खोज

काठमाडौँ ।

अमेरिकामा १० दिनमा दोस्रो पटक ठूलो आँधी आइरहेको छ । समाचार एजेन्सी रोयटर्सका अनुसार फ्लोरिडामा मिल्टन आँधीका कारण चेतावनी जारी गरिएको छ । राष्ट्रिय तूफान केन्द्रले यसलाई सबैभन्दा विनाशकारी आँधीको श्रेणी ५ मा राखेको छ । यस वर्गमा ठूलो जनधनको क्षति हुने खतरा छ ।

मिल्टनले बुधबार फ्लोरिडाको सघन जनसंख्या भएको क्षेत्र ‘टाम्पा बे’ मा प्रहार गर्ने बताइएको छ । अहिले यो टाम्पा बे बाट एक हजार किलोमिटर टाढा रहेको छ । टम्पाको जनसंख्या ३० लाखभन्दा बढी छ । यो आँधी टाम्पा खाडीमा पुग्दा कमजोर हुने अनुमान गरिएको छ । यसपछि यो मध्य फ्लोरिडाबाट एट्लान्टिक महासागरतर्फ सर्नेछ ।

आँधी मिल्टन अहिले मेक्सिकोको खाडीबाट गुज्रिरहेको छ । सोमबार राति आएको आँधीको गति करिब २८५ किलोमिटर प्रतिघण्टा थियो । यो फ्लोरिडा राज्यतर्फ गइरहेको छ । आँधीका कारण फ्लोरिडाका ६७ काउन्टी मध्ये ५१ मा आपतकालीन अलर्ट जारी गरिएको छ ।

फ्लोरिडाका तटीय क्षेत्रहरू खाली गरिँदै छन् । हालसम्म करिब ५ लाख मानिसलाई सुरक्षित स्थानमा सारिएको छ ।  त्यस्तै सिएनएनका अनुसार फ्लोरिडाका अधिकांश युनिभर्सिटी र कलेज बन्द गरिएको छ भने स्थानीय प्रशासनले समुन्द्री किनार र सम्भावित खतरा हुने क्षेत्रमा कर्फ्यु जारी गरेका छन् ।

यसअघि अमेरिकामा हेलेन आँधी आएको थियो । यसमा कम्तीमा २३६ जनाको मृत्यु भएको थियो ।

फ्लोरिडाका गभर्नर डी सान्टिसले मानिसहरूलाई आँधीका लागि तयार रहन अपिल गरेका छन्। उनले जतिसक्दो चाँडो सुरक्षित स्थानमा जान सर्वसाधारणलाई आग्रह गरेका छन् । मौसम विभागले आँधीका कारण फ्लोरिडामा ठूलो हावासहित भारी वर्षा र बाढी आउन सक्ने बताएको छ। तटीय क्षेत्रमा १५ फिटसम्म अग्लो छाल पनि उठ्न सक्ने अनुमान गरिएको छ ।

आँधी वायुमण्डलमा हुने एक प्रकारको गडबडी हो, जुन तीव्र हावाबाट आउँछ र वर्षा, हिउँ वा असिनासँगै आउँछ । जब तिनीहरू जमिनमा आउँछन्, तिनीहरूलाई सामान्य तुफान भनिन्छ, तर समुद्रबाट उत्पन्न हुने आँधीहरूलाई तूफान भनिन्छ । आँधी सामान्य आँधीभन्दा खतरनाक हुन्छ ।

आँधी, चक्रवात र आँधी एउटै कुरा हो । चक्रवातलाई संसारभर विभिन्न नामले बोलाइन्छ। उदाहरणका लागि, उत्तरी अमेरिका र क्यारिबियन टापुहरूमा बन्ने चक्रवातलाई आँधी भनिन्छ, फिलिपिन्स, जापान र चीनमा हुने चक्रवातलाई टाइफुन भनिन्छ र अस्ट्रेलिया र हिन्द महासागर अर्थात् भारतको वरिपरि आउने आँधीलाई चक्रवात भनिन्छ ।

महासागरको दृष्टिकोणबाट, एट्लान्टिक र उत्तर-पश्चिम महासागरहरूमा बन्ने चक्रवातहरूलाई हरिकेन भनिन्छ । उत्तरपश्चिम प्रशान्त महासागरमा आउने आँधीलाई टाइफुन भनिन्छ । जबकि दक्षिण प्रशान्त महासागर र हिन्द महासागरमा आउने आँधीलाई चक्रवात भनिन्छ । यस कारण भारत वरपरका क्षेत्रमा आउने समुद्री आँधीलाई चक्रवात भनिन्छ ।

एकै समयमा, तुफानहरू पनि शक्तिशाली आँधीहरू हुन्, तर तिनीहरू चक्रवातहरू होइनन्, किनभने तिनीहरू प्रायः समुद्रमा नभई जमिनमा बन्छन् । अमेरिकामा धेरैजसो टोर्नेडो आउने गर्दछ ।