© २०२३
लमही, २१ फागुन ।
जिल्लाको राजमार्गमा रहेको लमही बसपार्क आकर्षक रूपमा विकसित हुँदै गएको छ । केही वर्ष अघिसम्म बसपार्कको अभावका कारण बजारसँगै राजमार्गको उत्तरी छेउमा नै गाडी पार्किङ गर्नुपर्ने अवस्था थियो । जसले दुर्घटनाको जोखिम बढाउनुका साथै यात्रुहरूलाई असहज बनाएको थियो । तर अहिले, लमही नगर विकास समितिले व्यवस्थित बसपार्क निर्माण गरेपछि स्थानीयवासी र यात्रुहरूले सहज यात्राको अनुभव गर्न पाएका छन् । यो लुम्बिनी प्रदेशको राजधानी देउखुरी नजिकको बसपार्क समेत हो ।
लमहीमा व्यवस्थित बसपार्क नहुँदा लामो तथा छोटो दूरीका सवारीसाधन राजमार्गमै पार्किङ गर्नुपर्ने बाध्यता थियो । स्थानीयवासी श्याम कुंवर भन्छन्, “पहिले बसपार्क नहुँदा सिधै राजमार्गमै गाडी राख्नुपर्ने अवस्था थियो । जहिल्यै ठूलो दुर्घटना होला कि भन्ने चिन्ता मात्र थियो । अहिले भने लमहीबासीले गर्व गर्ने खालको बसपार्क बनेको छ ।”पाँच वर्षअघि साना तथा छोटो दूरीका गाडीका लागि छुट्टै बसपार्क निर्माण भए पनि लामो दूरीका बसका लागि पार्किङको व्यवस्था थिएन । करिब एक वर्षअघि मात्र लामो दूरीका बसपार्क सञ्चालनमा आएपछि नेपालगन्ज, काठमाडौं, पोखरा, धनगढी, महेन्द्रनगर जस्ता गन्तव्यका यात्रुहरूलाई सहज भएको छ ।लमही–घोराही छोटो रुटमा दस वर्षदेखि गाडी चलाउँदै आएका रा २ ख ९५९६ नम्बर बसका चालक तथा गाडीधनी अमर वली भन्छन्, “बसपार्क निर्माण भएपछि निक्कै सहज भएको छ । पहिला पार्किङका लागि खाली जग्गा खोज्नुपर्ने बाध्यता थियो, तर अहिले बसपार्कमा व्यवस्थित रूपमा बस राख्न पाइन्छ ।”

जोगराज चौधरी
नगरप्रमुख, लमही नगरपालिका, दाङ
बसपार्कमा यस्ता छन् सुविधा:
लमही नगर समितिले निर्माण गरेको नयाँ बसपार्कमा पार्किङ, शौचालय, बाथरूम, आराम कक्ष, टिकट काउण्टर, चमेना गृह लगायतका सुविधा छन् । बसपार्कको व्यवस्थापन समितिले टेन्डरमार्फत ठेकेदारलाई दिइएको छ, जसले दैनिक सञ्चालन तथा सुरक्षा व्यवस्थापनको जिम्मेवारी लिएको छ ।लमही नगर विकास समितिका ओभरसियर अर्यालका अनुसार, “सानो बसपार्कमा ५०–६० वटा गाडी अट्ने क्षमता छ भने लामो दूरीका बसपार्कमा २ सय बस पार्किङ गर्न सकिन्छ ।”
त्रिदेश्वरी यातायात प्रालिका सचिव ऋषिराज रावत भन्छन्, “बसपार्क नहुँदा सडकमै पार्किङ गर्नुपथ्र्यो । अहिले बसपार्क बनेपछि गाडी व्यवस्थापन सहज भएको छ । तर यात्रुहरूका लागि अझै आराम कक्षको अभाव छ ।”यात्रुहरू पनि नयाँ बसपार्कबाट लाभान्वित भएका छन् । नेपालगन्ज जाँदै गरेकी सम्झना भन्छिन्, “पहिले यात्रा गर्दा राजमार्गमै बस कुर्नुपथ्र्यो । अहिले बसपार्क बनेपछि सुरक्षित रूपमा बस चढ्न सकिन्छ । बस कुर्दा आराम गर्न सकिन्छ, चिया–खाजा पनि पाइन्छ ।”
अझै छन् व्यवस्थापनका चुनौती:
लमही नगरपालिकाको बस्ती विकास योजनामा बसपार्क समेटिए पनि फोहोर व्यवस्थापनका लागि जग्गाको अभाव रहेको छ । नगर प्रमुख चौधरीका अनुसार, ‘नगरपालिकाको स्वामित्वमा पर्याप्त जग्गा नहुँदा बजेट नै फिर्ता हुने समस्या छ । जग्गाको व्यवस्थापन भएपछि थप संरचना निर्माण गर्न सकिन्छ ।’स्थानीयबासीहरूले रातिको समयमा बसपार्कमा पर्याप्त उज्यालोको व्यवस्था नभएको र फोहोर व्यवस्थापन प्रभावकारी रूपमा हुन नसकेको गुनासो गरेका छन् ।
आधुनिक बसपार्कको परिकल्पना:
लमही नगरपालिकाका नगर प्रमुख जोगराज चौधरीले बसपार्कलाई आधुनिक बनाउनुपर्ने आवश्यकता औंल्याएका छन् । सीसीटीभी क्यामेरा, यात्रु प्रतीक्षालय सुधार, फोहोर व्यवस्थापन प्रणाली, २४ सै घण्टा पानीको सुविधा, डिजिटल सूचना प्रणाली, व्यवस्थित टिकट काउण्टर, ई–टिकटिङ व्यवस्था जस्ता विषयलाई समेटेर बसपार्कलाई आधुनिक बनाउन योजना अघि बढाइने उनले बताएका छन् ।स्थानीय व्यवसायीहरूका अनुसार, बसपार्क व्यवस्थित भएपछि आर्थिक गतिविधि बढेको छ । होटल, रेस्टुरेन्ट तथा किराना पसलहरू सञ्चालनमा आएपछि व्यापार फस्टाएको छ ।लमही बसपार्कको व्यवस्थापनमा अझै केही चुनौती बाँकी भए पनि यो क्षेत्रका नागरिक तथा यात्रुहरूका लागि सुरक्षित र सुविधा सम्पन्न बन्दै गएको छ । यदि नगरपालिकाले प्रभावकारी योजनाहरू कार्यान्वयन गर्न सके, लमही बसपार्क लुम्बिनी प्रदेशकै उत्कृष्ट बसपार्क बन्ने सम्भावना छ ।