खोज

सिरियामा विद्रोही समूहहरूले सरकारविरुद्ध विगतका सबैभन्दा ठूला कारवाहीहरू थालेका छन्। विद्रोहीहरूले देशको दोस्रो ठूलो शहर एलेप्पो र उत्तर-पश्चिमका विभिन्न क्षेत्रहरू कब्जा गरेपछि, सिरियाली सेना द्रुत गतिमा पछाडि हट्न थालेको छ। विद्रोही समूहले हाल हामा सहरलाई पनि आफ्नो नियन्त्रणमा लिएका छन् र होम्स सहरलाई आफ्नो अर्को लक्ष्य बनाएका छन्।

यो युद्ध २०११ मा राष्ट्रपति बसर अल–असदविरुद्ध शान्तिपूर्ण लोकतान्त्रिक प्रदर्शनबाट सुरु भएको थियो, जुन क्रमशः गृहयुद्धमा परिणत भयो। ५ लाखभन्दा बढी मानिस मारिएका छन् र १ करोड २० लाख मानिस विस्थापित भएका छन्। विद्रोही समूहले यसअघि रुस, इरान र इरान समर्थित मिलिसियाको सहयोगमा सहरहरू कब्जा गरेपछि युद्ध समाप्त हुने संकेत देखिएको थियो, तर केही क्षेत्र अझै सरकारको नियन्त्रणभन्दा बाहिर छन्।

हयात तहरीर अल–शाम (HTS), जो पूर्वमा अल-नसरा फ्रन्टको रूपमा चिनिन्थ्यो, अब सिरियाको उत्तर-पश्चिमी क्षेत्रमा प्रभुत्व जमाउँदै छ। यस समूहको उद्देश्य असदको शासन समाप्त गर्ने र इस्लामिक सरकारको स्थापना गर्ने हो। हाल, HTS का नेता अबु मोहम्मद अल-जुलानीले आफ्ना लक्ष्यहरू स्पष्ट गर्दै असदको शासनलाई अन्त्य गर्ने बताएका छन्।

यसैबीच, सिरियाली सरकार र उसका सहयोगीहरूले विद्रोही समूहलाई कडा प्रतिकार गर्ने वचन दिएका छन्। राष्ट्रपति असदले विद्रोहीहरूलाई ‘आतङ्कवादी’ भनेर चिन्हित गर्दै रुस र इरानका सहयोगमा युद्धको विरुद्धमा उभिएका छन्। तर, पश्चिमी देशहरू र टर्कीले युद्धको तिव्रता बढ्न नदिन सबै पक्षलाई आह्वान गरेका छन्।

सिरियाको भविष्य र विदेशी हस्तक्षेप
अमेरिका, बेलायत र फ्रान्सले सबै पक्षलाई नागरिक र पूर्वाधारको संरक्षण गर्न र युद्धको राजनीतिक समाधान खोज्न आग्रह गरेका छन्। संयुक्त राष्ट्र संघले सन् २०१५ मा सिरियाको द्वन्द्वको राजनीतिक समाधानका लागि प्रस्ताव अघि सारेको थियो।

टर्कीका विदेशमन्त्री हाकान फिदानले भनेका छन् कि सिरियामा विदेशी हस्तक्षेप नहुनु पर्छ र सिरियाली सरकारले आफ्ना जनता र वैधानिक विपक्षसँग शान्ति स्थापना गर्नुपर्ने आवश्यकता छ।

यस युद्धले सिरियामा दीर्घकालीन मानविय संकट सिर्जना गरिरहेको छ, र यसका परिणामस्वरूप सामाजिक र राजनीतिक अस्थिरता थप गहिरो हुँदै गएको छ।