खोज

नेपाली उखान नै छ– हाम्रो भान्सा नै औषधी घर हो भनेर । हो त्यसै कुरालाई ध्यानमा दिएर हरेक मानिसले आ–आफ्नो भान्सामा दैनिक प्रयोग हुने खाद्य वस्तुलाई चिनेर नियमित रूपमा खानामा प्रगोग गर्न सकेमा बजारमा प्याकिङ्गको रूपमा तयारी भएका मिसावटयुक्त भिटामिनहरूलाई प्रयोगमा ल्याउन आवश्यक पर्दैन । हामी सबैको भान्सामा दैनिक प्रयोगमा ल्याईने हरेक खाद्यवस्तु अन्न, फलफूल, तरकारी, पशुजन्य पदार्थहरूलाई घरमै बिषादीमुक्त तरिकाबाट उत्पादन गरेर आफ्नो भान्सामा प्रयोगमा ल्याउन सक्यौं र त्यसको महत्व बुझेर सेवन गर्न सकेमा सजिलो तरिकाबाट पौष्टिक तत्व प्राप्त गर्न सकिन्छ । मानव स्वास्थ्यको लागि आवश्यक पर्ने सम्पूर्ण पोषक तत्वहरू चिनेर प्रयोगमा ल्याउन सकियो भने पोषक तत्व र भिटामिन खोज्न बाहिर जानु पर्दैन । बिभिन्न नामका भिटामिनहरू हाम्रो शरीरलाई अति आवश्यक पर्ने थोरै मात्रामा चाहिने तर शरीरको लागि नभै नहुने तत्व अन्तरगत पर्दछन् । यति धेरै औषधीय गुण र महत्व भएका तत्वहरू प्नि हामी आफै उत्पादन गर्न सक्ने र आफ्नै भान्सामा प्राप्तगर्न सक्ने भएको हुँदा हामी सम्पूर्ण मानिसले आफ्नै भान्साको प्रयोग गरौं । घरायसी उत्पादनलाई जोड दिऔं । भान्सामा प्रयोग हुने खाद्यवस्तुको महत्व बुझेर घरको भान्सा नै औषधिको केन्द्र सम्झेर प्रयोग गरौं । ताजा शुद्ध र सफा भान्साको प्रयोग गरौं । कामको साथमा आराम र ब्यायाम गरौं । तनावमुक्त जीवन वनाऔं तबमात्र जीवन स्वस्थ र तन्दुरुस्त बनाउन सकिन्छ । तलका केही टिप्स अनुसरण गर्दा राम्रो हुन्छ ।

१.कार्बोहाईड्रेट :
– यसले शक्ति प्रदान गर्दछ । शरीरमा ७० देखि ८० प्रतिशत शक्ति यसैबाट प्राप्त हुन्छ ।
– यसको नाप्ने ईकाइलाई किलो क्यालोरी भनिन्छ ।
– एक ग्राम कार्बोहाडे«ट बराबर चार किलो क्यालोरी शक्ति प्राप्त हुन्छ ।
२. प्रोटिनः
– यसले कोष तथा कोषिकाहरूको बृद्धि बिकास गर्दछ ।
– खिईएको कोष तथा कोषिकाको मर्मत संभार गर्दछ ।
– समस्टिगत रूपमा भन्नुपर्दा शारीरिक बृद्धि तथा विकास गर्दछ ।
– एक ग्राम प्रोटिन बराबर चारकिलो क्यालोरी शक्ति प्राप्त हुछ ।
३. चिल्लो :
– शक्ति प्रदान गर्दछ ।
– छालाको हेरचाह गर्दछ । थोरै मात्राले धेरै शक्ति दिन्छ । भिटामिनहरू जस्तैः ए, डि, ई के लाई शरीर भित्र सञ्चाल नगर्दछ ।
– एक ग्राम चिल्लो बराबर ९ किलो क्यालोरी शक्ति प्राप्त हुन्छ ।
४. भिटामिनः
भिटामिनलाई सुक्ष्म पौष्टिक तत्व पनि भनिन्छ । यिनीहरू मानव शरीरलाई ज्यादै थोरै मात्रमा चाहिने तर शरीरलाई नभै नहुने खालका हुन्छन् ।

भिटामिन ए :
– स्वस्थ आँखाको लागि ।
– छालाको हेरचाहको लागि ।
– शारिरिक बृद्धि विकासको लागि ।
– अन्य रोगको आक्रमणबाट बचाउनको लागि ।
भिटामिन बि  :
– कमजोरी र थकान कम गर्न ।
– खाना रुची बढाउन ।
– बेरी बेरी हुन नदिन ।
– झाडापखाला र पेलेग्रा हुन नदिन ।
– स्मरण शक्ति कायम राख्न ।
भिटामिन सी :
– गिजा सम्बन्धि रोग हुन नदिन ।
– छालाभित्र रगतका कोषिकाहरू फुट्न नदिन ।
– रक्तअल्पता कमी गर्न ।
– बिभिन्न रोगको प्रतिरोध गर्न ।
– लामो समयसम्म निरोगी राख्न ।
भिटामिन डी :
– शरीरको हाडलाई बलियो बनाउन ।
– रिकेट्स र ओस्टिओमालासिया जस्ता हाड सम्बन्धि रोगबाट बचाउन ।
– क्याल्सियम जस्ता खनिजतत्व सोस्न ।
भिटामिन ई :
– शरीरभित्रको आवश्यक चिल्लोहरू बचाएर राख्न ।
– रातो रक्तकोष बनाउन ।
– भिटामिन ए क्यारोटिन जस्ता तत्वहरू बचाई राख्न ।
– कोष तथा कोषिकाहरू नस्ट हुन नदिन ।
भिटामिन के :
– शरीरमा चोटपटक लाग्दा अधिक रगत बग्नबाट रोकथाम ।
– घाउ, चोटपटक छिटो निको पार्न ।
– हड्डी बलियो बनाउन ।
५. खनिजतत्व क्याल्सियम :
– हड्डी बलियो बनाउन ।
– दाँत बलियो बनाउन ।
– मांशपेशी चलमलाउन ।
फलाम :
– शरीरभित्र रगत बन्न ।
– रक्त अल्पताको कमी गर्न ।
– शारिरिक बृद्धि बिकास गर्न ।
– रुचि बढाउन ।
– बिभिन्न रोगबाट बचाउन ।
– शरीर स्वस्थ राख्न ।
आयोडिन :
– शरीर सुस्त हुन नदिन ।
– शरीर फुर्तीलो पारी रहन ।
– गलगाँड हुनबाट बचाउन ।
– लाटो लठेब्रो हुन नदिन ।
फ्लोरिन :
– दाँतलाई स्वस्थ र मजबुत राख्न ।
६. पानी :
सबै प्रकारका पौष्टिक तत्वलाई शरीरको बिभिन्न भागमा पु¥याउन सहयोग गर्दछ । शरीरको फोहोर मैला बाहिर निकाल्न मद्दत गर्दछ र शरिरमा तातोपना कायम राख्न मद्दत गर्दछ ।