खोज

नवलपुर, २४ कात्तिक ।

सामन्यतया स्याउ चिसो मौसम अर्थात हिमाली भेगमा मात्र फल्ने फल हो भन्ने बुझाई छ । तर नवलपुरको प्रचण्ड गर्मीमा पनि स्याउ फल्यो भनेको सुन्दा अचम्म लाग्न सक्छ । नवलपुरको मध्यविन्दु नगरपालिका वडा नं.३ रतनपुरमा रहेको एग्रिकल्चरल एण्ड फरेस्ट कञ्जरभेसन रिसर्च सेन्टर प्रालिको बगैँचामा लटरम्म स्याउ फुल्न लागेका छन् ।

पुर्वी नवलपरासीको रतनपुरमा ४२ डिग्री सेल्सियस तापक्रम सम्ममा फल्न सक्ने ४ हजारभन्दा बढी स्याउका बिरुवा रोपिकएको रिसर्च सेन्टरले जनाएको छ । सेन्टरका व्यवस्थापक ईश्वर भट्टराईका अनुसार चर्को गर्मीमा पनि फल्न सक्ने ‘अन्ना’, ‘डोरसेट’ र ‘एचआरएम–९९’ गरी तीन प्रजातिका स्याउका बिरुवा रोपिएको छ । त्यसका बेर्ना भारतको कास्मिरबाट ल्याइएको हो । स्याउ रोपेको २ वर्षमा अधिकांश बोटमा फुल र फल लागेका छन् । अहिलेसम्म स्याउबाट आम्दानी भने लिन बाँकी रहेको रिसर्च सेन्टरले जनाएको छ । तराईका क्षेत्रमा नौलो मानिएको स्याउ खेतीका लागि ३५ देखि ४० लाख रुपैयाँ लगानी भैसकेको भट्टराईले बताए । लामो समय अष्ट्रेलिया बसेका प्रा. डा. मेघराज श्रेष्ठको एकल लगानीमा स्याउ खेती गरिएको हो । स्याउका बिरुवा बिक्री वितरण गर्ने गरि बेर्ना उत्पादनसमेत सुरु गरिएको र देशका विभिन्न ठाउँबाट हजारौंको संख्यामा माग आएको भट्टराईको भनाई छ ।

अहिले रिसर्च सेन्टरले यहाँ मात्रै ३५ देखि ४० जनालाई दैनिक रोजगारी समेत दिदैँ आएको बताएको छ । तराईमा व्यवशायीक स्याउ उत्पादन हुनथालेपछि रिर्सच सेन्टर एग्रो टुरिजमको गन्तव्यको रुपमा समेत अगाडी बढदै गएको छ । बगैचा अवलोकन गर्न, अध्ययन र विरुवा लिनका लागि दैनिक २० देखि ४०÷५० जनासम्म आउने गरेको भट्टराईले जानकारी दिएका छन ।

स्याउ बाहेक रिर्सच सेन्टरमा अम्बा, सुन्तला, कागती, शीतलचिनी, चेरी, भूइँकटहर, केरा, उन्नत जातको बदाम लगायतका फलफूल लगाइएको छ । त्यो बाहेक रिसर्च सेन्टरले ‘टिस्यू कल्चर’ प्रविधिबाट उत्पादन गरेर केरा तथा बाँसको बिरुवा देशभरी बिक्री वितरण गर्दै आएको जनाएको छ ।