खोज

सुर्खेत, १८ फागुन ।

कर्णाली सरकारले ‘घर विमा’ कार्यक्रम ल्याएको छ । विपद्बाट क्षति भएका घरहरुलाई राहत दिन सरकारले उक्त कार्यक्रम अघि सारेको हो । यसको लागि प्रदेश सरकारले कार्यविधि समेत ल्याएको छ । जसमा २० लाख रुपियाँसम्मको आवासीय घरको विमा गर्न यो कार्यक्रम लागु गरिएको छ । एक साताअघि बसेको मन्त्रीपरिषद्को बैठले ‘घर विमा’ सम्बन्धी कार्यविधि स्वीकृत गरेको छ ।

कर्णालीमा विपद्का घटनाहरु बढी घट्ने र यसबाट नागरिकहरु असुरक्षित हुने भएकाले यस कार्यक्रम अघि बढाएको कर्णाली सरकारका प्रवक्ता विनोदकुमार शाहले बताए । ‘विशेष गरी घरको सुरक्षालाई यसले हेर्दछ’, शाहले भने, ‘यस कार्यक्रमबाट विपद्बाट घरवारविहीन भएका घरको निर्माण गरिदिने हो ।’

कर्णाली प्रदेश विपद्को उच्च जोखिमयुक्त क्षेत्र भएकाले यस कार्यक्रम अगाडि बढाइएको शाहले बताए । वर्सेनि बाढी पहिरो तथा आगलागीमा परी हजारौ नागरिकहरु घरवारविही नभएको अवस्था छ । गएको वर्ष मात्र जाजरकोटको भुकम्पमा परी एक हजार बढी नागरिकहरु घरवारविहीन भएपछि पालमुनि बस्न बाध्य भएका छन् । पुनर्निर्माणको काममा ढिलाई हुँदा नागरिकले सास्ती भोग्न बाध्य छन् । प्रदेशको यही अवस्थालाई मध्यनजर गरी सरकारले ‘घर विमा’ कार्यविधि स्वीकृत गरेको हो । जसमा कर्णालीभित्र स्थायी बसोबास गर्ने नागरिकहरुको निजी आवासीय घरको प्राकृतिक विपद्बाट क्षति तथा नोक्सानीको आर्थिक सुरक्षाको प्रत्याभूति गर्ने उद्देश्यले कार्यक्रम ल्याइएको छ । कार्यविधिमा बिमा सम्बन्धी व्यवस्था गर्न नेपाल बीमा प्राधिकरणबाट जारी सम्पत्ति बीमा निर्देशन अनुसार हुने उल्लेख छ । स्थानीय तहले खटाएका प्राविधिक जनशक्तिबाट निजी आवासीय घरको मूल्यांकन गराई हुने गरी बीमाङ्क कायम गर्नुपर्ने उल्लेख छ । बीमायोग्य घरको वर्तमान मूल्य हुने गरी बिमाङ्क कायम गर्नुपर्ने उल्लेख छ । विमा गरिने घरको विवरण सम्बन्धित स्थानीय तहले प्रदेश सरकारले कार्यविधिमा बनाएको ढाँचा अनुसार सिफारिस गर्नुपर्नेछ । ‘स्थानीय तहमा पहिल्यै काम गरिरहेका बीमा कम्पनीबाहेक नयाँ छनोट भएका स्थानीय तहमा बीमा प्राधिकरणले तोकेका बीमा कम्पनीबाट बीमा गरिनेछ’, कार्यविधिमा भनिएको छ । आन्तरिक मामिला तथा कानुन मन्त्रालयका अनुसार नौ प्रकारका विपद्बाट क्षतिग्रस्त घरहरु बीमामा समेटिने छन् ।

भूकम्प, आगलागी, बाढी तथा डुबान, जमिन धसिने वा भासिने, हावाहुरीका, असिनापानी र चट्यांङका कारण क्षतिग्रस्त घरहरुलाई बीमामा समेटिने कार्यविधिमा उल्लेख छ । त्यसैगरी हवाई दुर्घटना तथा अन्य प्राकृतिक विपद्का कारण क्षतिग्रस्त घर पनि बिमामा समेटिएका छन् ।