खोज

त्रिभुवन विश्वविद्यालयले स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियन (स्ववियु) निर्वाचनको कार्यतालिका सार्वजनिक गरेपछि अहिले विद्यार्थीमाझ निर्वाचनको चहलपहल सुरु भएको छ । आगामी ५ चैतमा हुने चुनावका लागि संघ संगठन समूह दर्ता गर्ने समय १९ फागुनका लागि तोकिएको छ । त्रिभुवन विश्वविद्यालयका अनुसार २१ फागुनमा मतदाता सूची प्रकाशित गर्ने र २५ फागुनमा मतदाता सूची उपर दाबी विरोध गर्ने समय दिइएको छ । उम्मेदवारको अन्तिम नामावली २९ फागुनमा सार्वजनिक गरिने छ । र, ५ चैतमा बिहान ८ बजेदेखि दिनको ४ बजेसम्म मतदान हुने छ । स्ववियु निर्वाचनले विद्यार्थीहरूमा उत्साह छाउनु स्वाभाविक छ । विद्यार्थीहरूमा राजनीतिक चेत र जागरण सिर्जना गर्न स्ववियू निर्वाचनको भूमिका महत्वपूर्ण हुन्छ । क्याम्पस तहबाटै राजनीति थालेका विद्यार्थी नेताहरूले देशको नेतृत्व गर्ने अवसर पाएका छन् । तसर्थ स्ववियू निर्वाचनलाई राजनीतिको आधारको रूपमा लिने गरिएको छ । स्ववियूमा राजनीति गरेका विद्यार्थीहरू सायदै पछाडी फर्किनु परेको छ । देशको राजनीतिक परिवर्तनमा विद्यार्थीहरूको भूमिका महत्वपूर्ण रहँदै आएको सन्दर्भमा यो निर्वाचनले पनि देशको संघीय शासन व्यवस्थालाई अझै मजबुत गर्न सहयोग पुग्नेछ । युवा समृद्घ देशको आधारस्तम्भ हुन भने विद्यार्थी राजनीतिको आधारस्तम्भ हुन । अझ शिक्षा र युवा दुवैलाई समेटर हुने गतिविधिले धेरैको ध्यान तान्छ, स्ववियु चुनाव यस्तै एउटा मोड हो । विद्यार्थीको सरकार भनेर विश्वव्यापी मान्यता स्थापित गरेको यस्तो चुनाव शिक्षाका विभिन्न बेथितिहरूलाई सम्बोधन गर्दै विद्यार्थीको हकहित प्रत्याभूति गर्नेतर्फ केन्द्रित हुनुपर्दछ ।
विद्यार्थीमा राजनीतिक चेतना र जागरण फैलाउने काममा स्ववियूको ठूलो भूमिका रहन्छ । त्यसैपनि विद्यार्थीले गरेको आन्दोलनकै बलमा देशमा ठूला ठूला परिवर्तन भएका छन । विद्यार्थीले आन्दोलनमा साथ नदिएको भए २०४६ सालको परिवर्तन सायद संभव थिएन । त्यसैगरि २०६३ को लोकतान्त्रिक आन्दोलनमा पनि विद्यार्थीको भूमिका महत्वपूर्ण थियो । विद्यार्थीमा आन्दोलनको चेत भर्ने काम चाहिँ स्ववियूले गरेको हो भन्दा अत्युक्ति हुँदैन । तर, पछिल्लोसमय विद्यार्थीमा देखिएको शिथिलताले चिन्ता थपेको महसुस भएको छ । देशमा बिकृति विसंगति अनि शिक्षा क्षेत्र तहसनहस हुँदापनि विद्यार्थी आन्दोलित नहुनु चिन्ताको बिषय हो । देशका ज्वलन्त समस्यालाई लिएर विगतमा भएका विद्यार्थी आन्दोलनले एउटा दिशा निर्देश गथ्र्यो तर पछिल्लोसमय विद्यार्थी आन्दोलन शिथिल वन्दै गएको छ । यो चिन्ताको कुरा हो । अहिलेपनि विद्यार्थीहरू शैक्षिक क्षेत्रमा रहेको बिकृति र विसंगतिको कारण पीडित छन । शिक्षा क्षेत्र माफियाको चंगुलमा परेको छ । विद्यार्थी शोषित भएका छन तर बोलिदिने कोही विद्यार्थी संगठन छैन । अव त्यो जिम्मा र दायित्व स्ववियूले लिनुपर्दछ । शिक्षाले देशमा बस्ने र देशको सम्मान गर्ने नागरिक उत्पादन गरेको छैन् । विश्वविद्यालयहरूले अझैपनि उच्चस्तरका जनशक्ति उत्पादन गर्न नसकेको गुनासो सुन्नमा आईरहन्छ । उच्च शिक्षामा भएका विविध बेथिती अन्त्यको प्रत्याभूति गर्न स्ववियूको भूमिका सकारात्मक हुन सक्छ । स्ववियू निर्वाचनकै क्रममा विगतमा विद्यार्थीहरूकै बीच झडप, बादबिबाद र अस्थीर अवस्था सिर्जना भएको इतिहास छ । चैतमा हुने निर्वाचन स्वच्छ र निष्पक्ष हुन सकोस् । विगतमा हुँदै आएका मनोमालिन्यको अवस्था अन्त्य गर्दै स्ववियूलाई विद्यार्थीको हितमा केन्द्रित गरियोस् । यसमा सवैको भूमिका सकारात्मक हुन सकोस् ।
स्ववियू निर्वाचनले विद्यार्थीहरूमाझ मनोमालिन्य होइन, स्वच्छ प्रतिष्पर्धामार्फत युगीन नेतृत्व चयन गर्ने आधार तयार गर्नुपर्दछ । देशमा रहेको बिकृति विसंगति फाल्ने काममा स्ववियू नेतृत्वले ठूलो भूमिका खेल्ने अपेक्षा गरिएको छ । निश्चितरूपमा शिक्षा भनेको प्रमाणपत्रको थाकको भारी हैन, सोच र चेतनाको स्तर पनि हो । तसर्थ स्ववियूलाई विद्यार्थी जागरण र चेतनाको आधार वनाउनुपर्दछ । त्यस दिशामा बिद्यार्थीको भूमिका अघि बढोस् । शिक्षा सुधारको पहलकदमी स्ववियूबाट निर्वाचित नेतृत्वले गर्न तयार हुनुपर्दछ । खासगरी शिक्षाको गुणस्तर सुधारमा स्ववियू निर्वाचन कोसेढुंगा बनोस् ।