खोज

बुटवल, २९ असार । लोकनाथ कडेल शन्ति नमुना माध्यमिक विद्यालय सहायक प्रधानाध्यापक हुन् । लामो समय सम्म गणित विषय अध्यापन गराएका कडेललाई गणित विषयमा धेरै विद्यार्थी कमजोर हुँदा असाध्यै पिडा हुन्छ । उनी भन्छिन् विषयबस्तुका हिसाबले गणित विषय असजिलो हुन्छ भन्ने भ्रमका कारण पनि विद्यार्थीहरूको गणित विषय प्रतिको बुझाईका कारण समस्या भएको हो । तर आजभोलि साना साना सिकाईले विषयबस्तुलाई सहज बनाएको छ । शिक्षकले पनि पहिले भन्दा धेरै फर वातावरणमा पढाउन पाउने अवस्था सृजना भएको छ । त्यसैगरी अभिभावकले पनि आफ्ना सन्तानलाई शिक्षकले मात्र नभएर आफूले पनि समय दिएर अध्यापन गराउने वातावरणले पनि सहन भएको छ । त्यसैगरी शिक्षासँग सम्बन्धि विभन्नि कार्यक्रमहरू आइरहेका छन् । स्थानीय सरकार प्रदेश सरकार र संघ सरकारका कार्यक्रमहरूले पनि शिक्षण गर्न सहज भएको छ ।

नयाँ सिकाईले विद्यालय सुधार्र महत्वपूर्ण भूमिका रहने सेमरा माध्यमिक विद्यालयका प्रअ खेमराज पाण्डेयले बताउँछन्, । उनले सरकारी निकायहरू बेला बेलामा शिक्षकहरूको गुणस्तरलाई बढाउने खालका कार्यक्रम गर्दा शिक्षण गर्नका लागि पृष्ठपोषण प्राप्त हुने बताए । त्यसै गरी शैक्षिक सफलता प्राप्त गरेका विद्यालयका योजना र सिकाई बुझ्ने सिक्ने मौकाले पनि आफनो विद्यालयलाई सुधार्न सहयोग पुग्ने गरेको उनको भनाइ छ । अरू विद्यालयका राम्रा अभ्यासहरूबाट विद्यालयलाई राम्रो बनाउन प्ररेणा मिल्ने गिवार्ण माध्यमिक विद्यालयका प्रअ केदारचन्द्र पराजुली बताउँछन् । उनले समय अनुसार हामीले पनि परिर्वतन खोजिरहेका छांै । त्यसलाई पछ्याउने प्रयास छ, त्यसैले सरकारका तर्फबाट हामीलाई प्रोत्साहन र पुनर्ताजगी जस्ता कार्यक्रमहरू आवश्यक हुन्छ । छलफलबाट मैले पनि साना–साना विषयलाई विद्यालयमा लागु गर्न सके भने प्रगति टाढा छैन भन्ने महसुस गरे । साना काम र कुरालाई प्राथमिकतामा राख्न सके नतिजा सकारात्मक आउन छभन्ने विश्वास सिकाई भयो । त्यसैले पनि यस्ता भेटघाट अत्यन्त महत्वपुर्ण भयो ।

शुक्रबार शिक्षा विकास तथा समन्वय ईकाई रूपन्देहीको आयोजनामा बुटवलमा भएको सिकाई सहजीकरण तथा शौक्षिक गुणस्तर अभिवृद्धि सम्बन्धी माध्यमिक तहका प्रधानाध्यापकहरूसँगको अन्तक्र्रिया कार्यक्रममा सहभागी भएका प्रअहरूले सिकाईले नै परिवर्तन हुने बताएका थिए । शिवकुमारी अर्याल प्रगती माध्यमिक विद्यालय, बुटवलकी प्रअ हुन् । उनले भनिन् –शिक्षकले सिक्नु भनेको विद्यालयको प्रगती हुनु हो । त्यसैले समयम समयमा शिक्षकका लागि तालिम बहस आवश्यक छ ।’ उनी भन्छिन्–‘जबसम्म एउटा शिक्षकले पुरा ज्ञान वा जानकारी पाउँदैनन कसरी विद्यालयको शिक्षामा सकारात्मक परिर्वतनको आश गर्न सकिदैन । त्यसैले पनि सम्बन्धि निकायले शिक्षको प्रगतिका लागि शिक्षकको क्षमता बढाउन आवश्यक हुन्छ ।

जनचेतना माध्यिमक विद्यालयका सामाजिक शिक्षक रेशम चालिसेले विद्यालय सुधारका लागि प्रअ, शिक्षकसँगै विद्यालय व्यवस्थापन समिति र स्थानीयबासी सकारात्मक हुन आवश्यक छ । त्योसँगै शुक्रबारका जस्ता सकारात्मक कक्षाहरू शैक्षिक सत्रको शुरुमा हुन आवश्यक छ त्यस पछि शिक्षकले कसरी शिक्षण विधि बनाउने विद्यार्थी कसरी सकृय सहभागितामा लगाउने भन्ने विषयबारे सोच्ने अवसर मिल्छ । कोटिया माध्यमिक विद्यालयका प्रअ रमेश बस्यालले राम्रा काम गरेका नमुना विद्यालयका सिकाईले आफनो विद्यालयमा पनि लागू गर्न सकिने बताए । उनले सिकाई सिक्ने अवसर भएको भन्दै अन्तक्र्रिया अत्यन्त राम्रो लागेको बताए । उनले आफूहरूले साना–साना सम्झेका कुराहरू नै प्रमुख रहेछन् तिनै कुरालाई कडा रूपमा लागू गर्न सके विद्यालयको नतिजा धेरै राम्रो बन्न सक्ने बताए । शुक्रबारको बसाईले सकारात्मक उर्जा भरेको भन्दै यस्ता बहस छलफलले विद्यालयमा योजना बनाउन र कार्यान्यवन गर्न सहज वातावरण सृजना गर्ने बताए ।

रूपन्देहीका सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी रामचन्द्र अर्यालले शिक्षकहरूले पदिए दायितवलाई स्थापित गनुपर्नेमा जोड दिए । उनले शिक्षकहरूले विद्यार्थीहरूलाई खुशी बनाएर शिक्षण गर्न सके नजिता सकारात्मक आउने विश्वास व्यतm गरे । कार्यक्रममा शिक्षा विकास तथा समन्वय ईकाई रूपन्देहीका प्रमुख माधव बञ्जाडेले रूपन्देहीको पछिल्लो समयको संमग्र शिक्षा । नतिजाका बारेमा जानकारी दिएका थिए ।
कार्यक्रममा बोल्दै कालिका माविका पुर्व प्रअ घनश्याम पाठकले कालिका विद्यालयले सबै कुराहरू अग्रिम योजना बनाएर गरेका कारण सफल भएको बताए । उनले देख्दा साना देखिने विषयहरूलाई योजनामा पारेर काम गरेका कारण आजको कालिका भएके तर्क गरे । उनले अरू विद्यालयले पनि कालिका मा.वि.बाट धेरै सिकेर आफ्ना विद्यालयमा लागु गर्नसके सफल हुने विश्वास व्यतm गरे । कार्यक्रममा रूपन्देहीका सामुदायिक विद्यालयका प्रअ, शिक्षक प्रतिनिधि तथा विभिन्न पालिकाका शिक्षा शाखाका प्रमुखहरूको सहभागिता रहेको थियो ।