खोज

नवलपुर, २३ फागुन ।

लोक संस्कृतिको जगेर्ना हुुन नसक्दा मौलिक परम्पराको रुपमा मगर समुदायको सबैभन्दा महत्वपूर्ण मानिने मारुनी नाच बिस्तारै हराउन थालेपछि जिल्लाका बुढापाका मगरहरु यसको जगेर्ना गर्न अहिले कम्मर कसेर लागेका छन् ।

मगर जातिको पुस्तौदेखिको महत्व राख्ने मारुनी नाच अहिले मगर समुुदायमा नै हराउन थालेपछि यसको सँरक्षणमा बुढापाका मगरहरु लागि परेका बुलिङटार २ का भुपाल थापा मगरले बताए । “यो मारुनी नाच मगर समुदायमा कौरा नाच भन्दा पनि रमाईलो र महत्व झल्कने नाचका रुपमा लिईने गरिन्छ”– थापा मगरले भने ।

“मारुनी नाचले मगर जातीको भेषभुषा, सँस्कृति मात्र झल्कन्न, यसले मगर समुुदायको लोक सँस्कृति र परम्परालाई जीवित राख्ने समेत गर्दछ”– मगर अगुवा कमानसिंह थापा मगर बताउँछन् । मगरको पोशाकमा यसको अनिवार्यता झल्कन्छ र यो नाच केही खर्चिलो भए पनि अत्यन्तै मगर जातीको सँस्कृति नै यसले झल्काउने गर्दछ ।

हरेक बुढापाकाहरुले मगरको पोशाकमा यसलाई अहिले अगाडि बढाईरहेका छन् र अहिले मगरहरु गाउँबस्तीबाट विस्थापति भै शहर पस्न थालेपछि यो नाच नै लोप हुुन्छ कि भन्ने चिन्ताले पनि यसको संरक्षण र जगेर्ना गर्दै मारुनी नाचप्रति आकर्षण बढाउन बिशेष गरी गाउँपालिका नगरपालिकाहरुले सहयोग गर्न थालेका बुलिङटार गाउँपालिकाका अध्यक्ष दिपेन्द्र सुनारी मगरले बताए ।

पुर्वी नवलपरासीको गैंडाकोट, नगरपालिका, बुलिङटार, बौदीकाली, हुप्सेकोट, बिनयीत्रिवेणी गाउँपालिकामा मगर जातीको बाक्लो बस्ती रहेको छ । यो जिल्लामा बाहुन क्षेत्री संगसंगै मगरको बाहुल्यता रहेको छ र यहाँको समाजमा कौरा, झाम्रे, मारुनी नाच मगरहरुको बिशेष नाचका रुपमा लिईने गरिन्छ । तर झाम्रे र कौरा नाच भन्दा पनि मारुनी नाच को महत्व बढी भएकाले यसलाई अब बढी प्रचलनमा ल्याईने गरी गाउँपालिकाले सहयोग गर्ने बुलिङटार गाउँपालिकाका अध्यक्ष सुनारी मगरले बताए ।

मगर जातीलाई चिनाउने र मगरको पहिचानको महत्वपूर्ण अंग र परापुर्व कालदेखि प्रचलनमा आएको मारुनी नाचको जगेर्ना आवश्यक भएको बुलिङटार ४ का वडाध्यक्ष मिनबहादुर आले मगरले बताए ।

मगर जातीको संस्कृती, भेषभुषा र परम्पराको जगेर्ना गर्दै समाजमा यसको महत्व झल्कने गरी अहिले लोप हुुन लागेको मारुनी नाच, झाम्रे नाच र कौरा नाचको सरंक्षणका लागि अघि बढेको मगर समुदायका अगुवा दुर्गाबहादुर रानामगरले बताए ।