खोज

बुटवल,२९ फागुन । बुटवल उपमहानगरपालिकाले मानव नजिकै फोहोर ‘डम्पिङ’ गर्दा दुर्गन्ध र वातावरण प्रदुषित भएर स्थानीय बासिन्दा र विद्यालयका बालबालिकाको स्वास्थ्यमा गम्भीर प्रतिकूल असर परिरहेको छ ।
बुटवल उपमहानगरपालिका–११ का तीन वटा टोलका बासिन्दाले संघर्ष समिति गठन गरी सोमबारदेखि उपमहानगरपालिकाका विभिन्न स्थानबाट फोहोर ल्याएका १० वटा ट्याक्टरलाई रोकेर फिर्ता पठाइदिएका हुन् । फोहोरबाट प्रभावित सिरानगाउँ मजुवा,ध्रुवनगर र बुद्धनगरका बासिन्दाले संघर्ष समिति गठन गरी आफूहरुका माग पूरा गर्ने सुनिश्चित नगरेसम्म फोहोर फाल्न नदिने घोषणा गरेका हुन् ।
उपमहानगरले चार वर्षदेखि सिरानगाउँ मजुवामा फोहोर फाल्दै आएको छ ।

उपमहानगरले स्थानीयसँग वस्तीमा पक्की सडक र नदी कटान रोक्न पर्खाल बनाउने, स्थानीयको स्वास्थ्य नियमित चेकजाँच गर्ने, रोजगारी दिने प्रतिबद्धता जनाएको तर पर्खाल लगाउने वाहेक अरु कुनै प्रतिवद्धता पूरा नगरेकाले वाध्य भएर फोहोर फाल्न नदिने निर्णय गरी टेक्टर रोकेको संघर्ष समितिका संयोजक रिसव पोखरेलले बताए ।
‘उपमहानगरपालिकाले बस्तीका लागि वर्षमा ५ लाख वजेट र पर्खाल लगाउने बाहेक अरु कुनै पनि प्रतिबद्धता पूरा गरेन,फोहोरले वस्ती दुर्गन्धित भएर बस्नै नसक्ने अवस्था भयो’–पोखरेलले भने–‘फोहोरको दुर्गन्धले घरमा बस्न नसक्ने अवस्था छ, मान्छेहरु विरामी भएका भयै छन् यो सबको कारण यही फोहोर हो ,अब कति समय फाल्ने हो, समय अवधि तोकिनुपर्छ र दिर्घकालीन निकास निकाल्नुपर्छ, अन्यथा यहाँ फोहोर फाल्न दिँदैनौं ।’ फोहोरले वस्ती नजिकै रहेको सुर्योदय आधारभुत विद्यालयका विद्यार्थीको स्वास्थ्यमा समेत प्रतिकूल असर परेको विद्यालयकी प्राचार्य शोभा ज्ञवालीले गुनासो गरिन् ।
‘गर्मी सिजन शुरु भयो, वस्ती र विद्यालय नजिकै नदी किनारमा थुपारिने फोहोरबाट महामारी फैलन सक्ने डर छ’–ज्ञवालीले भनिन्–‘तर उपमहानगरपालिकाले यसलाई संवेदनशीलरुपमा लिएको देखिएन ।’
उपमहानगरपालिकाको सरसफाई तथा फोहोरमैला व्यवस्थापन शाखाका प्रमुख ठगिश्वर पोखरेलले स्थानीयसंग छलफल गरेर समस्या समाधान गरिने बताए । बुटवलमा अहिले दैनिक ७५ टन फोहोर उत्पादन हुँदै आएको छ । बुटवल उपमहानगरपालिकाले सन् २०१० मा एडिवीसँग फोहोर प्रशोधन केन्द्रका लागि २८ करोडको सम्झौता गरेर साविक बुटवल १५ को जितेश्वरी सामुदायिक बनमा योजना निर्माण गर्न खोजेपनि स्थानीयको अवरोधपछि देविनगरमा र देविनगरमा पनि विरोध भएपछि शिवनगर सामुदायिक वनमा फोहोर प्रशोधन केन्द्र निर्माण गर्न खोजेको थियो । तर सबै ठाउंमा स्थानीयलाई चित्त बुझाउन नसविवादित बनेपछि एडिबीले उक्त परियोजना फिर्ता गरेको थियो । त्यसयता बुटवलमा फोहोर व्यवस्थापनको दीर्घकालीन योजना बन्न सकेको छैन । अत्याधुनिक फोहोर प्रशोधन केन्द्र बनाउने भन्दै विदेश भ्रमण र गोष्ठीमा उपमहानगरको लाखौं वजेट खर्च भइसकेको छ ।