्थामा उनीहरूलाई आइसोलेसनमा राखेर उपचारको व्यवस्था गरियोस् । अव स्वास्थ्य मापदण्ड पालनामा ध्यान दिनुपर्ने आवश्यक छ । जोखिम बढ्दै जान सक्ने भएकोले कोरोना रोकथाम गर्न सरकारले तयारी गर्नुपर्ने देखिएको छ । होइन भने अवस्था भयावह नहोला भन्न सकिँदैन । चिकित्सकहरूले पछिल्लो केही सातादेखि अस्पतालमा खोकी लाग्ने, ज्वरो आउने, जिउ दुख्ने, स्वाद हराउनेजस्ता स्वास्थ्य समस्या लिएर बिरामी आउने गरेकोले अव सावधानी अपनाउन ढिलाइ गर्न हुँदैन । हरेक नागरिकले मास्क अनिवार्य प्रयोग गर्ने, भीडमा नजाने र स्वास्थ्य मापदण्ड पालनामा लापरबाही गर्नु हुँदैन ।
चिकित्सकहरूले सामान्य रुघाखोकी त होनी भनेर धेरैले हेलचेक्र्याइँ गर्दा कडा खालका निमोनिया देखिएर मानिसको मृत्यु हुने भएकाले हेलचेक्र्याइँ नगर्न चिकित्सकको सुझाव छ । समाजमा फ्लु र कोरोनाको सङ्क्रमण एकै पटक फैलिएको र यसले जटिल स्वास्थ्य समस्या निम्त्याउन सक्ने भएकोले हेलचेक्र्याइँ नगर्न चिकित्सकहरूले गरेको अनुरोध सबैले मनन गर्ने मात्र होइन दैनिक जीवनमा लागूसमेत गर्नु जरुरी छ । फ्लु र कोरोनाको लक्षण उस्तै हुने हुँदा पहिचान गर्न प्रयोगशालामा जाँच गरेर नै हेर्न ढिलाइ नगरौँ । विगतमा कोरोना पुष्टि भएकाहरूमा अधिकांश ज्येष्ठ नागरिक दीर्घ रोगी फेला परेका थिए । उनीहरूमा कोरोनाको पुरानै भेरिएन्ट पुष्टि भएको हो कि नयाँ भन्ने पत्ता लागेको थिएन । कोरोना भेरिएन्ट पुष्टि गरी जोखिम कत्तिको छ भन्ने कुरा छिनोफानो गर्न अव ढिलाइ नगरियोस् । अव आम नागरिकले समेत स्वास्थ्य सावधानी अपनाउनेतर्फ आफै पनि प्रयास गर्नु जरुरी छ ।सम्भव भएसम्म बिरामी हुँदा घरमै बस्नुपर्ने चिकित्सकहरूको सुझाव आत्मसाथ गरौँ । रोग फैलन नदिन बेलाबेलामा साबुन पानीले हात धुने, हातले आँखा, नाक वा मुख नछुने, भिडभाडमा जाँदा मास्क लगाउने गरौँ । बिरामी भएका व्यक्तिहरूसँग भौतिक दूरी राख्ने, खोक्दा वा हाच्छिउँ गर्दा आफ्नो मुख र नाक छोप्ने, शारीरिक रूपमा सक्रिय हुने र प्रशस्त तरल पदार्थ र पौष्टिक खानेकुरा प्रयोग गरेमा कोरोनाबाट बच्न सकिन्छ । सानो असावधानीले विगतमा सयौँ नेपालीले ज्यान गुमाएको घटनाबाट अव पाठ सिक्नु जरुरी छ ।