खोज

सुर्खेत, १२ मंसिर ।

कर्णाली प्रदेशमा ५२ प्रतिशत बाल विवाह हुने गरेको एक तथ्याङ्कले देखाएको छ । बाल विवाह न्यूनिकरणको सवालमा काम गर्दै आएका कर्णालीस्थित संस्थाहरुले आयोजना गरेको बालविवाह रोकथामका लागि अगुवाको भूमिका विषयक कार्यक्रममा सो तथ्याङ्क प्रस्तुत गरिएको हो । बालकको तुलनामा बालिकाहरु नै बढी बालविवाह गर्ने गरेको पाइएको छ । तथ्यांक अनुसार बालक २५ प्रतिशत र बालिका ५२ प्रतिशत बालविवाह हुने गरेको छ । सरकार र विभिन्न गैरसरकारी संस्थाले बालविवाह रोकथामका लागि अभियानहरु सञ्चालन गरे पनि उपलब्धि भने सोही अनुसार नदेखिएको सरोकारवालाहरु बताउँछन् ।

बालविवाह न्यूनीकरणमा सरकारी तथा गैरसरकारी निकायबाट लगानी धेरै भएपनि सो अनुपातमा उपलब्धि न्यून देखिएको देखिएको छ । बालविवाह विगतको भन्दा बढेको र यसको रोकथामका लागि गरिएको लगानी अनुसारको उपलब्धि नदेखिएको गुनासो उनीहरुको छ ।

इन्सेक कर्णाली प्रदेश संयोजक नारायण सुवेदीले कर्णालीको बालविवाहको अवस्थामा लगानी अनुसारको सुधार हुन नसक्दा चिन्ताको विषय बनेको उल्लेख गरे । विगतको बालविवाह अभिभावकले गर्ने गरेको बताउँदै अहिले भने आपूm खुसी भागेर हुने गरेकोले सचेतनाको आवश्यकता देखिएको उनले बताए । बालविवाहले सम्बन्ध विच्छेद बढेको, मानसिक विचलन बढाएको, पारिवारिक विखण्डन गराएको, स्वास्थ्य, आर्थिक र शैक्षिक क्षेत्रमा ठुलो क्षति बढाएको पाइएको उनको भनाई छ ।

प्रदेश योजना आयोगका उपाध्यक्ष सूर्यनाथ योगीले बालविवाह न्यूनीकरण गर्न कडा कानुनको आवश्यकता भएको बताएका छन् । त्यसका लागि आयोगले काम गरिरहेको जानकारी दिए । बालविवाह रोकथाममा रोजगारका कार्यक्रममा ल्याउनुपर्ने, उमेर नपुगी विवाह गर्ने घरपरिवारलाई राज्यले दिने सेवा सुविधाबाट वञ्चित गर्ने, विद्यालयमा अध्ययन गर्न नदिने, सरकारी सेवामा प्रवेशलाई रोक लगाउने लगायतका कार्यक्रम सञ्चालन गरेमा बालविवाह न्यूनीकरण गर्न सम्भव हुने जनाइएको छ ।

५२ प्रतिशत बालविवाह हुने गरेको कर्णालीमा स्थानीय तह र वडा तहदेखि सचेतनाका कार्यक्रम व्यापक गर्नुपर्ने सुझाव उनले दिए । स्थानीय तहले स्थानीय पाठ्यक्रममा बालविवाह र यसको असर, कानुनी ज्ञानका बारेमा उल्लेख गर्नुपर्ने उनको भनाई थियो । उनले स्थानीय सरकारले बालविवाह रोकथामलाई बढी प्राथमिकता दिनुपर्ने बताए ।

बाल अभियन्ता चुँडामणि शर्माले बालविवाहलाई कानुनले नै अपराध माने पनि समाजले कायमै राखेको जनाए । जसले गर्दाँ यसको न्युनिकरणमा चुनौती देखिएको औल्याए ।