खोज

लहमी, ८ चैत । गढवा गाउँपालिका वडा नम्वर ८ कोइलावासकी वसन्ती चौधरीले आफूले पालेका ४ वटा खसी आफ्नै हातले एकै पटक उचित मूल्यमा बेच्न पाउँदा निक्कै खुसी छिन् । उनले आफूले पाल्दै आएका खसी बोकाको लागि अन्य बजार खोज्दै जानुपर्ने, बिचौलिया व्यवसायीहरूको मोलमोलाई सहनुपर्ने अवस्थाबाट मुक्त छिन् । उनी र उनी जस्तै किसानले उत्पादन गरेको खसी बोका अब पालिकाले खरिद गरेर किसानलाई तत्काल नगद दिने कामको थालनी गरिको छ । विगत २० वर्षदेखि वाख्रा पालन गर्दै आएकी चौधरी एकै पटक यसरी हातमै नगद दिएर आँगनमै पालिकाले बिक्री वितरण गरिदिएको भन्दै निक्कै खुशी देखिइन ।

उनी जस्तै कोइलावास सहित तीन वटा गाउँका झण्डै ३ दर्जन महिलाहरू आफूले पालेका खसी बोका आफनै हातवाट वेच्न पाउँदा निक्कै उत्साहित देखिए । पछिल्लो समयमा देउखुरीमा खसी वोका व्यवसाय बढेकोले बिक्री वितरणमा केही सुस्तता आएको छ । उनीहरूका लागि भने गाउँपालिकाले यस्तो अवसर जुटाइदिएको भन्दै खुशी देखिएका हुन ।

गढवा गाउँपालिकाले विषेश गरेर कृषि तथा पशुपालनका लागि प्राथमिकता दिँदै आएको छ । पालिकाको प्राथमिकरणमा परेको पशु तथा कृषिलाइ एक गैरसरकारी संस्थाले थप सहयोग गर्दै आएको नेपालका अधिकृत महेश आचार्यले बताए । सम्भावनाका क्षेत्र छनौट गरि व्यवसायिक रूपमा पशुपालन तथा कृषिमा लागेका कृषकहरूका लागि पालिकाले ७० प्रतिशत र हेफर नेपालले ३० प्रतिशत अनुदान दिँदै आएको पालिकाको जनाएको छ ।

उक्त अनुदानमा सिमा नाकामा बासिन्दाहरू आम्दानीका अन्य स्रोत नभए पनि वाख्रा पालनबाट राम्रो आम्दानी लिन थालेका छन । खेतीयोग्य जमिन भएका कारण पनि उनीहरू बाख्रा मुख्य पेशानै बाख्रा पालन हो । उनले पालेका खसी बोका बेच्नका यसका लागि साझेदारी परियोजना अन्तर्गत सहकारी मार्फत विक्रिवितरणको व्यवस्था गरेको गढवा गाउँपालिकाका अध्यक्ष पोख्रेलले वताए । उनी भन्छन, गढवा गाउँपालिकाले कृषि र पशुजन्य क्षेत्रलाइ व्यवसायिकरण गर्ने र त्यसमा आवद्ध भएका कृषकहरूलाई आत्मनिर्भर बनाउने उद्देश्यले साझेदारी परियोनालाई अगाडी वढाएको हो । त्यस अन्तर्गत बाख्रा पालनलाई मुख्य प्राथमिकरणमा राखि थप आधुनिकरण र व्यवसायिकरण गर्न फोकस गरेको बताएको छ ।

किसानले उत्पादन गरेका खसी बोकाको उचित मूल्य नपाउने, कहिले बेच्ननै समस्या हुने, किसान ठगिने भएका कारण खसी बोकाको व्यवस्थीत खालको वजारीकरण हुनु पर्छ । किसानलाई लाभ हुनुपर्छ भनेर हामीहरूले बजारीकरणको सुरुवात गरेको हो ।  त्यसका लागि साझेदारी परियोजना अन्तर्गत सहकारी सुरुवात गरेका हो । सहकारी मार्फत विक्रि वितरण सुरु गरिएको छ अध्यक्ष पोख्रेलले बताए । ‘खसी बाख्राको वजारीकरण, यो सुरुवात हो अव पशु देखि उत्पादित तरकारीहरूको पनि सहकारी मार्फत विक्रि वितरण गर्ने योजना छ’ – उनले भने ।

हेफर नेपाल अन्तर्गत पालिकाका सवै वडाहरूमा गठन भएका समूहहरूबाट पालिका स्तरिय गढवा सामाजिक उद्यमी सहकारी संस्था गठन भएको उक्त सहकारी मार्फत उत्पादिन पशु तथा कृषिजन्य वस्तुहरूको विक्रि वितरण हुने व्यवस्था मिलाएका छौं अध्यक्ष पोख्रलले भने ।उक्त सहकारीमा पालिका भरिका समूहका गरि ११ सय ४ जना महिला सदस्यहरू ऋावद्ध भएको सहकारीका अध्यक्ष शोभा रावत क्षेत्रीले वताइन । मंगलवार उक्त सहकारी मार्फत कोइलावासमा ३ दर्जन खसी वोका बिक्री गरिएको हो । जस अन्तर्गत खसी २० किलो सम्मका लागि रु ४ सय ६० ,२० देखि ३० किलो प्रति किलो ५ सय २०, ३० देखि माथिको प्रतिकिलो रु. ५ सय ४० र वोका रु ५ सय २० प्रतिकिलोका दरले विक्रि भएको अध्यक्ष रावतले वताइन । बिक्रीबाट सहकारीले प्रतिकिलो रु. ५ लिने गरेको पनि अध्यक्ष रावतले वताइन ।