खोज

बुटवल, २४ चैत । पश्चिमको पशुपतिको उपमा पाएको रूपन्देहीको श्री पर्रोहा बोलबम धामले नयाँ स्वरूप पाएको छ । उपमा जस्तै मन्दिरलाई पशुपतिनाथ मन्दिर झै आकर्षक र सुन्दर बनाईएको छ । वास्तुशैली एवं कलाको दृष्टिबाट नेपालमा पाइने धेरै मन्दिरहरू प्यागोडा शैली (छाने शैली) रहेको पाउँछौ । काठमाडौंको पशुपतिनाथको मन्दिर प्यागोडा शैलीमा निर्माण गरिएको छ ।

सैनामैना नगरपालिकामा पर्ने सो मन्दिरलाई काठमाडौंका शिल्पकारहरूलाई झिकाएर प्यागोडाशैलीमा आकर्षक स्वरूपमा ढाल्ने काम भएको छ । हिन्दूहरूले आस्थाका साथ पूजा गर्ने देवता रहने यस्ता मन्दिरहरूमा भक्ति, पूजा र प्रदक्षिणा पथको प्रयोजनलाई पूरा गर्ने उद्देश्यबाट मन्दिर वास्तुकलाका नमुनाका रूपमा निर्माण गरिएका हुन्छन् । प्यागोडा शैलीका मन्दिर अनेकन तल्ला हुने गर्दछन् भने यिनमा एकपछि अर्को गरी तह–तह परेका अनेकन संख्यामा छानाहरू पनि हुने गर्दछन् । तसर्थ यस्ता मन्दिरहरूलाई बहु छत मन्दिर पनि भनिएको पाइन्छ ।
यहाँका सबै पुरातात्विक एवं धार्मिक विशेषताहरू प्यागोडा शैली अनुरूप रहेका पाइन्छन् । यो मन्दिर हिन्दु धर्मावलम्बीहरूका लागि पश्चिम क्षेत्रकै आस्थाको केन्द्र मानिन्छ । वर्षेनी यहाँ श्रावणमा ठूलो मेला लाग्दछ । नेपालका अधिकाश जिल्लासहित भारतबाट समेत भक्तजनहरू मन्दिरमा जलार्पण गर्न आउने गर्दछ ।

पत्रकार तथा मन्दिर ब्यवस्थापन समितिका पूर्व उपाध्यक्ष महेन्द्र थापाले धार्मिक पर्यटनबाट आर्थिक समृद्धि हुन सक्ने सम्भावना बोकेको यो क्षेत्रलाई सरकारबाट ठूलो लगानी भएको बताए । मन्दिरको पुनर्निर्माणमा स्थानिय सरकार जिम्मा लिनुपर्छ । यो मन्दिरको आम्दानीलाई ब्यवस्थापन खर्च भई बचेको रकम स्थानीय पालिका विकासमा लगाउन सकिन्छ भन्ने अवधारणा सामाजिक संजालमा राखेपछि तत्कालिन नगरप्रमुख चित्र बहादुर कार्की, नेता खुशिराम चौधरी र नेपाली काग्रेस पार्टीका नगर सभापति रामप्रसाद अधिकारीबाट पहल भएको उनि स्मरण गर्छन । तत्कालिन संघिय सरकारबाट संघिय सासद बिष्णु प्रसाद पौडेलको पहलमा बजेट बिनियोजन भयो साथै स्थानिय पालिकाको समेत सहयोगमा करिब ६ करोड ५७ लाख रूपैयाँ लागतमा मन्दिर नया स्वरूपमा निर्माण भएको हो । बि.सं. २०७० मा मन्दिरको फोटो अंकित हुलाक टिकट समेत निकालिएको छ । पत्रकार थापाले ‘बोलबमको महिमा’ लेख प्रकाशन समेत गरेका छन ।

श्री पर्रोहा बोलबम धाम मन्दिर ब्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष रामबली चौधरीले धार्मिक महŒव बोकेको कुनै बेला ओझेलमा परेको स्मरण गर्छन । बिस्तारै मन्दिरलाई ब्यवस्थित गर्दै अहिलेको अवस्थामा ल्याउन सफल भएको उनले बताए । ‘हामीले गुरुयोजना बनाएर अघि बढेका छौ ।’— उनले भने । मन्दिरलाई नयाँ स्वरूपमा ल्याउनेमात्र नभई ब्यवस्थित गर्दै गुरुकुल संचालन गर्दै आएको उनले बताए । संघीय सरकारको ७० प्रतिशत र स्थानिय सरकारको ३० प्रतिशत लागतमा पुर्ननिर्माणको गरिएको भक्तपुरका कालिगढहरूले तयार गरेको टुडालहरू जडित मन्दिर आकर्षक बनेको छ । मन्दिरकै कारण अहिले पालिकाको नाम देशभर प्रख्यात भएको छ ।