खोज

काठमाडौं,१ कार्तिक । विश्व समुदायले जलवायु परिवर्तन अनुकूलनका लागि सङ्कलन गरेको रकमबाट नेपालले ५० करोड पाउने भएको छ । जलवायु परिवर्तनलाई कम गर्न नेपालले गरेका अभ्यास र मेहनतका आधारमा उक्त रकम आउन लागेको हो ।
त्यो सबै रकम यसपालि मुस्ताङ पठाउने निर्णय भएको प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले बताए । जलवायु संरक्षण बापत अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाबाट नेपाललाई ५० करोड प्राप्त हुँदै छ, त्यो सबै रकम मुस्ताङलाई दिने प्रधानमन्त्री दाहालले बताए । गत साउन २८ गते मुस्ताङको कागबेनीमा बाढीका कारण ठुलो क्षति भएको छ । मुस्ताङ सबैभन्दा कम पानी पर्ने क्षेत्र पनि हो । तर पछिल्ला वर्षहरूमा जलवायु परिवर्तनको असरका कारण बर्सात हुन थालेको छ । एक अध्ययन अनुसार मुस्ताङ जिल्ला नेपालमै सबैभन्दा बढी तापक्रम बढेको जिल्ला पनि हो । अन्य क्षेत्रमा वर्षेनी शुन्य दशमलब ०१ प्रतिशत तापक्रम बढ्छ भने मुस्ताङमा शुन्य दशमलब ०१ प्रतिशत तापक्रम वृद्धि भएको उक्त अध्ययनले देखाएको छ । यसको अर्थ अन्य क्षेत्रमा भन्दा १० गुणा बढी तापक्रम मुस्ताङमा बढेको छ ।

पछिल्ला समय नेपालको हिमाली क्षेत्रमा तापक्रम अत्यधिक बढेको छ । हिउँ पग्लिने र त्यसबाट बाढी आएर धनजनको क्षति हुन थालेको छ । २०७८ सालमा मनाङमा आएको बाढीलाई पनि जलवायु परिवर्तनसँग जोडेर हेरिएको छ । हिमाली क्षेत्रका नागरिकहरूले वर्षाबाट जोगिन छाना फेर्न थालेका छन् । केही वर्ष अघिसम्म माटोकै घर र माटोकै छत भएका यहाँका घरहरूमा अहिले जस्तापाता र कंक्रिट देखिन्छ ।
घरको बनोट फेर्नुमा जलवायु परिवर्तनलाई हेरिएको छ । प्रधानमन्त्री प्रचण्डले बुधबार मुस्ताङमा जलवायु परिवर्तनले पारेका असरबारे स्थानीयसँग अन्तरक्रिया गर्ने क्रममा हिमालय क्षेत्रको संरक्षणका लागि सरकार गम्भीर भएर लागेको बताए । उनले अन्तर्राष्ट्रिय फोरमहरुमा पनि नेपालमा जलवायु परिवर्तनले पारेको असरबारे निरन्तर आवाज उठाउँदै आएका छन् । संयुक्त राष्ट्र संघको महासभा र रोममा भएको खाद्य सम्मेलनमा नेपालमा जलवायु परिवर्तनबाट परेको भयानक असर र जनधनमा परेको क्षतिबारे जानकारी गराएको प्रचण्डले बताए ।

जलवायु परिवर्तनकै लागि यो कार्यक्रम राखिएकोले नेपालमा जोखिम न्यूनीकरणका लागि कोषको व्यवस्था गरिदिन पहल गर्ने उनले बताए । जलवायु परिवर्तनकै असरबारे प्रत्यक्ष जानकारी गराउन संयुक्त राष्ट्र महासङ्घको महासचिवलाई नेपाल घुम्ने निम्तो दिएको उनले सुनाए । फरक प्रसङ्गमा उनले मुस्ताङको उत्पादनलाई बजारीकरण गर्न नयाँ शिराबाट अगाडि बढाउने प्रतिबद्धता जनाए ।