खोज

बुटवल, १४ कार्तिक । खोखो र कपर्दी खेलसंग मिल्ने सामुहिक खेल बक्स लङगडीको विकास र प्रचारप्रसार गर्ने उदेश्यका साथ लुम्बिनीमा प्रतियोगिता गरिएको छ । एशियन बक्स लङ्गडी फेडेरेसनको सहयोगमा बक्स लङगडी फेडेरेसन अफ नेपालको आयोजनामा प्रथम यु —१२ र यु—१८ महिला/पुरुष अन्तराष्ट्रिय प्रतियोगिता भएको हो । प्रतियोगिता अन्तरगत बक्स लङगडी खेलमा भारतिय टिम विजयी भयो । नेपाली टिमलाई २५/१७ ले पराजित गर्दै भारतीय टिम बिजयी भएको हो । यसैगरि कबड्डी प्रतियोगितामा नेपाली टिम १३/८ अंकले भारतलाई हराएको छ ।

एक समारोहका बिच राष्ट्रिय रेफ्रि तथा खेल प्रशिक्षक दिनेश आचार्यले खेलको उद्घाटन गर्दै नया खेलहरु चिनाउने र सिकाउने रुपमा प्रतियोगिता महत्वपूर्ण भएको बताए । धार्मिक हिसाबमा पुरानो र भारतमा खेलिदै आएको खेललाई विकास गर्ने लक्ष्यसहित प्रतियोगिता आयोजना गरिएको उनले बताए । सामुहिक खेलका रुपमा सानो खेलमैदान, सरल नियम र सहज तरिकाबाट खेल्न सकिने हुदा छोटोसमयमा आर्कषणका रुपमा पहिचान हुने उनले बताए । ‘विद्यालयस्तरमा यो खेल खेलाउदा बालबालिकामा शारिरीक र मानसिक विकासमा मद्यत मिल्छ ।’—उनले भने ।

कार्यक्रममा बक्स लङगडी फेडेरेसन अफ ईण्डियाका उपाध्यक्ष विएसए राजुले भारतका विभिन्न प्रान्तसहित १० देशमा यो खेल खेलिदै आएको बताए । नेपाल केही वर्ष पहिले यो खेल भित्रिएको भन्दै संगठन बिस्तार र खेलाडी उत्पादनमा आफुहरुले सहयोग र सहकार्यमा जोड दिने बताए । एशियन र ओलम्पिक गेम्ससम्म लग्ने गरि तयारीमा लागेको उनले बताए ।

कार्यक्रममा बक्स लङगडी फेडेरेसन अफ एशियाका कोषाध्यक्ष नरेन्द्र अहिर, बक्स लङगडी फेडेरेसन अफ नेपालका सचिव रोहित कुमार कुर्मीले आगामी दिनमा खेल विकासमा सहकार्य गर्दै अघि बढ्ने बताए ।

यसरी खेलिन्छ बक्स लङगडी
बक्स लङगडी खेल सामुहिक खेल हो । भगवान कृष्णको पालादेखी यो खेल खेलिदै आएको बक्स लङगडी फेडेरेसन अफ एशियाका सचिव मारुती हजारेले बताए । ‘धार्मिक र पौराणिक महत्व बोकेको खेल हो ।’—उनले भने । त्यो बेला एकअर्कामा छुने (पकडापकडी) खेल्ने खेल चलन थियो । भगवान कृष्ण र अपाङता भएको अर्को साथी पकडापकडी खेल्ने गर्थे । यही क्रममा अपाङता भएको साथीसंगै खेल्थे । यस्तोमा भगवान कृष्णले साथीको चित्त नदुखोस भनेर आफु एक खुट्टामा उभिएर लङ्गडी खेल खेलेको कथन छ । बिस्तारै यो खेललाई नया र आधुनिक स्वरुपमा ढालिएको हो ।

उत्तर भारतमा लङगडी खेलाडीलाई कुकुराजु, अरोनी वा जेमासासा भनिन्छ । समग्र भारतमा भने कुन्तियला र दक्षिण भारतमा भने लङ्गडी भनिन्छ । यो स्क्वायर मैदानमा खेलिन्छ । जुन उमेर समुह अनुसार फरकफरक मैदानको साईज हुन्छ । १२ वर्ष मुनिका खेलाडीहरु (३५ केजीभन्दा कम) तौल समुहलाई ८ बाई ८ मिटरको साइजको मैदानमा पाच मिनेट समयावधीको खेल खेलाइन्छ । यसैगरि १४ वर्षमुनि (४० केजी) तौल समुहका खेलाडीहरुलाई १० बाई १० मिटरको मैदानमा पाच मिनेटको खेलाईन्छ । १६ वर्ष मुनि उमेर (५० केजी) तौल र १८ वर्ष मुनि ( ६० केजी) तौल समुहलाई ११ बाई ११ मिटरको मैदानमा ७ मिनेट खेल खेलाईन्छ । यसैगरि खुल्ला तर्फ भने ११ बाई ११ मिटरको मैदानमा ९ मिनेट खेल खेलाईन्छ । खेलमा दुई पक्ष हुन्छन । प्रत्येक टिमले तोकिएको समयावधीमा ४ राउण्डमा खेल खेल्छ । एक पटकमा ३ जनाका दरले खेलाडीहरुलाई विपक्षी टिमको एक जना लङ्गडी खेलाडीले भगाउछ । तोकिएको समयावधिमा लङगडी खेलाडीले छुन सफल भए खेलाडी आउट हुन्छ । मैदानको बाहिरी स्क्वायरमा १ मिटर खाली राखिन्छ जहा भाग्ने खेलाडी जान पाउदैन । पहिले दाहिले खुट्टा र दोेस्रो पटक देब्रे खुट्टाले लङगडी गरिन्छ । तोकिएको समयावधीमा अंक बढी ल्याउने विजेता घोषित हुन्छ । हाल यो खेल १० वटा देशहरुमा खेलिन्छ ।

भिडियो सामग्री