खोज

दाङ, ५ वैशाख ।

सानो पराले घर, घरछेउँमा लहलह झुलेको चना, धनियाँ र गहुँ खेतीका दृश्य देख्न सकिन्छ । घोराही –१७ ठाटीगाउँमा ओखलढुंगाका तुलकर्ण राईका जाँगर लहलह झुलेको देख्दा जो कसैको मन लोभ्याउने गर्छ । गहुँ पाकेर काट्ने तयारीमा छ । चना र धनियाँ आधा हरियोमै बिक्री भयो आधा सुकेर दाना लागेको छ ।

ओखलढुंगाका राई दुइ वर्षअघि दाङ आइपुगेका हुन् । ओखलढुंगामा अकवरे खुर्सानीका बिरुवा उत्पादन गरेर बिक्री गर्ने र व्यावसायिक बंगुर पालन गरेको उनले बताए । “दाङ आएपछि पनि कृषि पेसाबाट आम्दानी गर्ने गरेको छु । जमिन कट्ठाको वर्षको पाँच हजार दिने शर्तमा ११ कट्ठा जमिन भाडामा लिएको छु”–उनले भने । सोही जमिनमा चना, धनियाँ खेती गरेको उनको भनाई छ । चनाकोे दाना त देखेको तर बोट दाङमा आएर देखेको उनले बताए । “दाङमा चनाको राम्रो व्यापार हुँदो रैछ । हरियो चना ३० हजारको बिक्री गरें । धनियाँ पनि ३५ हजारको बिक्री गरें । सुकेको बिक्री गर्न बाँकी नै छ”–उनले भने ।

चना र धनियाँ खेती बाहेकको तीन बिघा जमिनमा गौतम जातको गहुँ खेती गरेका छन् । स्थानीय बमबहादुर बस्नेतको जमिन र उनैसंगको सहकार्यमा खेती गरेको उनी बताउँछन् । नासिक बिउ उत्पादन कम्पनीसंगको सम्झौतामा मूल बिउका लागि खेती गरेको कर्णको भनाइ छ । “गहुँ खेती पनि राम्रो छ, उत्पादन राम्रो हुन्छ होला”–उनले भने ।

आफ्नो बिगत सम्झदै उनले भने,“ओखलढुंगाबाट छिमेकी भाइ दाङ आउने जाने गर्दथे । उनैले दाङमा हावापानी राम्रो छ उतै खेती गरौ जग्गाको चाँजोपाँजो म मिलाउँछु भने । उनैको सहारामा दाङ झरेको हुँ । भने जस्तै पानीको सुविधा भएको जमिन भेटाएँ ।”

दाङमा खेतीपाती गर्न सजिलो लाग्यो । टेक्टरले खेतबारी जोतेर खेती गर्ने भएकाले यहाँ सजिलो भएको हो । ‘आफ्नै भूमिमा पसिना बगाउनु पर्छ यही सुन फल्छ’ उनले भने । काम गर्ने मानिसलाई यही सम्भावना छ, अर्काको देशमा जानु हुँदैन । खेती गरेको ६ महिनामै आम्दानी गर्न सुरु गरेपछि कर्ण दंग छन् । राम्रो तरिकाले खेतीपाती गर्ने हो भने पाँच जनाको परिवारलाई खान लाउन समस्या नहुने उनको भनाई छ । दुइवटा छोरालाई नजिकैको सरकारी विद्यालयमा भर्ना गरेका छन् भने जेठो छोरोले आफूलाई काममा सघाउने गरेको उनले बताए । कर्ण घोराहीमा दैनिक संचालन हुने तरकारी बजारमा आफूले उत्पादन गरेको तरकारी ल्याएर बिक्री गर्न आइपुग्छन् । पछिल्लो समय बैदेशिक रोजगारीमा जाने युवाहरुलाई आफ्नै भूमिमा पसिना बगाउन सल्लाह दिन्छन् ।