खोज

बुटवल, १७ माघ । रूपन्देहीको सियारी गाउँपालिका वडा नम्बर ७ का पुजा अधिकारी, सोही वडा कै विष्णु रेग्मी, शुद्धोधन गाउँपालिका वडा नम्बर ३ की किसान गुरुङ्ग अहिले धमाधम ढाकाको कपडा बुनीरहेका छन् । उनीहरूले यसरी कपडा बुन्दै आएको ३ बर्ष भन्दा बढि भैसकेको छ । सुरुवाती चरणमा १५ जना महिलाहरूले यसरी नै सामुहिक रूपमा ढाकाको कपडा बुन्दै आएका थिए । कार्य व्यस्तताको कारण अन्यले छाडेर गएपनि अहिले ७ जना महिलाहरूले भने नियमित रूपमा ढाकाको कपडा बुन्दै आएका छन् ।

रूपन्देहीको सियारी गाउँपालिका वडा नम्बर–७ अमुवा बजार नजिकै रहेको ‘नारी एकता महिला विकास बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाको भवनमा उनीहरूले यसरी नै दिनहुँ घरधन्दाको काम सकेर ढाका बुनाईमा आउने गरेका छन् । उनीहरूले उत्पादन गरेको ढाकाको कपडा सोही सहकारीले खरिद समेत गर्दै आएको छ । २०६३ सालमा स्थापना भएको सहकारीले ३ बर्ष पहिला सियारी गाउँपालिकाको आर्थिक सहयोगमा ढाका सम्बन्धी तालिम प्रदान गरेको थियो । सोही तालिम पश्चात सुरुवाती चरणमा १५ जना महिलाहरूले नियमित रूपमा ढाका बुन्दै आएका थिए अहिले भने ७ जनाले नियमित रूपमा ढाकाको कपडा बुन्दै आएका छन् ।

सहकारीका अध्यक्ष सरस्वती भट्राईका अनुसार यसरी तालिम पश्चात उद्योगमा काम गर्ने महिलाहरूले उत्पादन गरेको कपडाको आधारमा पारिश्रमीक समेत दिँदै आएको छ । उद्योग स्थापना गर्नको लागि सुरुवात दिनमा गाउँपालिकाले ८ लाख रूपैयाँ अनुदान समेत दिएको थियो । जसबबाट तान, धागो लगायतका अन्य सामान खरिद गरी त्यसलाई उद्योगको रूपमा स्थापना गरिएको हो ।
ढाकाको रूपमा पहिचान बनाएको पाल्पाली ढाका जस्तै ‘सियारी ढाका’ लाई पहिचान दिनको लागि पालिकाले यो उद्योग स्थापनाको सहयोग गरेको पालिकाका अध्यक्ष थानेश्वर घिमिरे बताउँछन् । महिला उद्यमशिलता प्रवद्र्धन मार्फत महिलालाई स्वरोजगार बनाउने गरी यो उद्योगको सुरुवात गरिएको अध्यक्ष घिमिरेको भनाइ रहेको छ ।

उद्योगमा नियमित आउने महिलाहरूले थान कपडा उत्पादन गर्दै आएका छन्, यसको अलवा ढाकाको सल, ढाकाको साडी समेत बुन्दै आएका छन् । जसको लागि कच्चा पदार्थ काठमाडौंबाट ल्याएर बुन्दै आएको सहकारीका व्यवस्थापक रेखा भट्टराई बताउँछिन् ।
सात सय भन्दा बढि सदस्य रहेको उक्त सहकारीले ढाका उद्योग संगै कृषि क्षेत्रमा महिला स्वरोजगारको लागि कृषि कर्जा, घर कर्जा, व्यवसाय कर्जा समेत प्रदान गर्दै आएको छ । जसले विभिन्न तालिम समेत सञ्चालन गरेको छ । व्युटिपार्लर तालिम, कृषि तालिम, सिलाई बुनाई तालिम लगायतका तालिम समेत प्रदान गर्दै आएको छ । जसबाट महिलाहरूले उद्यमशिलता समेत सृजना गरेका छन् ।

सहकारीले उद्योग सञ्चालनको लागि १० लाख भन्दा बढि लगानी गरेको छ । जसबाट उत्पादन भएका ढाका कपडा, थान कपडा, सल, साडी सहित अन्य थान कपडाबाट ढाकाको झोला लगायतका बस्तु निर्माण समेत गर्दै आएको छ । जसको बजारीकरणमा भने समस्या रहेको सहकारीका अध्यक्ष सरस्वती भट्टराई बताउँछिन् । उनका अनुसार ढाकाको सल उत्पादन पछि विक्रि राम्रै भएको छ भने अन्य थानको कपडा, ढाका टोपी, झोला(व्याग), रुमाल, लुङ्गी लगायतका सामाग्रीहरू उत्पादन पछि केही स्टक रहेका छन् विक्रिको लागि प्रचार प्रसारको अभाव भएको कारण पनि समस्या भएको अध्यक्ष भट्टराईको भनाई रहेको छ ।

उद्योगमा महिलाहरूले उत्पादन गरेको ढाकाको कपडा अनुसारको पारिश्रमीक पाउँदै आएका छन् । तान हेरेर मिटरको १ हजार रूपैयाँ सम्म पारिश्रमीक दिदै आएको सहकारीले जनाएको छ । यसको अलवा पुरा ढाकाको साडी बुन्ने महिलालाई ३ हजार रूपैयाँ दिदै आएको छ । सलको साईज –आकार) अनुसार ६ सय देखि ७, ८ सय रूपैयाँ दिदै आएको छ ।

बजार मूल्य सस्तोः
सहकारीले उत्पादन गरेको ढाकाको कपडा अन्य बजार मुल्य भन्दा सस्तोमा विक्रि गर्दै आएको छ । महिलाहरूले हातबाट बुनेको ढाकाको कपडाको साडी बजार मुल्य १२ हजार भन्दा बढि हुने गरेकोमा सहकारीले ७ हजार रूपैयाँमा नै उपलब्ध गराउँदै आएको छ । अन्य सामानहरू समेत अन्य भन्दा सस्तो रहेको सहकारीका अध्यक्ष भट्ट्राईको भनाई रहेको छ ।

त्यहाँ महिलाहरूले उत्पादन गरेको थान कपडा अन्य व्यवसायीहरूले समेत खरिद गरेर लगेर ढाकाका विभिन्न सामग्री बनाएर बजारीकरण गर्दै आएका छन् । महिला मात्रै सदस्य रहेको सहकारीमा ७ सय भन्दा बढि सदस्यरहेका छन् भने सहकारीको कुल पुँजी १ करोड २६ लाख भन्दा बढि छ ।