खोज

बुटवल, १ जेठ ।

नयाँ नयाँ काम र योजना तय गर्ने स्थानीय तहमा पहिलो नम्बरमा पर्छ रुपन्देहीको तिलोत्तमा नगरपालिका । यही पहिलो हुने सोचका साथ रुपन्देहीको तिलोत्तमा नगरपालिकामा ट्राम रेल योजना सुरु भएको छ । तीन वर्षअघि तिलोत्तमामा नगरपालिकाले लगानी सम्मेलनमा गरेको प्रतिबद्धताअनुसार ट्राम रेल संचालन योजना अगाडि बढेको हो । रेल योजनाको गत पुसमा नगरपालिकाका प्रमुख रामकृष्ण खाँणले शिलान्यास गरेका थिए । सरकार र नागरिकको संचालनमा चलेको रेल्वे सेवा देशकै नमूना हुने नगर प्रमुख खाँणको भनाइ छ ।

तर, शिलान्यास गरेर काम अगाडि बढ्ने क्रममा स्थानीयको अबरोधका कारण काम रोकिएको छ । नगरपालिका अहिले समन्वय गरेर काम अगाडि बढाउने क्रममा छ । नगरप्रमुख रामकृष्ण खाँणका अनुसार स्थानीयले ठुलो रेल जस्तो आवाज आउने होहल्ला हुने हो कि भन्ने सोचका कारण काममा अवरोध गरेका हुन् । तर यो इलेक्ट्रिक सिस्टमको हुनाले आवाज आउँदैन । आवाज नआएपछि स्थानीयलाई ध्वनी प्रदुषण हँुदैन । यो वातावरण मैत्री पनि छ । धुवां धुलो पनि निस्कदैन । नगरपालिकाले रेलवे क्षेत्रका नागरिकलाई यो कुरा बुझाउन र योजना अगाडि बढाउन तयारी गरेको छ । यही आर्थिक वर्षबाट प्रारम्भिक केही काम अगाडि बढ्ने नगर प्रमुख खाँणले बताए ।

रेल्वेमा ५ सय ५० जना संस्थापक सदस्य रहेका छन् । कुल ८ अर्ब लागतमा नगरभित्र ५० किलोमिटरको दूरीमा रेल सेवा सञ्चालन हुनेछ । जसमा लुम्बिनी प्रदेश र नगरपालिकाबाट ५१ प्रतिशत र नागरिकबाट ४९ प्रतिशत लगानी जुटाइने छ ।

तिलोत्तमा चक्रपथको ४३ फिट भित्री बाटोको छेउँमा जोडेर १४ फिट भागमा ट्राम रेल सञ्चालन गरिनेछ । १४ फिट ट्राम रेलको चौडाइले ओगट्ने छ । त्यसमा ५ फिटको ट्रयाक हुनेछ । १० फिट डिब्बाको चौडाइ हुनेछ भने त्यसमा दायाँ बायाँ दुई र तीन फिट छोडिनेछ । तिलोत्तमा पब्लिक रेल्वे कम्पनी लिमिटेडका अध्यक्ष हरि तिवारीले समुदाय, स्थानीय पालिका र एडीबीलगायत दातृ निकायहरूको सहयोगमा परियोजना चलाउन लागेको बताए । लुम्बिनी प्रदेश सरकारबाट प्राप्त १५ लाख रुपैयाँबाट डीपीआर बनाएको कम्पनीले एक वर्षभित्र ४ किलोमिटरको तयारी पूरा गरेर रेल सञ्चालन लक्ष्य लिएको छ । प्रबन्ध सञ्चालक शर्माले ट्राम रेल वातावरण मैत्री हुने र पर्यटकीय विकासमा सघाउने बताए ।

यो विद्युतबाट चल्ने लाइट रेल्वे हो । एउटा रेलमा ५ वटा डिब्बा हुने छन् । शर्माले भने ‘यो सिटी रेल हो, मेट्रो जस्तै स्टाण्डर गेजको हुन्छ । मनोरञ्जन दिने पर्यटकीय रेल भएकाले गति केही कम हुनेछ ।’ जुन ३ वटा बसको साइजमा नै हुन्छ ३ बटा डिब्बा जसमा २०० जना चढ्न मिल्ने हुन्छ । जसको स्पिड १५ देखि २० प्रति किलोमिटर हुने छ ।

नगरपालिकाले बनाएको योजना अनुसार ट्राम रेल १२ वटा ट्राममध्ये ६ वटा पश्चिमबाट टाइगर प्यालेस हुँदै रिङरोड र ६ वटा पूर्वमा योगीकुटी रोहिणी जलासयतर्फ चल्ने छन् । पहिलो चरणमा चक्रपथ सकेपछि बाँकी हाइवेलाई जोड्ने गरी स्तर वृद्धि र विकास गर्ने शर्माले बताए ।

ट्राममा एक पटकमा २ हजार ५ सय जना चढ्न मिल्ने छ । रेलको सेवामा दैनिक ३० हजार गरी वर्षमा १ करोडले सेवा लिने तथा सामान ढुवानी लगायतको काम गर्ने लक्ष्य छ । यसबाट वार्षिक १ अर्ब १० करोड आम्दानी गर्ने र खर्च कटाएर १ अर्ब वचत हुने कम्पनीका निर्देशक शर्माले जनाए । परियोजना सुरु भएपछि १ सय जना स्थायी कर्मचारीले रोजगार पाउने छन् । नगरपालिकाका उपप्रमुख जगेश्वरदेवी चौधरीले नगर रेल नागरिकको यातायात सुबिधा, रोजगारी र वातावरणीय सन्तुलनसंग जोडिएको नविन योजना भएको बताइन् ।