खोज

बुटवल, १६ कात्तिक ।

देविनगरको रंगशाला मार्ग र चौराली पथको दोहोरो मोहडा रहेको ५७० कित्ता नम्बरको १८ धुर जग्गा अहिले बिबादमा आएको छ । जग्गाधनी लालबहादुर पुनले सो कित्ता नम्बरबाट कित्ताकाट गरेका आठ कित्ता गराई बिक्री गरेका थिए । टुक्र्याएर बिक्री गर्दा पश्चिमतर्फ १८ धुर जग्गा छुट आफ्नो बनाउने बहानामा अहिले विवाद उत्पन्न भएको हो ।

कागजपत्रको आधारमा पश्चिमतर्फको जग्गा खरिद गर्ने दुई जना जग्गाधनी दोहोरो मोहडाको जग्गा आफनो हुनुपर्ने माग राखिरहँदा स्थानीय बासिन्दाहरु भने पश्चिमतर्फ बढी जग्गा सार्वजनिक भएको भन्दै सामाजिक कार्यमा लगाउन पाउनुपर्ने माग अघि सारेका छन् । कागज बढी देखिएको जग्गा दुबै पक्ष आफ्नो बनाउने दाउमा अहिले विवादले ठुलो रुप लिदै गएको छ ।

बुधबार बुटवल उपमहानगरपालिका वडा नम्बर ११, चौराली पथका स्थानीयहरु सार्वजनिक जग्गा व्यक्तिले हडप्न खोजेको भन्दै पत्रकार सम्मेलन गरे । चौराली पथमा रहेको नक्सा नं. ९ क कित्ता नं. ४६८६ क्षेत्रफल साढे ४ धुर जग्गा नापीको मूल नक्सा र फाइल नक्सा दुवै भिडाई पुर्वतर्फ बनेका संरचनाहरुलाई आधार मानेर नापजाँच गर्दा १८ धुर जग्गा बचेको र उक्त जग्गालाई व्यक्तिले हडप्न खोजेको स्थानीयहरुको आरोप छ ।

नाँपजाँच गरेर बाँकी रहेको जग्गा स्वतः सार्वजनिक भएको र उक्त जग्गा चौराली पथबासीले तारबार गरी संरक्षण गरेको अवस्थामा महानवमीको दिन साढे ४ धुर जग्गा भएका जग्गाधनीले १८ धुर जग्गा समेत हडप्न खोजेको आरोप लगाएका छन् । यसअघिका जग्गाधनी लालबहादुर पुनले पूर्वतर्फबाट जग्गा नाप्दै आउँदा पश्चितर्फको १८ धुर जग्गा छुट भएको र उक्त जग्गा आफूले समेत दाबी नगरी टोल संस्थालाई दिएको उल्लेख गरेका छन् । जग्गाधनी पुनले २०७९÷०३÷०८ गते निवेदन दिएको २७ कट्टा ५ धुर जग्गा अलगअलग टुक्रा गराई बिक्री गरेको र सो अवस्थामा केही जग्गा छुट भएकोमा त्यो जग्गा स्थानिय टोलमार्फत बालवृद्घ चौराली पथ निर्माण गर्न दिने बताएका छन् ।

यता जग्गाधनि बालकृष्ण विकले विहिबार पत्रकार सम्मेलन गरी आफु बैदेशिक रोजगारीको क्रममा भिनाजुको सहयोगमा किनेको जग्गामा केही स्थानीयहरुले विवाद सृजना गरेको दाबी गर्छन् । ब्यक्तिको नाममा रहेको जग्गा तारजाली गर्ने र संरचना बनाउनेसम्मको काम गरेको उनको दुखेसो छ । दशैमा घर आउँदा आवश्यक कागजी प्रक्रिया पुरा गरेर नवमीको दिन साईत हेरेर निर्माण शुरु गर्न लाग्दा केही ब्यक्तिहरुले अवरोध गरेको उनले बताए ।

ब्लु प्रिन्टमा समेत कित्ता छुट्याउनु अघि रहेको कित्ता नम्बर ५७० नम्बरको जग्गा रङ्गशाला मार्गसँगै जोडिएको र पश्चिम दोहोरो मोहडा कागजमा उल्लेख भएअनुसार भोगचलन गर्न पाउनुपर्ने उनको दाबी छ । ‘पुर्जामा लेखिएभन्दा एक ईन्च बढी चाहिदैन’— उनले भने । दक्षिण मोहडाको कित्ता नम्बर ४६८७ र ४७८३ को जग्गा भएका बालकृष्ण र उत्तरतर्फ मोहडा भएको कित्ता नम्बर ४६८६ नम्बरको जग्गा भएका भिमबहादुरको नाममा रहेको जग्गा ब्लु प्रिन्टमा पश्चिमतर्फ रंगशाला पथ जोडिने ५१ फुटे सडकमा रहेको छ । घर निर्माणका लागि उपमहानगरपालिकाबाट नक्सा पास प्राप्त गरिसकेको र पटक–संरचना हटाउन आग्रह गर्दा पनि नहटाएपछि डोजर लगाउन बाध्य भएको बताए ।

अर्का जग्गाधनी भिम बहादुर अधिकारीले चौराली पथस्थित रंगशाला सडकमा पर्ने ५१ फुटे बाटो भएको स्थानमा जग्गा खरिद गरेको दाबी गर्छन् । कागजबाट नै सबै समाधान गर्न सकिने उनको तर्क छ । वडा हुँदै नगरपालिका कार्यालयमा न्यायिक समितिबाट छलफल भएको उनले बताए । भुमाफियाबाट जग्गा बचाउन तारबार गरेको स्थानीयहरुको तर्क दिईरहदा ब्यक्तिको जग्गा र सार्वजनिक जग्गा विवाद नटुगिएको बेला तारजाली नगर्न पालिकाबाट समेत निर्देशन भएको उनले बताए ।

स्थानीय टोलबासीले जग्गा यकिन नगरी शिवालय मन्दिरको संरचना बनाएका थिए । सो संरचना डोजर लगाएर भत्काएपछि स्थानीय बिरोधमा उत्रिए । ‘सार्वजनिक जग्गामा’ बनेको मन्दिरको संरचनामा स्थानीय केही व्यक्तिले आफ्नो जग्गा भन्दै गत कात्तिक ६ गते विहान डोजर लगाएर संरचना भत्काएको उनीहरुको दाबी छ । देवीनगर चौरालीपथको पश्चितर्फ रहेको ‘सार्वजनिक जग्गा’लाई आफ्नो दाबी गर्दै बालकृष्ण विश्वकर्मा र भिमबहादुर अधिकारीले डोजर लगाएको चौराली पथका अध्यक्ष लोकप्रसाद पङ्गेनीले बताए ।

स्थानीयको चन्दाबाट निर्माण भएको मन्दिरमा डोजर लगाएर सरचना नष्ट गर्दा २० लाख बढीको क्षति भएको उनको भनाइ छ । अध्यक्ष पङ्गेनीका अनुसार लु १ ख ४३४२ नम्बरको जेसिबी ल्याएर मन्दिरको संरचनामाथि चलाइएको थियो । स्थानीयको विरोधपछि बुटवल उपमहानगरपालिकाले उक्त जग्गामा घर बनाउन तत्कालका लागि रोक लगाएको छ । स्थानीयले उक्त जग्गा हडप्न नदिन र संरक्षण गर्न माग गर्दै जिल्ला प्रशासन कार्यालय रुपन्देहीमा समेत निवेदन दिएको स्थानीय रामलाल भुसालले जानकारी दिए ।

जग्गा विवाद बारे बुटवल उपमहानगर–११ का अध्यक्ष रामचन्द्र क्षेत्रीले अन्तिम नापजाँच गरेर मात्रै टुङ्गो लगाइने बताए । ‘बुटवल उपमहानगरले तिहारपछि मात्रै नापजाँच सुरु गर्छ सोही अनुसार कसको जग्गा कुन हो भन्ने टुङ्गो लाग्छ त्यसपछि मात्रै कारबाही प्रक्रिया अघि बढ्छ’–क्षेत्रीले भने । हाललाई उक्त जग्गाका कुनै पनि संरचना निर्माण तथा किनबेचका लागि रोक्का लगाइएको उनले बताए । सार्वजनिक भनिएको जग्गामा संरचना निर्माणका लागि वडाबाट समेत बजेट विनियोजन गरी मन्दिर निर्माण गरिएको थियो । सो स्थानमा स्थानीयले मन्दिर निर्माण गरी प्रतीक्षालय समेत बनाएका थिए । तर उक्त प्रतीक्षालयसहितका संरचना सोही जग्गासँग सीमा जोडिएका जग्गाधनीले महानवमीको दिन डोजर लगाएर भत्काएका थिए ।